Λειψυδρία: Ο κίνδυνος να μείνει από νερό η Αττική - Η ετοιμότητα της ΕΥΔΑΠ

Μόνιμα χαρακτηριστικά λαμβάνει η υδρολογική κρίση στην Ελλάδα με τα αποθέματα στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ, η οποία υδροδοτεί την Αθήνα να μειώνονται δραματικά χρόνο με τον χρόνο ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης ανομβρίας και των αυξημένων απαιτήσεων σε νερό.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ τα αποθέματα στις 30 Σεπτεμβρίου του 2023 ανέρχονταν σε 930 εκατ. κυβικά μέτρα, έναν χρόνο αργότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου 2024 είχαν μειωθεί στα 639 εκατ. κυβικά, ενώ για τις 30 Σεπτεμβρίου 2025, η εκτίμηση είναι ότι θα φτάσουν μόλις τα 380 εκατ. κυβικά μέτρα.

Η τάση αυτή αντανακλά μια μέση ετήσια μείωση των αποθεμάτων κατά περίπου 250 εκατ. κυβικά μέτρα. Την ίδια στιγμή η ετήσια βροχόπτωση έχει μειωθεί κατά περίπου 25%, ενώ η εξάτμιση έχει αυξηθεί κατά 15%. Παράλληλα, η κατανάλωση έχει ενισχυθεί κατά 6%, με συνέπεια την ετήσια εμφάνιση σημαντικού ελλείμματος. Το 2023 καταγράφηκε έλλειμμα 161 εκατ. κυβικών, το 2024 αυξήθηκε στα 291 εκατ., ενώ για το 2025 η προκαταρκτική εκτίμηση φέρνει το έλλειμμα στα 259 εκατ. κυβικά μέτρα.

Ωστόσο παρά τα ανησυχητικά δεδομένα και τις δεσμεύσεις της ίδιας της κυβέρνησης για ανακοίνωση ενός ολιστικού σχεδίου για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, οι σχετικές πρωτοβουλίες ακόμα δεν έχουν αποσαφηνιστεί, ενώ και η ενημέρωση των πολιτών παραμένει αποσπασματική και ελλιπής.

Σε ό,τι αφορά την ΕΥΔΑΠ, πάντως έχει ήδη ενεργοποιήσει εναλλακτικές πηγές υδροληψίας για την κάλυψη των αναγκών. Συγκεκριμένα, η γεώτρηση της Μαυροσουβάλας με δυναμικότητα 32 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία. Επίσης, έχει αποφασιστεί η μείωση της πρώτης περιβαλλοντικής παροχής του ταμιευτήρα του Εύηνου κατά 70%, απελευθερώνοντας επιπλέον 22 εκατ. m³ ετησίως. Προβλέπεται επίσης η ενεργοποίηση υδροληψιών από τις περιοχές Ούγγροι και Ανατολική Υλίκη, με αναμενόμενη εισροή 50 εκατ. κυβικών, καθώς και η αξιοποίηση γεωτρήσεων στον Μέσο Ρου του Βοιωτικού Κηφισού. Πρόκειται συνολικά για 17 γεωτρήσεις και 3 αντλιοστάσια από τα οποία αναμένονται 45 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως, με το έργο να ξεκινά μόλις εξασφαλιστεί η απαραίτητη αδειοδότηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Χάρη Σαχίνη, σε περίπτωση που συνεχιστούν οι ίδιες υδρολογικές συνθήκες, η επάρκεια σε νερό για το λεκανοπέδιο μπορεί να καλύψει μόνο την προσεχή διετία. Κατά συνέπεια θα πρέπει τάχιστα να αποφασιστεί ένα πλάνο δράσεων και έργων στην περίπτωση που συνεχιστεί η συρρίκνωση των υδατικών αποθεμάτων.

Να σημειωθεί ότι η σύμβαση της ΕΥΔΑΠ με το Ελληνικό Δημόσιο προβλέπει την παροχή 413 εκατ. κυβικών μέτρων ακατέργαστου νερού ετησίως προς την εταιρεία, με συγκεκριμένα ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια. 

Το πλάνο για την υδρολογική επάρκεια στο λεκανοπέδιο που έχει καταρτίσει η ΕΥΔΑΠ, προβλέπει σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα (2 – 4 χρόνια) την επέκταση των υδροδοτικών της δυνατοτήτων μέσω μονάδων αφαλάτωσης και θαλάσσιων μεταφορών νερού, καθώς και έργων μείωσης διαρροών στο δίκτυο. Αν και στο πρώτο εξάμηνο του 2025, οι επενδύσεις για τον περιορισμό των διαρροών ανήλθαν σε μόλις 7 εκατ. ευρώ, ο συνολικός σχεδιασμός προβλέπει επέκταση την προσεχή τριετία με τον προυπολογισμό της δράσης να υπολογίζεται σε 250 εκατομμύρια ευρώ.

Σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα (4 – 8 χρόνια), σχεδιάζονται έργα ενίσχυσης του συστήματος Εύηνου – Μόρνου, καθώς και η αξιοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων από την Ψυττάλεια (φάση 3) για σκοπούς άρδευσης ή βιομηχανικής χρήσης.

Οπως, πάντως, επεσήμανε ο κ. Σαχίνης κατά την ενημέρωση των αναλυτών, τα έργα που σχετίζονται με τη διαχείριση της λειψυδρίας δεν θα επιβαρύνουν οικονομικά την ΕΥΔΑΠ, καθώς το κόστος τους – που ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ – θα καλυφθεί από το Δημόσιο.

Εν αναμονή αυξήσεων στα τιμολόγια του νερού

Η υδρολογική πίεση που απειλεί την πρωτεύουσα φαίνεται πως θα οδηγήσει και σε αυξήσεις των τιμολογίων του νερού, με την ΕΥΔΑΠ να έχει ήδη ζητήσει ανατιμήσεις από την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η οποία πάντως δεν έχει ανάψει ακόμα το πράσινο φως για τα νέα τιμολόγια. Σε αυτήν την καθυστέρηση στην εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου αποδίδει σε μεγάλο βαθμό η εταιρεία και την εμφάνιση ζημιών στη χρήση του πρώτου εξαμήνου της χρονιάς.

Σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η ΕΥΔΑΠ την Πέμπτη, ο κύκλος εργασιών της ανήλθε σε 173,3 εκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας πτώση 0,7%, αλλά τα λειτουργικά κέρδη EBITDA έκαναν πραγματική «βουτιά» καθώς μειώθηκαν κατά 65%, στα 10,6 εκατομμύρια ευρώ. Η εταιρεία παρουσίασε τελικώς ζημίες ύψους 5,6 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρών κερδών 10 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εξάμηνο του 2024.

Η διοίκηση της εταιρείας, επισημαίνει ότι, ενώ η πρώτη ρυθμιστική περίοδος έχει ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2025, τα εργαλεία του πλαισίου – και κυρίως η έγκριση των επιτρεπόμενων εσόδων και των νέων τιμολογίων – δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί από την Αρχή. Κατά συνέπεια, η ΕΥΔΑΠ λειτουργεί χωρίς εγκεκριμένο μηχανισμό ανάκτησης κόστους για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, γεγονός που, όπως σημειώνεται, υπονομεύει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων και την ορθολογική λειτουργία της επιχείρησης.

Η αβεβαιότητα ενισχύεται και από την απουσία σαφούς χρονοδιαγράμματος. Παρά τις επιστολές που απηύθυνε η εταιρεία στη ΡΑΑΕΥ τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, ζητώντας την επίσπευση της διαδικασίας, η απάντηση της Ρυθμιστικής Αρχής στις 22 Σεπτεμβρίου περιορίστηκε στη διαβεβαίωση ότι η εξέταση των στοιχείων βρίσκεται σε εξέλιξη και ότι η απόφαση θα εκδοθεί «χωρίς καθυστέρηση», χωρίς ωστόσο να δοθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Στο μεταξύ η ΕΥΔΑΠ δηλώνει παρούσα και στο εγχείρημα της συγχώνευσης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) εφόσον αυτό προχωρήσει από την κυβέρνηση, θέτοντας πάντως ως προυπόθεση την εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου που θα διασφαλίζει την ανάκτηση του κόστους και θα επιτρέπει την απόδοση των αναγκαίων επενδύσεων.

Αναφερόμενος στην πιθανότητα συνένωσης των περίπου 800 ΔΕΥΑ και Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων στην επικράτεια σε μεγαλύτερες οντότητες, ο κ. Σαχίνης επεσήμανε: «Εάν αυτές οι 800 εταιρείες, πρόκειται να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, θέλουμε να πάρουμε μέρος στο επόμενο βήμα».

Η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη παρουσία μέσω της θυγατρικής της σε νησιά όπως η Πάτμος και το Καστελόριζο, ενώ δηλώνει έτοιμη να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο. Ο κ. Σαχίνης τόνισε ότι η εταιρεία ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για την ενσωμάτωση στο σύστημά της των περιοχών της Αττικής που σήμερα εξυπηρετούνται μέσω δήμων, οι οποίες αντιστοιχούν σε περίπου 500.000 κατοίκους. Όπως δήλωσε, οι πελάτες που είναι άμεσα συνδεδεμένοι με την εταιρεία είναι περισσότερο ικανοποιημένοι, ενώ η απευθείας εξυπηρέτηση θα συμβάλει θετικά και στα έσοδα, περιορίζοντας την εξάρτηση από τις εισπράξεις των δήμων.

Σε επίπεδο επενδύσεων, υπενθυμίζεται ότι το συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα για το 2025–2034 ανέρχεται σε 2,5 δισ. ευρώ και αφορά τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δικτύου.

Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η απορρόφηση επενδύσεων ανήλθε στα 31 εκατ. ευρώ (αύξηση 38% σε σύγκριση με το 2024). Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κονδυλίων κατευθύνθηκε σε έργα Ανατολικής Αττικής (14 εκατ. ευρώ), ύδρευσης (11,3 εκατ. ευρώ), αποχέτευσης (5,5 εκατ. ευρώ) και ψηφιακών ή κτιριακών υποδομών (0,7 εκατ. ευρώ). Το 15% των επενδύσεων καλύφθηκε μέσω συγχρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ενεργοποιήθηκε και γραμμή χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ύψους 250 εκατ. ευρώ.

Αποθέματα νερού & Ετήσιο Έλλειμμα

(σε εκατομμύρια κυβικά μέτρα - m³)

ΗμερομηνίαΑποθέματα (εκατ. m³)Ετήσιο Έλλειμμα (εκατ. m³)

*Η τιμή για το 2025 αποτελεί προκαταρκτική εκτίμηση.

Διαβάστε ακόμη

Αυτά είναι τα πρόσωπα που αναζήτησαν περισσότερο οι Έλληνες στη Google - «Πρωτιά» για την Klavdia

Είναι επίσημο: Η Netflix εξαγοράζει την Warner Bros για αστρονομικό ποσό

Παράνομες συνταγογραφήσεις με κέρδη πάνω από 100.000 ευρώ: Τρεις συλλήψεις - Η ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ

Έφηβος εξομολογείται πώς κατέληξε σε ηλικία 13 ετών να κάνει 11 γραμμαρία κεταμίνης την ημέρα