Πώς οι ορδές του Ιμπραήμ τράπηκαν σε φυγή στην προσπάθειά τους να καταλάβουν το Μέγα Σπήλαιο

Το καλοκαίρι του 1827, Ιούνιος μήνας ήταν, και οι ορδές των Αιγυπτίων του Ιμπραήμ πασά προέλαυναν στον Μοριά. Η Επανάσταση ψυχορραγούσε από την ανίατη ασθένεια των εμφυλίων πολέμων ενώ οι προσκυνημένοι πολλαπλασιάζονταν.

Τα ασκέρια του Ιμπραήμ είχαν φθάσει στα Καλάβρυτα και είχαν μάθει για τις πλούσιες παρακείμενες Μονές της Αγίας Λαύρας και του Μεγάλου Σπηλαίου και έβαλαν σκοπό να τις πατήσουν για να καρπωθούν τα ανεκτίμητης αξίας κειμήλια και ό,τι τιμαλφές ανακάλυπταν.
Όταν έφθασε η είδηση των ορέξεων του Ιμπραήμ στους Γέροντες του Μεγάλου Σπηλαίου, έστειλαν μαντάτο στον Κολοκοτρώνη, που εκείνες τις μέρες βρισκόταν στη Βόχα της Κορινθίας, για να τους προστατεύσει και να στείλει ενισχύσεις.

Ο Κολοκοτρώνης διέταξε το Νικόλαο Πετιμεζά να οδηγήσει 600 ενόπλους στη Μονή, έχοντα ως αρωγό του τον υπασπιστή του Γέρου, Φώτη Χρυσανθόπουλο, τον Φωτάκο δηλαδή με 100 άνδρες. Από κοντά και οι άτακτοι του Γενναίου Κολοκοτρώνη, του Πλαπούτα, του Βασίλη Πετιμεζά και του Παναγή Νοταρά, επίσης προς τη Μονή Μεγάλου Σπηλαίου έσπευσαν 100 ένοπλοι Μοναχοί υπό τον Γεράσιμο Τορολό πρώην ηγούμενο της Μονής.

Μνημειώδης απάντηση στον Ιμπραήμ

Στις 21 του Ιουνίου ο Ιμπραήμ έστειλε στους Μοναχούς μήνυμα για να παραδοθούν, απειλώντας να κατακάψει τη Μονή. Η απάντηση των Γερόντων ήταν επική: «Υψηλότατε αρχηγέ των Οθωμανικών αρμάτων, χαίρε. Ελάβαμεν το γράμμα σου και είδομεν τα όσα γράφεις, ηξεύρομεν πως είσαι εις τον κάμπον των Καλαβρύτων πολλάς ημέρας και ότι έχεις όλα τα μέσα του πολέμου. Ημείς δια να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον, διότι είμεθα ορκισμένοι εις την πίστιν μας, ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν πολεμούντες και κατά το αΐνι μας δεν γίνεται να χαλάση ο ιερός όρκος της πατρίδος μας. Σε συμβουλεύουμε όμως να υπάγης να πολεμήσης σε άλλα μέρη, διότι, αν έλθης εδώ να μας πολεμήσης και μας νικήσης, δεν είναι μεγάλον κακόν, διότι θα νικήσης παπάδες, αν όμως νικηθής, το οποίον ελπίζομεν άφευκτα, με την δύναμιν του Θεού, διότι έχομεν και θέσιν δυνατήν και θα είναι εντροπή σας και τότε οι Έλληνες θα εγκαρδιωθούν και θα σε κυνηγούν πανταχού. Ταύτα σε συμβουλεύομεν και ημείς, κάμε ως γνωστικός το συμφέρον σου, έχομεν και γράμματα από την βουλήν και από τον αρχιστράτηγον Θεόδωρον Κολοκοτρώνην, ότι εις πάσαν περίπτωσιν πολλήν βοήθειαν θα μας στείλη, παλληκάρια και τροφάς και ότι ή θα ελευθερωθώμεν τάχιστα ή θα αποθάνωμεν κατά τον ιερόν όρκον της Πατρίδος μας»…

Μια μέρα σαν σήμερα, λοιπόν, 24 Ιουνίου του 1827, οι ορδές των Τουρκοαιγυπτίων ξεχύθηκαν σαν πεινασμένα θηρία προς τη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου. Οι ελληνικές δυνάμεις απέκρουαν τους εισβολείς επί 13 ώρες. Στη λυσσώδη μάχη έχασαν τη ζωή τους 650 άνδρες του Ιμπραήμ και τρεις Έλληνες. Κι όταν ο υπερήφανος Πασάς είδε πως χάνει ανθρώπινο δυναμικό δίχως να μπορεί να μπει στο Μοναστήρι, σήμανε υποχώρηση! Ο Ιμπραήμ είχε νικηθεί!