Ο γρουσούζης καπετάνιος που «βύθισε» τρία καράβια, ο κανιβαλισμός, η φάλαινα-τορπίλη και ένα διάσημο μυθιστόρημα: όλα αληθινά και τίποτα φανταστικό

Ένας γρουσούζης καπετάνιος που «βύθισε» τρία καράβια, ναυαγοί που έφαγαν σύντροφό τους και μια φάλαινα που βούλιαξε ένα πλοίο. Σε μυθιστόρημα όλα τούτα; Ναι, αλλά πρώτα έγιναν στην πραγματική ζωή και μετά πέρασαν στο χαρτί!

Είναι μια από τις πιο τραγικές ιστορίες ναυαγίου στην Ιστορία. Μια μέρα σαν σήμερα, 20 Νοεμβρίου του 1820, μια φάλαινα-φυσητήρας (σπερματοφάλαινα) βάρους περίπου 80 τόνων επιτίθεται στο αμερικανικό φαλαινοθηρικό πλοίο «Essex» 2.000 μίλια από τις δυτικές ακτές της Νότιας Αμερικής.

Τα είκοσι μέλη του πληρώματος έπεσαν στη θάλασσα προσπαθώντας με τρεις σωσίβιες λέμβους να επιβιώσουν στη μέση του ωκεανού· μόνο πέντε από εκείνους επέζησαν για να φθάσουν στη στεριά 89 ημέρες μετά.
Περιγράφοντας ένα άκρως φρικιαστικό περιστατικό οι άντρες που επέζησαν, ομολόγησαν πως σε κάποια δύσκολη στιγμή τους, έφαγαν έναν (νεκρό) σύντροφό τους! «Έφαγαν το συκώτι και τους νεφρούς του, αλλά η σάρκα του ήταν πολύ σκληρή για να την μασήσουν…»

Ο καπετάνιος του «Essex», Τζορτζ Πόλαρντ τζούνιορ, επέστρεψε ζωντανός στο σπίτι του, στο Nantucket, στη Μασαχουσέτη και λίγους μήνες μετά τέθηκε επικεφαλής ενός ακόμα φαλαινοθηρικού του «Two Brothers» που προσέκρουσε σε κοραλλιογενή ύφαλο στα ανοικτά των ακτών της Χαβάης. στο πρώτο του κιόλας ταξίδι. Ο καπετάνιος και το πλήρωμα περισυνελέγησαν από εμπορικό πλοίο, το οποίο λίγες μέρες μετά ναυάγησε στα νησιά Σάντουιτς ανοιχτά της Χαβάης!

Ούτε στη στεριά τον εμπιστεύονταν...

Ο καπετάνιος θεωρήθηκε γρουσούζης «Jonah» στην αργκό των ναυτικών των ΗΠΑ και ουδείς πλοιοκτήτης τον εμπιστεύτηκε στο μέλλον. Ο Πόλαρντ πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια του πατώντας σε στέρεα γη και βγάζοντας το «ψωμί» του ως νυχτοφύλακας. Λέγεται ότι κάθε 20 Νοεμβρίου, ο παροπλισμένος πλοίαρχος Πόλαρντ κλειδωνόταν στο δωμάτιό του και δεν έβαζε μπουκιά στο στόμα του, ούτε έπινε νερό, στη μνήμη των χαμένων ναυτών του «Essex».

Ο Πόλαρντ, λένε, δεν μίλησε ποτέ και σε κανέναν για την τραγωδία του «Essex». Το σύννεφο της σιωπής δεν είχε χαθεί ούτε 80 χρόνια αργότερα, όταν μια νεαρή κοπέλα από το Nantucket ρώτησε την υπέργηρη κόρη ενός από τους επιζώντες του φαλαινοθηρικού για το τι είχε συμβεί τότε. Η ηλικιωμένη γυναίκα σηκώθηκε όρθια και είπε με βροντερή φωνή: «Δεσποινίς, εδώ δεν μιλούμε ποτέ για το Essex»!

«Λέγε με Ισμαήλ», έτσι αρχίζει το μυθιστόρημά του ο Χέρμαν Μέλβιλ, που εμπνεύστηκε (και) από την τραγωδία του «Essex» για να γράψει το «Μόμπι-Ντικ». Λέγεται ότι ο Μέλβιλ συνάντησε προσωπικά- κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στη Μασαχουσέτη- τον παροπλισμένο καπετάνιο και αφού είχε δημοσιευτεί το θρυλικό μυθιστόρημα του.

Όσο για τη φάλαινα που βύθισε το πλοίο του Πόλαρντ, φέρεται να σκοτώθηκε στα ανοικτά των ακτών της Χιλής, κοντά στο νησί Μόκα, στη δεκαετία του 1830. Οι ναυτικοί την περιέγραφαν με δέος σαν τέρας της φύσης…