ΕΟΔΑΣΑΑΜ: Ανύπαρκτη η κουλτούρα ασφαλείας στο σιδηρόδρομο, 19 μήνες μετά το δυστύχημα των Τεμπών

Δραματική προειδοποίηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ μετά και το νέο περιστατικό ασφαλείας με το συρμό του προαστιακού – Οι συστάσεις του οργανισμού και τα κενά στις επικοινωνίες

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Πυροσβέστης στον τόπο της τραγωδίας στα Τέμπη (AP Photo/Giannis Papanikos)

Σε άλλη μία επείγουσα υπενθύμιση για την ανάγκη της απαρέγκλιτης τήρησης των κανονισμών από το σύνολο των σιδηροδρομικών φορέων προχώρησε ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) ύστερα από την αποκάλυψη του νέου σοβαρού περιστατικού ασφαλείας με τον συρμό του Προαστιακού, ο οποίος οδηγήθηκε στη γραμμή του μετρό από λανθασμένη εντολή.

ΕΟΔΑΣΑΑΜ: 19 μήνες μετά τα Τέμπη δεν υπάρχει κουλτούρα ασφαλείας

Ο Οργανισμός, ο οποίος ήδη διερευνά και το συγκεκριμένο συμβάν, κάνει λόγο για επαναλαμβανόμενα περιστατικά και διαπιστώνει ότι 19 ολόκληρους μήνες μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών βρισκόμαστε ακόμα στο σημείο μηδέν, καθώς δεν έχει υιοθετηθεί από όλους τους εμπλεκόμενους η απαραίτητη κουλτούρα ασφαλείας: «Τα πρόσφατα περιστατικά της επαναλαμβανόμενης τοποθέτησης συρμών σε λανθασμένη διαδρομή καθώς και της παραβίασης φωτοσημάτων καθιστούν σαφές ότι ορισμένοι φορείς της σιδηροδρομικής κοινότητας 19 μήνες μετά την αδιανόητη τραγωδία των Τεμπών με τον αδόκητο χαμό 57 συνανθρώπων μας, δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει την απαραίτητη για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος κουλτούρα ασφαλείας», αναφέρει στην επείγουσα υπενθύμιση προς όλους τους εμπλεκόμενους, η οποία εκδόθηκε μετά τη συνεδρίαση του συμβουλίου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αμέσως μετά τη γνωστοποίηση του τελευταίου περιστατικού.

Για το λόγο αυτό ο Οργανισμός ζητά μετ΄επιτάσεως – όπως χαρακτηριστικά αναφέρει - «την απαρέγκλιτη και αυστηρή τήρηση των κανονισμών καθώς και την παραδειγματική τιμωρία όσων ακόμη εξακολουθούν να παραβιάζουν τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης (ΓΚΚ)».

Παράλληλα ζητά και την επιβράβευση όσων εργαζόμενων των σιδηροδρομικών φορέων τιμούν το λειτούργημα τους με την άψογη τήρηση των κανονισμών και των πρωτοκόλλων ασφαλείας, ενώ υπενθυμίζει προς όλους τους σιδηροδρομικούς φορείς ότι «Είναι αυτονόητη υποχρέωση όλων η προστασία του επιβατικού κοινού και των εργαζόμενων στον σιδηρόδρομο και η ασφάλεια πέραν της ολοκλήρωσης και τοποθέτησης σε όλο το δίκτυο των ηλεκτρονικών συστημάτων (τηλεδιοίκησης και ψηφιακών μέσων επικοινωνίας) επιτυγχάνεται μόνο με την αυστηρή και απαρέγκλιτη τήρηση των κανονισμών».

Στην σύσταση ασφαλείας ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ κάνει ειδική αναφορά στην πρόσφατη απόφασή του για την απαρέγκλιτη τήρηση των ορίων ταχύτητας των αμαξοστοιχιών, όπως προβλέπεται στον Γενικό Κανονισμό Κίνησης και την απαρέγκλιτη τήρηση των φωτοσημάτων, όπως προβλέπεται στα Παραρτήματα του Κανονισμού του 2009.

Υπενθυμίζει μάλιστα ότι με επείγουσα σύστασή του τον περασμένο Ιούνιο είχε ζητήσει την αλλαγή πρωτοκόλλου και μέσων επικοινωνίας ενώ με επόμενη σύστασή του είχε ζητήσει τον άμεσο και αποτελεσματικό καθαρισμό του σιδηροδρομικού δικτύου, δεδομένων και των συχνών περιστατικών ασφαλείας στον ελληνικό σιδηρόδρομο.

Συστάσεις που πέφτουν στο κενό

Μόλις ένα μήνα πριν άλλωστε και μετά το συμβάν της 13ης Σεπτεμβρίου στην περιοχή Αχαρνών ΣΚΑ όταν δυο συρμοί του προαστιακού βρέθηκαν να κινούνται στην ίδια γραμμή με αντίθετη κατεύθυνση, ο Οργανισμός είχε απευθύνει νέα σύσταση, στην οποία υπογράμμιζε «για μια ακόμη φορά την κατεπείγουσα ανάγκη υιοθέτησης έκτακτων, άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων από τον ΟΣΕ, τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, τη ΓΑΙΑΟΣΕ, τη ΡΑΣ και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την άμεση αλλαγή του συστήματος, της ποιότητας και του τρόπου των επικοινωνιών στον σιδηροδρομικό τομέα».

Υπενθυμίζεται ότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ είχε ζητήσει ήδη από τις 7 Ιουνίου τη λήψη μέτρων από όλους τους φορείς της σιδηροδρομικής αγοράς καθώς, όπως ανέφερε, είναι ανάγκη «να αντιμετωπιστεί επειγόντως από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ο κίνδυνος για την ασφάλεια».

Τόνιζε ότι όπως διαπιστώθηκε και άλλωστε έχει ήδη υπογραμμιστεί σε όλες τις πραγματογνωμοσύνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δεν υπάρχει καμία δομή στις ραδιοεπικοινωνίες, αλλά ούτε και συμφωνημένη ορολογία, γεγονός που δεν παρέχει καμία βεβαιότητα ότι τα μηνύματα εκπέφθηκαν ή κατανοήθηκαν σωστά από τους εμπλεκόμενους, ενώ παράλληλα δε δίνεται καμία προτεραιότητα στις σημαντικές επικοινωνίες.

Κενά ασφαλείας στις επικοινωνίες

Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ υπογράμμιζε το σημαντικό κενό ασφαλείας καθώς, όπως ξεκάθαρα ανέφερε, «η ανάλυση της σχετικής με την ασφάλεια επικοινωνίας που προηγήθηκε του δυστυχήματος στα Τέμπη, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί κοινή πρακτική μέχρι σήμερα, αποκάλυψε τους ακόλουθους κινδύνους»:

Η μετάδοση μηνυμάτων σχετικών με την ασφάλεια στερείται δομής (π.χ. σωστός προσδιορισμός των συνομιλητών και των τοποθεσιών), μεθοδολογίας (π.χ. ανάγνωσης, διόρθωσης λαθών) και χρήσης διεθνώς συμφωνημένης ορολογίας και κανόνων επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό, δεν δημιουργείται καμία βεβαιότητα ότι ένα μήνυμα έχει μεταδοθεί με σαφήνεια και έχει κατανοηθεί σωστά, και ως εκ τούτου κρίσιμες πληροφορίες μπορεί να παρεξηγηθούν ή να παρερμηνευθούν λόγω ασαφών ή διφορούμενων εκφράσεων.
Ο ασύρματος VHF χρησιμοποιείται ευρέως ως ανοικτό κανάλι επικοινωνίας για την ανταλλαγή κάθε είδους πληροφοριών. Η χρήση του ίδιου ασυρμάτου VHF ως προτιμώμενου/μόνιμου μέσου επικοινωνίας για επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια μεταξύ σταθμάρχη και οδηγών δημιουργεί μια κατάσταση στην οποία δεν είναι δυνατόν να δοθεί προτεραιότητα στις επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια έναντι όλων των άλλων επικοινωνιών. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να διακόπτονται σημαντικά μηνύματα στη συνομιλία ή να μην λαμβάνονται με σαφήνεια λόγω της έντονης ραδιοεπικοινωνίας, του στατικού θορύβου ή/και της παρεμβολής της ραδιοεπικοινωνίας.

Για τους λόγους αυτούς ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει ζητήσει την επείγουσα υιοθέτηση μιας μεθοδολογίας επικοινωνίας που σχετίζεται με την ασφάλεια και σέβεται τις απαιτήσεις του εκτελεστικού κανονισμού σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας για το υποσύστημα λειτουργίας και διαχείρισης της κυκλοφορίας του σιδηροδρομικού συστήματος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ενός μέσου επικοινωνίας που να επιτρέπει την άμεση επαφή ένας προς έναν μεταξύ των σταθμάρχων και των μηχανοδηγών για όλες τις επικοινωνίες που σχετίζονται με την ασφάλεια.