ΣΥΡΙΖΑ: Οι εκλογές για την Κεντρική του Επιτροπή, η προσπάθεια ανάτασης του ηθικού και η σεναριολογία για επιστροφή του Τσίπρα

Οι εκλογές για την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, που θα διεξαχθούν την Κυριακή, βρίσκουν την Κουμουνδούρου σε ένα ιδιαίτερο πολιτικό τοπίο. Κατά πρώτον, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ κλονίζει την κυβέρνηση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να εξωθεί σε παραίτηση τον πρωτοκλασάτο Μάκη Βορίδη και τρεις ακόμα υφυπουργούς και την αντιπολίτευση να ζητά εκλογές. Κατά δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε ένα δημοσκοπικό σοκ μετά την μακρά στασιμότητα, εκφράζοντας την οργή του για την έρευνα της Interview , που τον έδειχνε να εξασφαλίζει οριακά την είσοδό του στη Βουλή. Και κατά τρίτον, η Κουμουνδούρου ζει σε καθεστώς αστάθειας όσο επανέρχεται και συντηρείται η παραφιλολογία για μια επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα σε πρωταγωνιστική θέση.  

 Οι εκλογές για την Κεντρική Επιτροπή 

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αφήσει πίσω του τις εποχές που λογιζόταν ως «μεγάλο κόμμα» με βάση την συμμετοχή μελών του στις εσωκομματικές διαδικασίες. Το 5ο Συνέδριό του, που χαρακτηρίστηκε «συνέδριο επανεκκίνησης», δεν συγκίνησε ιδιαίτερα τη βάση του κόμματος, που έδειξε χαμηλά αντανακλαστικά στις εκλογές για την ανάδειξη συνέδρων. Η αντιπαράθεση, δε, δεν επικεντρώθηκε σε αμιγώς πολιτικά ζητήματα, αλλά αφορούσε οργανωτικές και καταστατικές αλλαγές, που ούτως ή άλλων κινητοποιούν μόνο συγκεκριμένους μηχανισμούς των εσωκομματικών ομάδων. 

Το ίδιο κλίμα φαίνεται πως θα κυριαρχήσει και στις εκλογές για την ανάδειξη της νέας Κεντρικής Επιτροπής. Από τις διαδικασίες αυτές θα εκλεγούν 250 μέλη του οργάνου, ενώ οι βουλευτές θα είναι ex officio μέλη της Κ.Ε.. Δεν σημειώθηκε, δηλαδή, κάποια μεγάλη μείωση του αριθμού του οργάνου, το οποίο μετά το συνέδριο του 2022 είχε 300 μέλη. Όσον αφορά τους συσχετισμούς μεταξύ των ετερογενών ομάδων, οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως οι κάθε λογής «προεδρικοί» θα καταλάβουν περίπου το 70-80% και το υπόλοιπο θα μοιραστεί σε στελέχη που βρίσκονται κοντά είτε στον Παύλο Πολάκη είτε στον Νίκο Παππά. 

Όποιες εντάσεις πάντως υπήρξαν τις περασμένες εβδομάδες με αποχωρήσεις στελεχών που βρίσκονταν κάποτε κοντά στον Χρήστο Σπίρτζη ή άλλα που απέσυραν τις υποψηφιότητές τους εγείροντας διαφωνίες για το υβριδικό μοντέλο εκλογής του οργάνου, δεν φαίνεται πως θα συντηρηθούν το επόμενο διάστημα. Είναι άλλωστε κοινό μυστικό στην Κουμουνδούρου πως οι αποχωρήσεις αυτές σχετίζονταν κυρίως με το πολιτικό μέλλον αυτών των στελεχών και την διαφαινόμενη αδυναμία τους να εκλεγούν στην νέα σύνθεση του οργάνου. 

Σε αναζήτηση μεθόδου για να «τσιμπήσουν» τα ποσοστά 

Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, βέβαια, δίνει μια ευκαιρία στην αντιπολίτευση, και ιδιαίτερα την πιο «συγκρουσιακή» της εκδοχή όπως θέλει να λογίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, να επιτεθεί σφόδρα στην κυβέρνηση. Ο Σωκράτης Φάμελλος ζήτησε εκλογές μετά τις αποκαλύψεις για το όργιο ρουσφετιών και κακοδιαχείρισης των πόρων του Οργανισμού, καθώς απέδωσε προσωπικά τις ευθύνες στον Κυριάκο Μητσοτάκη για το σκάνδαλο.  

Ωστόσο, τα περιθώρια κινήσεων δεν είναι μεγάλα. Η απώλεια βουλευτών έχει οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει μια κοινοβουλευτική ομάδα μικρότερη των 30 βουλευτών που απαιτούνται για να καταθέσει δική του πρόταση για προανακριτική επιτροπή. Το ΠΑΣΟΚ, που διαθέτει τον απαιτούμενο αριθμό βουλευτών προτίθεται να κινείται μόνο του, ενώ οι σχέσεις της Κουμουνδούρου με τη Νέα Αριστερά έχουν παγώσει ύστερα από την αποτυχία συνεννόησης στην προσπάθεια για κοινή πρόταση προανακριτικής σχετικά με την τραγωδία των Τεμπών. 

Σε αυτό το σκηνικό, οι διάφορες ανταγωνιζόμενες ομάδες εντός του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να βρίσκονται σε αμηχανία. Ο Σωκράτης Φάμελλος και η ηγετική ομάδα, που πρόκειται να αλλάξει μετά την εκλογή νέας Κεντρικής Επιτροπής, καλούνται να βρουν την μέθοδο που θα δώσει διακριτό στίγμα τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο Παύλος Πολάκης προκρίνει την όξυνση του αντιπολιτευτικού λόγου του κόμματος θεωρώντας πως έτσι θα ανακοπεί και η διαρροή ψηφοφόρων προς την Πλεύση Ελευθερίας και άλλα κόμματα. 

Υπάρχει όμως και ένα ακόμα ενδιαφέρον αριθμητικό στοιχείο: Από τα 300 στελέχη που εξελέγησαν στην Κεντρική Επιτροπή το 2022, παρέμειναν μέχρι την απελθούσα σύνθεση της μόλις 120, δείχνοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποστεί από τις απανωτές διασπάσεις του ισχυρά πλήγματα στη στελεχική του διάρθρωση. Παράλληλα, δε, δείχνει ότι τα νέα σχήματα δεν απέκτησαν κάποια δυναμική, παρά ακολούθησαν την πτωτική τάση του χώρου. 

Στο φόντο όλων αυτών των διεργασιών υφέρπει και η σεναριολογία για το πολιτικό μέλλον του Αλέξη Τσίπρα, με την όλη κατάσταση να μοιάζει με έναν αέναο κύκλο. Όσο ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να συγκεντρώσει ικανοποιητικές δυνάμεις στις δημοσκοπήσεις, τόσο εντείνεται η συζήτηση για επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα. Και όσο εντείνεται αυτή η συζήτηση (χωρίς να τελεσφορεί), τόσο ατονεί ο ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. 

Στην Κουμουνδούρου η σχετική φημολογία προφανώς καταλαμβάνει χώρο στα όσα διαλαμβάνονται στους διαδρόμους της. Υπάρχουν μάλιστα και ορισμένα στελέχη που σε ιδιωτικές συζητήσεις βλέπουν με καλό μάτι -ακόμα και ως μονόδρομο- την επιστροφή του πρώην πρωθυπουργού στην ηγεσία ενός νέου σχήματος, ενώ «τροφή» δίνουν και τα ευρήματα ερευνών κοινή γνώμης, στις οποίες ένα ικανό ποσοστό ψηφοφόρων, μεγαλύτερο από αυτό που καταλαμβάνει το κάθε κόμμα της αντιπολίτευσης ξεχωριστά, δηλώνει πως θα ψήφιζε ένα «κόμμα Τσίπρα».  

Το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα, δε, να δημοσιοποιηθούν τα πρακτικά του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών που έλαβε χώρα μετά το δημοψήφισμα του 2015, έγινε αντιληπτό ως μια προσπάθεια του πρώην πρωθυπουργού να πάψει ή να μετριαστεί η κουβέντα για τα περί εκτροχιασμού της χώρας επί της θητείας του. Ορισμένοι στην Κουμουνδούρου, μάλιστα, ανέγνωσαν την επιστολή στον Κωνσταντίνο Τασούλα ως προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να μπει μια «τελεία» στην μέχρι τώρα πορεία του, σηματοδοτώντας μια νέα πολιτική πορεία για τον 50χρονο πρώην πρωθυπουργό.