Αδριάντας του Κολοκοτρώνη: το κρυμμένο μυστικό της περικεφαλαίας και ο περίεργος συμβολισμός από το άλογο

Ο αδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη έκρυβε ένα κρυμμένο μυστικό στην περικεφαλαία! Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 9 Φεβρουαρίου του 1954, όταν ο Γέρος του Μοριά κατέφθανε... έφιππος σε έναν από τους κεντρικότερους δρόμους της Αθήνας: στον οδό Σταδίου…

Για να είμαστε ακριβείς, ο αδριάντας του ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης τοποθετήθηκε μπροστά από την είσοδο της Παλαιάς Βουλής, που μόλις έναν χρόνο πριν είχε γλυτώσει την κατεδάφιση και από το 1962 θα λειτουργούσε ως μουσείο.

Ο χάλκινος επιβλητικός αδριάντας- ύψους τεσσάρων μέτρων- φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Λάζαρο Σώχο· το πρόπλασμα φτιάχτηκε στο Παρίσι και χυτεύτηκαν δύο αντίγραφα: το ένα στήθηκε στο Ναύπλιο το 1901 στην πλατεία που φέρει το όνομα του ήρωα και το άλλο στην Αθήνα το 1904, στην αρχή της οδού Κολοκοτρώνη. Δυο χρόνια έριζαν δήμαρχος και δημοτικό συμβούλιο για τη θέση του αγάλματος: ο μεν (Σπύρος Μερκούρης) θεωρούσε την οδό Κολοκοτρώνη ως αρμόζουσα για τη φιλοξενία του ήρωα, οι δε την πλατεία Συντάγματος· τελικώς υπερίσχυσε η γνώμη του δημάρχου.

Ο Γέρος του Μοριά καλπάζει ξανά...

Το 1954 αποφασίστηκε η μετακίνηση του Γέρου του Μοριά σε κεντρικότερο και πιο εμβληματικό σημείο. Και μια, όχι και τόσο γνωστή ιστορία: το καλοκαίρι του 2001 κατά τη διάρκεια έργων συντήρησης του αγάλματος, ανακαλύφθηκε ένα σημείωμα του Λάζαρου Σώχου χαραγμένο μέσα στην περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη που έγραφε: «Παρά τη θέλησιν του Σώχου, Κολοκοτρώνη μου, ξαναφόρεσε την Περικεφαλαία- Paris 1900»! Τι ήθελε να πει ο καλλιτέχνης; Ο Σώχος βασιζόμενος σε προφορικές και γραπτές αναφορές που περιέγραφαν τον Κολοκοτρώνη να πολεμά φορώντας φέσι και όχι περικεφαλαία, θέλησε να δημιουργήσει τον χάλκινο ήρωα του ασκεπή, με ξυρισμένο το μπροστινό της κεφαλής και με μακριά πλούσια μαλλιά πίσω, όπως το συνήθιζαν την εποχή της Επανάστασης οι Αρβανίτες. Η καλλιτεχνική άποψη του Σώχου βρήκε απέναντί της την επιτροπή την υπεύθυνη για τον αδριάντα, που απαιτούσε, ο ήρως να φέρει περικεφαλαία, «ως ένδειξη αρχαιοπρεπούς μεγαλείου». Και ο «Κολοκοτρώνης» κάλπασε στην Αθήνα και το Νάυπλιο με περικεφαλαία, κάτι που όπως υποστηρίζουν οι ιστορικοί δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Κι ακόμα ένα παράδοξο με τον επιβλητικό αδριάντα της οδού Σταδίου: στη γλώσσα των συμβολισμών της γλυπτικής, όταν το άλογο του έφιππου που αναπαρίσταται έχει τα δυο μπροστινά του πόδια στον αέρα, σημαίνει πως αυτός σκοτώθηκε στη μάχη. Το άλογο του «Κολοκοτρώνη» έχει δυο πόδια που δεν πατούν στο έδαφος, αλλά ο ήρωας πέθανε έπειτα από γλέντι στο γάμο του γιού του…

Επίσης σαν σήμερα...

1881: Πεθαίνει ο διάσημος ρώσος μυθιστοριογράφος, φιλόσοφος, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος Φιόντορ Μιχαΐλοβιτς Ντοστογιέφσκι

1904: Τελειώνει η ναυμαχία του Πορτ Άρθουρ, στο πλαίσιο του Ρωσοϊαπωνικού Πολέμου, με νικήτρια την Ιαπωνία.

1950: Ο αμερικανός γερουσιαστής Τζόζεφ ΜακΚάρθι κατηγορεί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι είναι γεμάτο από κομμουνιστές. Μια νέα λέξη γεννιέται στις ΗΠΑ «Μακαρθισμός».