Σεισμοί στην Κωνσταντινούπολη: Πιο σοβαρός κίνδυνος και από τους βαρβάρους ήταν ο Εγκέλαδος

Ένα από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισε η Κωνσταντινούπολη ως Βασιλεύουσα, στα περίπου 1400 χρόνια της ακμής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, δεν ήταν ούτε οι λαοί που επιβουλεύονταν τα πλούτη και τη δόξα της, ούτε οι ανεπαρκείς αυτοκράτορες, ούτε και η ακραιφνής θρησκοληψία των κατοίκων της… Τι ήταν; Οι σεισμοί!

Δεκάδες φορές έτριξαν τα θεμέλια της Πόλης από την ημέρα της «γέννησής» της μέχρι και στα χρόνια τα σημερινά.
Τούρκοι, Γάλλοι και Γερμανοί επιστήμονες μπόρεσαν για πρώτη φορά, μόλις το 2019, να προβούν σε μετρήσεις στον βυθό της θάλασσας του Μαρμαρά και στην έκθεσή τους κάνουν γνωστό, ότι χρόνο με τον χρόνο η τεκτονική πίεση στο ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας - που περνά κάτω και από αυτή την περιοχή - αυξάνεται.

Η συσσώρευση των τεκτονικών δυνάμεων «είναι αρκετή για να πυροδοτήσει σεισμό με μέγεθος μεταξύ 7,1 και 7,4», δήλωσε ο Γερμανός γεωφυσικός δρ. Ντίτριχ Λάνγκε, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», σύμφωνα με ρεπορτάζ του Αθηναϊκού Πρακτορείου.

Οι σεισμοί κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, στην Πόλη ήταν πολλοί και μεγάλη σε ένταση. Από το 342, και όταν ακόμα ήταν πόλη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έχει καταγραφεί σεισμός.
Ο πρώτος καταστροφικός σεισμός στη Νέα Ρώμη - πριν ακόμα ονομαστεί Κωνσταντινούπολη - έγινε το 438. Το μέγεθος του σεισμού υπολογίζεται σε 6,8 Ρίχτερ. Και οι σεισμοί συνεχίστηκαν αδιάλειπτα δια μέσου των αιώνων. Αντικείμενο μας δύο σεισμοί σήμερα, λόγω ημέρας…

Μια μέρα σαν σήμερα, 26 Οκτωβρίου, ανήμερα του Αγίου Δημητρίου, δύο φορές, με διαφορά 249 χρόνων μεταξύ τους, ο Εγκέλαδος… άλωσε την Βασιλεύουσα.

Τον σεισμό δεν τον απέκρουσε ο Λέων

Το 740 ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ ο Ίσαυρος μπορεί να απέκρουσε τη δεύτερη πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους Άραβες, να κατέβασε τις εικόνες από τις εκκλησίες και τα μοναστήρια, όμως δεν απέκρουσε το χτύπημα του Εγκέλαδου. Σεισμός 7,4 Ρίχτερ δόνησε την Πόλη και προκάλεσε τον θάνατο περισσοτέρων από 1.000 ανθρώπων. Έχει καταγραφεί ότι, γκρεμίστηκε μέρος των τειχών της πόλης, έπεσε ο ανδριάντας του Μεγάλου Θεοδοσίου και πολλές εκκλησίες υπέστησαν ζημιές σοβαρές. Μάλιστα λέγεται ότι ο σεισμός τότε είχε γίνει αισθητός σε περιοχές της παλαιάς Ελλάδας, όπως η Θεσσαλία! Οι κάτοικοι της Πόλης διέμεναν επί πολύ σε καλύβες στην ύπαιθρο, φοβούμενοι νέο μεγάλο σεισμό.

Και ο χρόνος φεύγει και φθάνουμε στον καιρό του Βουλγαροκτόνου. Στις 26 Οκτωβρίου του 986, ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 7,5 ρίχτερ έπληξε την Κωνσταντινούπολη. Υπάρχουν καταγεγραμμένες πληροφορίες γι’ από χρονογράφους, όπως ο Λέων ο Διάκονος, ο Μιχαήλ Γλυκάς και Γεώργιος Κεδρηνός. Σπίτια κατέρρευσαν και καταπλακώνοντας τους ενοίκους τους. Πολλά χωριά γύρω από την Πόλη καταστράφηκαν. Δημιουργήθηκε μάλιστα τσουνάμι που σκότωσε έναν στυλίτη μοναχό. Ο κεντρικός τρούλος και ο δυτικός θόλος της Αγίας Σοφίας έπαθαν μεγάλες ζημιές.

Ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος φρόντισε να αποκατασταθούν οι ζημιές άμεσα. Ο σεισμός έγινε αισθητός σε όλη την περιοχή της Ελλάδας ενώ προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές σε κατοικίες και κτήρια στη Θράκη, τη Βιθυνία και τη Νικομήδεια. Λέγεται ότι ο σεισμός έγινε αισθητός μέχρι νότια στις χερσονήσους της Πελοποννήσου, αλλά και δυτικά μέχρι τις περιοχές της άλλοτε Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στη σημερινή Ιταλία.

Και οι σεισμοί συνεχίζονται. Η σεισμική δόνηση μεγέθους 7,6 Ρίχτερ, του 1999, που έγινε στο Ιζμίτ, πρωτεύουσα της επαρχίας του Κοτζαελί, στην περιοχή του Μαρμαρά, σκότωσε περίπου 17.000 ανθρώπους, ενώ χιλιάδες ήταν και οι τραυματίες. Τεράστιες ήταν οι καταστροφές και σε σπίτια, δημόσια κτίρια και υποδομές!