Πετέν: Ο ήρωας στρατάρχης που καταδικάστηκε σε θάνατο: Πώς οι Γάλλοι αντιμετώπισαν τους συνεργάτες των Ναζί

Μια μέρα σαν σήμερα ο ήρωας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στρατάρχηςς Φιλίπ Πετέν καταδικάζεται σε θάνατο για προδοσία. Ο Πετέν είχε συνεργαστεί με τους Ναζί κατακτητές!

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου οι περισσότεροι δωσίλογοι – συνεργάτες των Γερμανών μετά την απελευθέρωση αναρριχήθηκαν σε υπουργικούς θώκους και δημόσιες θέσεις, στη Γαλλία στήθηκαν αγχόνες! Ο ιστορικός και δημοσιογράφος, Γάλλος, Ρομπερ Αρόν υπολόγισε, το 1960, ότι είχαν εκτελεστεί 60.000 άνθρωποι στη διάρκεια της εποχής της κάθαρσης!

Οι Γερμανοί είχαν κατακτήσει την πατρίδα του Ουγκώ σε μόλις έξι εβδομάδες και την κατείχαν μέχρι τις 19 Αυγούστου του 1944, όταν και απελευθερώθηκε η πλειονότητα των κατεχόμενων εδαφών. Το Παρίσι απελευθερώθηκε έξι ημέρες αργότερα, στις 25 Αυγούστου, όταν η τελευταία γερμανική φρουρά της γαλλικής πρωτεύουσας παραδόθηκε στις συμμαχικές δυνάμεις.

Όπως στις περισσότερες κατεχόμενες χώρες από τους Ναζί και η Γαλλία είχε ντόπιους προδότες που συνεργάστηκαν με το ναζιστικό καθεστώς. Αυτή η συνεργασία με τον εχθρό εκπορευόταν από διάφορους παράγοντες, όπως ο ρατσισμός, ο οπορτουνισμός και το μίσος για τον κομμουνισμό, αλλά υπήρχαν και άνθρωποι που αναγκάστηκαν να συνεργαστούν με τους Γερμανούς.

Το κράτος του Βισί και οι διώξεις κατά των Εβραίων

Βασικός συνεργάτης των Γερμανών ήταν η κυβέρνηση του Βισί, η οποία ήλεγχε το κατεχόμενο τμήμα της Γαλλίας ως κυβέρνηση - μαριονέτα για τους Ναζί. Ο στρατάρχης Φιλίπ Πετέν και ο πολιτικός Πιέρ Λαβάλ ήταν οι επικεφαλής του καθεστώτος, οι άμεσα υπεύθυνοι για την απέλαση 76.000 Εβραίων σε στρατόπεδα εξόντωσης. Τσιγγάνοι, πολιτικοί αντίπαλοι και ομοφυλόφιλοι στάλθηκαν επίσης σε στρατόπεδα θανάτου. Οι επίσημες αναφορές κάνουν λόγο ότι μόνο 2.500 από τους Εβραίους που εκτοπίστηκαν, επέζησαν και επέστρεψαν.

Όταν οι Γερμανοί υποχώρησαν από τη Γαλλία, οι συνεργάτες τους ήταν οι πρώτοι που διώχθηκαν και τιμωρήθηκαν για τα εγκλήματά τους κατά του γαλλικού έθνους.

Κύματα ανελέητων διώξεων

Ακολούθησε, σε πρώτη φάση, ένα κύμα διώξεων προδοτών, ακολουθούμενο από δημόσιες εκτελέσεις και διαπομπεύσεις όσων ήταν συνδεδεμένοι με το ναζιστικό καθεστώς. Η δεύτερη φάση ήταν η νομική εκκαθάριση, και άρχισε όταν ο Σαρλ ντε Γκωλ, επικεφαλής της Προσωρινής Κυβέρνησης της Γαλλικής Δημοκρατίας, πρωτοστάτησε σε μια εκστρατεία νομικών διώξεων κατά των συνεργατών των Γερμανών. Τότε, περίπου 120.000 άνθρωποι καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές. Υπολογίζεται ότι 6.000 εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν πριν από την απελευθέρωση της Γαλλίας και άλλες 4.000 μετά! Πολλές παράνομες εκτελέσεις συνεχίστηκαν έως ότου η Προσωρινή Κυβέρνηση επέβαλε την τάξη, οδηγώντας τους ύποπτους για συνεργασία με τους Ναζί ενώπιον των δικαστηρίων.

Και για να μην λέμε μόνο τα της Ελλάδας, σε πολλούς γάλλους δωσίλογους δόθηκε αμνηστία, ενώ κάποιοι επιβραβεύτηκαν με σημαντικές θέσεις στη νέα κυβέρνηση! Ένα παράδειγμα είναι ο Μορίς Παπόν, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στην απέλαση περισσότερων από 1.600 Εβραίων κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατηγορήθηκε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά διορίστηκε σε σημαντικές θέσεις υπό την ηγεσία του Σαρλ ντε Γκωλ μετά τον πόλεμο!
Οι πιο επιφανείς υποστηρικτές των Ναζί, ο Λαβάλ και ο Πετέν, καταδικάστηκαν σε θάνατο. Ο Λαβάλ εκτελέστηκε αμέσως μετά τη δίκη του, αλλά η ποινή του Πετέν μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη. Οι υποστηρικτές του Πετέν ονόμασαν τις εκκαθαρίσεις της εποχής «Κόκκινος Τρόμος». 

Ποιος ήταν ο Φιλίπ Πετέν

Ο Φιλίπ Πετέν είχε διακριθεί στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε παίξει καθοριστικό - θετικό ρόλο για τους Γάλλους στη Μάχη του Βερντέν και οι ομοεθνείς του, τον θεωρούσαν ήρωα. Προήχθη σε στρατάρχη και υπηρέτησε και ως Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού. Ο Πετέν ήταν ένας από τους δυνατούς αντιπάλους των Γερμανών στον Πόλεμο των Χαρακωμάτων κι αυτό ήταν που τον γλύτωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η προσωρινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Ντε Γκωλ, δίκασε τον Πετέν για προδοσία , η οποία έλαβε χώρα από τις 23 Ιουλίου έως τις 14 Αυγούστου 1945. Ντυμένος με τη στολή στρατάρχη, ο Πετέν παρέμεινε σιωπηλός καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, έπειτα από μια αρχική δήλωση του, ότι αρνείται το δικαίωμα του Ανώτατου Δικαστηρίου, όπως συγκροτήθηκε, να τον δικάσει. Η ετυμηγορία των δικαστών εκδόθηκε μια μέρα σαν σήμερα, 14 Αυγούστου του 1945 και ήταν «θάνατος», αλλά το προχωρημένο της ηλικίας (ήταν τότε 89 χρονών) και η συνεισφορά του στον Μεγάλο Πόλεμο τον έσωσαν. Ο Πετέν πέθανε στα 95 του το 1951.

Ο Σαρλ ντε Γκωλ είχε γράψει για τον Πετέν ότι η ζωή του ήταν «διαδοχικά κοινότοπη: πρώτα ένδοξη, μετά αξιοθρήνητη, αλλά ποτέ μέτρια»...