Μια εντυπωσιακή απόδραση: Η έμπνευση για τον Κόμη Μοντεκρίστο – Βγήκε από τη φυλακή μέσα σε σεντούκι

Μια μέρα σαν σήμερα, 22 Μαρτίου του 1621, ένας διάσημος Ολλανδός ανθρωπιστής, διπλωμάτης, δικηγόρος, θεολόγος, νομικός, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας αφήνει παγωμένους τους δεσμοφύλακές του, όταν ανακαλύπτουν το κελί του αδειανό! Ήταν η απόδραση του αιώνα...

Αυτοί που έχουν διαβάσει τον «Κόμη Μοντεκρίστο» του Αλεξάνδρου Δουμά, θυμούνται - όσα χρόνια και να περάσουν - τον τρόπο που απέδρασε από τις σκοτεινές φυλακές του νησιού Μοντεκρίστο ο Εντμόν Νταντές. Ο Δουμάς χώνει τον ήρωά του μέσα σε ένα τσουβάλι που μ’ αυτό θα έριχναν τη σορό του Αβά Φαριά στη θάλασσα. Η ιστορία γράφτηκε από τον γάλλο συγγραφέα το 1844. Η ιστορία που ενέπνευσε τον τρόπο απόδρασης του Νταντές όμως, εκτυλίχτηκε 200 χρόνια πίσω. Να πώς έχει και ποιος ήταν ο πρωταγωνιστής της.

Ήταν η Μεγάλη Απόδραση του 17ου αιώνα. Μία μέρα σαν σήμερα το 1621 λοιπόν, ο Ούγκο Γκρότιους (Hugo Grotius) δραπέτευσε από τη φυλακή όπου ήταν κλεισμένος τα τελευταία δύο χρόνια. Φυγαδεύτηκε κρυμμένος μέσα σε ένα σεντούκι.

Θρησκευτική ανοχή; Στη φυλακή!

Ο Γκρότιους φυλακίστηκε επειδή πήρε μέρος στις παράλογες θρησκευτικές διαμάχες της ολλανδικής δημοκρατίας, όταν συνηγόρησε δημόσια υπέρ της μεγαλύτερης θρησκευτικής ανοχής, πράγμα το οποίο έρχονταν σε αντίθεση με τις τότε δημοφιλείς φανατικές αντιλήψεις των καλβινιστών.
Ο Γκρότιους πίστευε πως όφειλε να είναι επιβεβλημένη μόνο η κεντρική ιδέα της ύπαρξης του Θεού, ενώ όλες οι υπόλοιπες αντιλήψεις έπρεπε να παραμένουν αυστηρά προσωπικό ζήτημα. Σε μία εποχή θρησκευτικού φανατισμού, οι απόψεις αυτές αποτελούσαν αιτία για την καταδίκη του σε ισόβια κάθειρξη στις φυλακές του Κάστρου Loevestein στην πόλη Gorinchem της Ολλανδίας. Η αφοσιωμένη σύζυγος του Μαρία είχε αποφασίσει να ακολουθήσει τον άντρα της στη φυλακή.

Κατά την παραμονή του Γκρότιους στη φυλακή, του επέτρεπαν να διαβάζει και βιβλία, που παραδίδονταν στο κελί του μέσα σε μία μεγάλη κασέλα. Στην αρχή, όταν η κασέλα έμπαινε στο κελί καθώς και κατά τις διαφορές μεταφορές της, υποβαλλόταν σε προσεκτικό έλεγχο. Με τον καιρό οι φρουροί άρχισαν να χαλαρώνουν και να θεωρούν τις μετακινήσεις της κασέλας ένα ασήμαντο γεγονός και μέρος της καθημερινότητας. Ο Γκρότιους συνέλαβε το σχέδιο της απόδρασής του: Δοκίμασε να ξαπλώνει ακίνητος και σιωπηλός στο σεντούκι των βιβλίων κι όταν το κατάφερε άρχισε να το κάνει καθημερινά. Η εκπαίδευση διαρκούσε δύο ώρες.

Με τη βοήθεια της συζύγου του και της υπηρέτριας του, ο Γκρότιους, ενά πρωί μπήκε μέσα στην κασέλα μαζί με τα βιβλία που για δύο χρόνια αποτελούσαν το μοναδικό σινιάλο ελευθερίας. Η κασέλα μεταφέρθηκε έξω από το κελί και διέσχισε απαρατήρητη τους διαδρόμους της φυλακής, χωρίς καμία προφύλαξη και κατέληξε έξω από τα τείχη του Κάστρου. Το ζεύγος διέφυγε στο Παρίσι, όπου ο Γκρότιους παρέμεινε εξόριστος και έγραψε κάποια από τα πιο φημισμένα έργα του. Ο Ούγκο Γκρότιους ήταν ο πρώτος που εξέθεσε την πρωτοποριακή ιδέα μιας κοινότητας κρατών, που θα λειτουργούσε με βάση διεθνείς συμφωνίες οι οποίες θα επιβάλλονταν δια νόμου, επίσης ήταν εκείνος που έθεσε τις βάσεις για τις σύγχρονες διεθνείς σχέσεις και την άνθηση του διαφωτισμού.

Σήμερα, ο Γκρότιους θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους δικηγόρους στην ιστορία: Αποκαλείται παγκοσμίως ο «Πατέρας του Διεθνούς Δικαίου» και θεωρείται ο ιδρυτής ενός συστηματικού σύγχρονου δόγματος του διεθνούς δικαίου.

Το «Mare Liberum» (Η Ελεύθερη Θάλασσα) γράφτηκε από τον Γκρότιους το 1609. Σε αυτό το πόνημα των 13 κεφαλαίων, ο Γκρότιους ξεδιπλώνει τις ιδέες του για την αρχή της «Ελεύθερης Θάλασσας»: Η θάλασσα έπρεπε να θεωρηθεί διεθνές έδαφος και όλα τα έθνη ήταν ελεύθερα να τη χρησιμοποιήσουν για εμπόριο. μια πολύ αμφιλεγόμενη άποψη για εκείνη την εποχή.
Το «De Iure Belli Ac Pacis» (Για το Δίκαιο του Πολέμου και της Ειρήνης) γράφτηκε από τον Γκρότιους το 1625 κατά την εξορία του στο Παρίσι. Σε αυτό το έργο, ο συγγραφέας ερεύνησε και εξήγησε πότε δικαιολογείται ο πόλεμος και ποιες είναι οι αιτίες και οι κανόνες του πολέμου. Καλό θα ήταν να το ξεφύλλιζαν οι άρχοντες των καιρών μας…
Ο Γκρότιους είχε γεννηθεί το 1583 και πέθανε το 1645 μετά τις κακουχίες που υπέστη σε ναυάγιο.
Τόσο το μουσείο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ όσο και το μουσείο Het Prinsenhof στο Ντελφτ ισχυρίζονται ότι έχουν το σεντούκι με το οποίο διέφυγε ο Γκρότιους…