Να πέσει το καθεστώς του Ιράν! Και μετά τι; Για διαβάστε Ιστορία να δείτε τι συνέβη όταν γκρεμίστηκαν ολοκληρωτικά καθεστώτα

Ισραήλ και Δύση στοχεύουν «να πέσει το καθεστώς του Ιράν». Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο Χαμενεΐ «δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει», δήλωσε ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας… Να πέσει! Και μετά τι; Έχουν διαβάσει Ιστορία όλοι αυτοί που στοχεύουν το καθεστώς του Ιράν;

Η φράση: «Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα» είναι το διαφημιστικό μήνυμα της εποχής μας, με κάποιες παραλλαγές. Η βάση είναι μία: Η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Και επαναλαμβάνεται σαν μια παράσταση όπως εκείνη της «Ποντικοπαγίδας», που παίζεται από το 1952 στο Λονδίνο (διέκοψαν στην Πανδημία) και το μόνο που αλλάζει είναι οι πρωταγωνιστές…

Έτος 1991. Τις μέρες πριν ξεσπάσει η Καταιγίδα της Ερήμου, ο Πόλεμος του Κόλπου δηλαδή, ένας ρεπόρτερ ρώτησε τον Αμερικανό στρατιωτικό Διοικητή Νόρμαν Σβάρτσκοπφ αν θα ανέτρεπε τον Σαντάμ Χουσεΐν, τον ηγέτη του Ιράκ. Ο Σβάρτσκοπφ γνώριζε πολύ καλά τι έπρεπε να απαντήσει· σκέφτηκε για λίγο και ο, σφυρηλατημένος στα πεδία των μαχών, Νόρμαν έδωσε μια λακωνική απόκριση: «Εύκολο να το λες. Δύσκολο να το κάνεις».

Ο αμερικανός στρατηγός ήταν άριστος μελετητής της περιοχής της Μέσης Ανατολής- είχε ζήσει αρκετά από τα χρόνια της εφηβείας του στην Τεχεράνη- και της στρατιωτικής ιστορίας της. Η επιτυχημένη στρατηγική του Σβάρτσκοπφ στον χερσαίο πόλεμο και η ήττα του Σαντάμ στο Κουβέιτ ήταν προϊόν της γνώσης της Ιστορίας: αντέγραψε την τακτική πλευρικής επίθεσης που είχε εφαρμόσει αιώνες πριν ο Αννίβας για να νικήσει τους Ρωμαίους στις Κάννες το 216 π.Χ.

Οι βασικοί αποδέκτες της «αλλαγής»

Η αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν, για την οποία ολοένα και περισσότερο κάνουν λόγο οι εμπλεκόμενοι στη νέα Καταιγίδα, είναι η θεωρία μιας υπόθεσης που αν την συζητήσεις σε κάποιον γνώστη της περιοχής θα (πρέπει να) λάβεις μόνο μια απάντηση: «εύκολα να το λες, δύσκολα να το κάνεις». Ο Κόσμος (ίσως) θα ήταν καλύτερος δίχως ακραία φονταμενταλιστικά, φανατικά, καταπιεστικά και απάνθρωπα καθεστώτα όπως αυτό της Τεχεράνης. Αλλά- καλώς ή κακώς- δεν υπάρχει ένα κουμπί που να μπορεί να πατηθεί και που να αντικαθιστά αμέσως τη σκληρή τυραννία μετατρέποντάς την σε ευνομούμενη δημοκρατία και κατά συνέπεια ευτυχία του λαού. Η «αλλαγή καθεστώτος» είναι μια απλή, αλλά περιεκτική φράση, που κρύβει στον μεταβλητό και ρευστό πυρήνα της πληθώρα προβλημάτων και δυστυχιών, τα οποία θα βιώσουν περισσότερο οι απλοί άνθρωποι, οι πολίτες, των οποίων το καθεστώς «αλλάζει». Η εισβολή των Συμμαχικών Δυνάμεων στο Αφγανιστάν το 2001 και ο πόλεμος στο Ιράκ το 2003 εξακολουθούν να στοιχειώνουν την πολιτική της Δύσης, χρόνια τώρα. Επίσης, μην ξεχνάμε, την Αραβική Άνοιξη του 2010-11 ζοφερός χειμώνας την έχει διαδεχτεί.

Ωστόσο, η επιθυμία της Δύσης να δει την κατάρρευση του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν είναι- λίγο έως πολύ- σωστή. Το καθεστώς του Ιράν είναι ένα από τα πιο σκληρά και καταπιεστικά στον Κόσμο: αυθαίρετες συλλήψεις και οι στημένες δίκες, βασανιστήρια μεσαιωνικού τύπου, μαστιγώσεις, εκτελέσεις, αποκεφαλισμοί, ακρωτηριασμοί, φυλακές ανήλιαγες που όποιος μπαίνει βρίσκεται στον προθάλαμο του Κάτω Κόσμου…Η γυναίκα θεωρείται μίασμα! Η ελεύθερη πολιτική σκέψη και έκφραση είναι απαγορευμένες.

Τώρα ή ποτέ ή άστο καλύτερα;

Και το μίσος του καθεστώτος για τον άνθρωπο δεν γίνεται αισθητή μόνο από τους Ιρανούς. Η Ισλαμική Δημοκρατία εξάγει τον αυταρχισμό της εδώ και χρόνια, μέσω αντιπροσώπων της Χαμάς στην Παλαιστίνη και της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, και τώρα προμηθεύοντας με «πολεμικό δυναμικό» τη Ρωσίας στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Το θεοκρατικό-σατανικό καθεστώς του Ιράν έχει χρηματοδοτήσει και υποστηρίξει την Τρομοκρατία στη Δύση· ο διακαής πόθος του για χρήση πυρηνικών όπλων, με τα οποία θα απειλούσε το Ισραήλ, είναι αδήριτος. Επομένως, θα σκεφτεί κάποιος που διαβάζει τούτες τις αράδες, αν παρουσιαστεί η ευκαιρία (όπως τώρα), γιατί να μην επιχειρηθεί η κατακρήμνιση ενός τέτοιου απεχθούς καθεστώτος; Ειδικά, τούτο τον καιρό, που η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, καθώς και οι Χούθι της Υεμένης, βρίσκονται σε στρατιωτική ατροφία και το Ιράν νοιώθει τα έντονα συμπτώματα των διεθνών κυρώσεων;
Οι πρώτες ημέρες της ισραηλινής επίθεσης του Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Ιράν φαίνεται να έχουν προκαλέσει σημαντική ζημιά στην πυρηνική (αν όντως υπάρχει και δεν είναι ένα ψεύδος όπως τότε με το Ιράκ) και στρατιωτική υποδομή του ιρανικού καθεστώτος και να έχουν αποκαλύψει ανεπάρκεια στην ικανότητα του Ιράν να αντιδράσει και να αμυνθεί. Αν λοιπόν όχι τώρα, πότε; Ο πειρασμός είναι μεγάλος. Στην πολιτική, όπως και στον πόλεμο, το να αρπάξει κάποιος κάτι (μικρό ή μεγάλο) τη στιγμή μπορεί να είναι καθοριστικό.

Η θεωρία του Μπίσμαρκ

Ο σπουδαιότερος γερμανός πολιτικός από γεννήσεως Γερμανίας Όττο φον Μπίσμαρκ έχει πει ανάμεσα σε πολλά σοφά: «Τα μεγάλα σύγχρονα ζητήματα δεν θα διευθετηθούν με ομιλίες και αποφάσεις της πλειοψηφίας, αλλά με σίδερο και αίμα»· αποδείχτηκε σωστός. Ο Μπίσμαρκ, λοιπόν θεωρούσε ο δόγμα: «το να αρπάξει κάποιος κάτι τη στιγμή που μπορεί» ως μία από τις βασικές κατατακτήριες εξετάσεις που θα μπορούσε να δώσει μια ηγεσία και ο ίδιος αποδείχθηκε δεξιοτέχνης στην πράξη.
Ο Σαίξπηρ έγραφε περίπου το ίδιο στον «Ιούλιο Καίσαρα» του, που απευθυνόταν στον Κάσσιο τον συμβούλευε: «Υπάρχει μια παλίρροια στις υποθέσεις των ανθρώπων, την οποία, αν αρπάξει κάποιος από την πλημμυρίδα της, οδηγεί στην τύχη»… Βέβαια ο Κάσσιος την ώρα που τον ορμήνευε ο Ιούλιος Καίσαρ μετρούσε τ’ αστέρια· δεν άκουσε, δεν κατάλαβε και τέλος αυτοκτόνησε μετά τη συντριβή από τον Μάρκο Αντώνιο…

Ακόμα κι αν ήταν τα πράγματα έτσι απλά όπως διαβάζονται σε κάποιο απόφθεγμα ή σε ένα στίχο εκ του ασφαλούς, η ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος θα απομάκρυνε μια διεθνή απειλή - ιδιαίτερα για το Ισραήλ, αλλά και για τα έθνη που έχουν κακοπάθει και ματώσει από τους πληρεξούσιους του Ιράν. Η τρομοκρατική απειλή θα διακόπτονταν. Τα πυρηνικά (;) θα αχρηστεύονταν, η Ρωσία, που καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ιρανικού πολεμικού δυναμικού-υλικού, συμπεριλαμβανομένων των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, θα λάμβανε άσχημες ειδήσεις· θα ήταν μια αχτίδα ελπίδας για την Ουκρανία. Η ανακούφιση για την παγκόσμια ναυτιλία και το εμπόριο θα ήταν τεράστια. Οι τιμές των βασικών προϊόντων θα μπορούσαν να μειωθούν σημαντικά. Όμως κατά πόσο είναι εφικτή μια ιδανική μετάβαση από το «κακό» στο «καλύτερο»;

Μετά θα πάνε Ισραηλινοί ή Αμερικάνοι;

Η εξαφάνιση του ιρανικού καθεστώτος δεν συνεπάγεται και επιτυχημένη αλλαγή καθεστώτος. Είναι πιθανό, το Ισραήλ, με ή χωρίς τη στρατιωτική υποστήριξη του Τραμπ, να προκαλέσει τόση ζημιά στο Ιράν ώστε να καταστήσει αδύνατη τη λειτουργία του καθεστώτος. Αλλά τι θα ακολουθήσει; Ούτε το Ισραήλ ούτε οι ΗΠΑ έχουν πρόθεση να καταλάβουν ένα ισοπεδωμένο Ιράν για να το διοικήσουν. Τα σκληρά μαθήματα από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Λιβύη είναι ακόμα νωπά. Και σίγουρα το Ιράν δεν είναι το Βερολίνο του 1945.

Στην τηλεοπτική του ομιλία με αποδέκτες τους Ιρανούς, ο Νετανιάχου, αυτή την εβδομάδα, το ξεκαθάρισε: οι Ιρανοί θα πρέπει να διαμορφώσουν το νέο Ιράν. «Ανοίγουμε τον δρόμο για να πετύχετε τον στόχο σας, που είναι η ελευθερία», τους είπε. Ωστόσο, είναι προφανές πως δεν υπάρχει καμία ιρανική κυβέρνηση που να περιμένει στην «αναμονή».
Ένα καθεστώς που θα προωθείται από το Ισραήλ σίγουρα θα δυσκολευτεί να επιβιώσει. Ένα καθεστώς που θα υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και επιτρέπει στον Τραμπ και τους συμμάχους του να λεηλατούν και να πλουτίζουν εις βάρος του Ιράν, θα είχε βραχύ βίο και τέλος κακό. Άλλωστε και οι Ιρανοί διαβάζουν Ιστορία και δεν ξεχνούν ούτε τον ξενόδουλο σάχη Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, ούτε και τον φιλόπατρη Μοχάμεντ Μοσαντέκ, που ανατράπηκε με πραξικόπημα οργανωμένο από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (λέγε με CIA) και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ένα ηττημένο Ιράν, σήμερα, θα ήταν ένα αποδυναμωμένο μεν, αλλά εξαιρετικά μεγάλο, περήφανο και σημαντικό κράτος δε· θα εξακολουθούσε να είναι πλούσιο σε φυσικούς πόρους- μια ενεργειακή υπερδύναμη- και θα παρέμενε καλά οπλισμένο και- κυρίως- θα υποδαυλίζονταν (από τρίτους) εστίες αντίστασης που σύντομα θα θέριευαν. Το εθνοτικό και θρησκευτικό δυναμικό μείγμα του Ιράν θα άρπαζε την ευκαιρία να διεκδικήσει τα δικαιώματα και τις αξιώσεις του, όταν ο καιρός και οι συγκυρίες θα το επέτρεπαν.
Και κάτι περισσότερο από σίγουρο: οι νοσταλγοί-υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος θα βρίσκονταν παντού και σίγουρα όχι μόνο στις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία. Αυτά είναι ακριβώς τα συστατικά που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις και τέλος μια έκρηξη κοινωνικής αστάθειας, ισχύος μεγαλύτερης από τα- δήθεν- πυρηνικά όπλα που αντιμάχονται τώρα οι «καλοί» Ισραηλινοί και οι ΗΠΑ.

Τα μαθήματα από την Ιστορία

Το Ιράν είναι ένα translaticius επαναστατικό καθεστώς· οι ηγέτες του, που αναρριχώνται στην εξουσία, έχουν γκρεμίσει τους προκατόχους τους. Και αν τώρα ανατραπούν, μπορεί και να μην παραδοθούν ποτέ, όπως εξάγγειλε ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ.
Η Ιστορία, λοιπόν, μας διδάσκει ότι η αλλαγή επαναστατικών καθεστώτων είναι μια ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση. Σκεφτείτε τη Γαλλία μετά την ανατροπή του Μεγάλου Ναπολέοντα στο λασπωμένο Βατερλώ το 1815 ή τη Ρωσία που ξανάγινε Ρωσία το 1991 μετά την ευκαιρία που άρπαξαν οι Σοβιετικές Δημοκρατίες και αυτονομήθηκαν.

Η Γερμανία διασώθηκε από την άβυσσο του ναζισμού μέσω ενός συνδυασμού διεθνών συμφωνιών, οικονομικής αρωγής από τις ΗΠΑ, στρατιωτικής κατοχής και ρεαλιστικών συμβιβασμών με τους γερμανικούς θεσμούς. Το αποτέλεσμα ήταν ένας συλλογικός θρίαμβος· ήταν, ωστόσο, η εξαίρεση. Τίποτα παρόμοιο δεν προβλέπεται για το Ιράν για ένα και μόνο γεγονός: άλλοι οι λαοί της Δύσης, άλλοι της Ανατολής κι άλλοι της Μέσης Ανατολής!

Και ως επίλογο κάτι που έχει γράψει ο πέρσης ποιητής και φιλόσοφος Ομάρ Καγιάμ: «Σε χριστιανικά μοναστήρια, σε μουσουλμανικά διδασκαλεία και σε εβραϊκές συναγωγές φοβούνται την Κόλαση και προσμένουν τον Παράδεισο. Όμως όσοι γνωρίζουν τα μυστήρια του Θεού δεν αφήνουν ποτέ να φυτευτεί αυτός ο κακός σπόρος στις ψυχές τους». Και σίγουρα, οι απόγονοι του Ομάρ Καγιάμ, που μέχρι πριν από 90 χρόνια ονομάζονταν Πέρσες κι όχι Ιρανοί, το γνωρίζουν αυτό. Κι’ άντε να πολεμήσεις λαούς που στα απέραντα χωράφια της ψυχής τους δεν φυτρώνει σπόρος Κόλασης ή Παραδείσου…