Δίκη της Νυρεμβέργης: 6 ξεχασμένα γεγονότα – Μια Σοβιετική στην αγκαλιά του Γκέρινγκ - Ο στρατάρχης της Βέρμαχτ που έκαψε τους Ναζί

Είναι η σπουδαιότερη δίκη του 20ου αιώνα: η Δίκη της Νυρεμβέργης. Έξι ξεχασμένα γεγονότα που χαϊδεύουν τη σκόνη του χρόνου από το… σαλόνι της Ιστορίας.

Ήταν Τρίτη, μια μέρα σαν σήμερα, 1η Οκτωβρίου του 1946, όταν οι δικαστές ανακοινώνουν την ετυμηγορία τους· οι κατηγορούμενοι θα ακούσουν ανέκφραστοί τις ποινές που τους επιβάλλονται για τα απεχθή εγκλήματά τους.

Για να εκδώσει το δικαστήριο την απόφαση άκουσε 240 μάρτυρες, έλαβε υπόψη του 300.000 ένορκες καταθέσεις, διάβασε τα 2.360 αποδεικτικά έγγραφα που προσκόμισε η κατηγορούσα αρχή και τα 2.700 της υπεράσπισης, οι στενογράφοι γέμισαν 16.000 σελίδες με 4 εκατομμύρια λέξεις. Η Δίκη της Νυρεμβέργης κράτησε 218 και ήταν η πιο μεγάλη δική της Ιστορίας!
Ακόμα και σήμερα, 78 χρόνια μετά, κάποια γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της Δίκης ακούγονται με έκπληξη· ας διαβάσουμε 6 από αυτά.

1. Η έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου ήταν στο Βερολίνο, όχι στη Νυρεμβέργη: Η σοβιετική ηγεσία επέμενε να διεξαχθεί η δίκη στο Βερολίνο όπου οι νικήτριες δυνάμεις είχαν ιδρύσει το Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου- την ανώτατη διοικητική αρχή των νικητών στο έδαφος της ηττημένης Γερμανίας.
Όμως οι Δυτικοί Σύμμαχοι επέμεναν για τη Νυρεμβέργη που βρισκόταν στην αμερικανική ζώνη κατοχής. Το Μέγαρο της Δικαιοσύνης ήταν άθικτο και συνδεόταν μέσω υπόγειας διάβασης με μια φυλακή, κάτι που δεν είχε το Βερολίνο. Ο χώρος θεωρήθηκε επίσης συμβολικός: στη Νυρεμβέργη είχαν πραγματοποιηθεί όλα τα συνέδρια του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από το 1927. Στο τέλος επιλέχθηκε το Βερολίνο ως έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου και στις αρχές Οκτωβρίου του 1945 πραγματοποιήθηκαν εκεί- στο κτίριο του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου- αρκετές συναντήσεις με οργανωτικά θέματα. Η πρώτη συνεδρίαση του δικαστηρίου πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης στη Νυρεμβέργη στις 20 Νοεμβρίου 1945.

2. Επτά κατηγορούμενοι απέφυγαν την τιμωρία: Απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον 24 από τους πιο διαβόητους εγκληματίες των Ναζί. Από αυτούς 12 κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε θάνατο, όμως δύο κατάφεραν να αποφύγουν την εκτέλεση.
Ο Χέρμαν Γκέρινγκ, ο ανώτατος ηγέτης των SA, στρατηγός των στρατευμάτων των SS, υπουργός Αεροπορίας του Ράιχ και διάδοχος του Χίτλερ, καταδικάστηκε σε θάνατο. Πριν από την εκτέλεσή του, όμως, αυτοκτόνησε καταπίνοντας υδροκυάνιο.

Ο Μάρτιν Μπόρμαν, επικεφαλής της Καγκελαρίας του Ναζιστικού Κόμματος και ο προσωπικός γραμματέας του Φίρερ, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο αφού δεν βρέθηκε για να δικαστεί. Ο Μπόρμαν φέρεται να σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια σοβιετικού βομβαρδισμού του Βερολίνου. Ωστόσο, το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ. Το 1972 ανακαλύφθηκαν λείψανα που φέρεται ότι ανήκουν στον Μάρτιν Μπόρμαν και το 1998 ένα τεστ DNA το απέδειξε.

Ο Ρόμπερτ Λέι, πρόεδρος του Γερμανικού Εργατικού Μετώπου, απαγχονίστηκε στο κελί του πριν από την έναρξη της δίκης στις 25 Οκτωβρίου 1945, λίγες μέρες μετά την παραλαβή του κλητηρίου θεσπίσματος.
Ο Γκούσταβ Κρουπ φον Μπόλεν, επικεφαλής του βιομηχανικού ομίλου «Krupp» που χρηματοδότησε και κατασκεύασε την πολεμική μηχανή των Ναζί, επικαλέστηκε ανίατη ασθένεια. Κατά τη διάρκεια μιας προκαταρκτικής ακροαματικής διαδικασίας στις 15 Νοεμβρίου 1945, πριν καν ξεκινήσει η δίκη, οι κατηγορίες εναντίον του πολυεκατομμυριούχου επιχειρηματία αποσύρθηκαν!
Τρεις άλλοι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν - ο αντικαγκελάριος Φραντς φον Πάπεν, ο Χανς Φρίτσε, επικεφαλής του Τμήματος Ραδιοφώνου του Υπουργείου Δημόσιας Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Ράιχ και ο Ζάλμαρ Σαχτ υπουργός Οικονομικών του Ράιχ.

3. Κατηγορούμενοι κάθονταν στα εδώλια φορώντας γυαλιά ηλίου: Φωτογραφίες και βίντεο αρχείου από το δικαστήριο δείχνουν πολλούς συμμετέχοντες να φορούν γυαλιά ηλίου. Ο λόγος ήταν ότι ο φωτισμός στην αίθουσα του δικαστηρίου ήταν έντονος. Έτσι περιέγραψε τον φωτισμό ο Μπόρις Πολεβόι, ειδικός ανταποκριτής της εφημερίδας Pravda στο δικαστήριο, στο βιβλίο του «The Final Reckoning: Nuremberg Diaries»: «Ένα, κάπως απρόσωπο και καταπιεστικό φως, στο οποίο τα πάντα γύρω αποκτούσαν μια πρασινωπή, θανατηφόρα απόχρωση». Οι κουρτίνες σε όλα τα παράθυρα ήταν τραβηγμένες. Σύμφωνα με τον Πολεβόι, ο διοικητής της φυλακής των ΗΠΑ, συνταγματάρχης Μπάρτον Άντρους, είπε κάποτε στους δημοσιογράφους: «Θα φροντίσω να μην δει ποτέ ξανά κανένας από αυτούς τον ήλιο»! Το φως εκείνο στην αίθουσα του δικαστηρίου, προκάλεσε πόνους στα μάτια σε πολλούς, έτσι οι παρευρισκόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των κατηγορουμένων, φορούσαν μερικές φορές σκούρα γυαλιά.

4. Ο αμερικανικός Τύπος έγραψε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας πυροβόλησε τον Γκέρινγκ: Στις 10 Απριλίου 1946, η εφημερίδα του αμερικανικού στρατού Stars and Stripes δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ που έγραφε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας Ρόμαν Ρουντένκο είχε εξοργιστεί τόσο πολύ από τη συμπεριφορά του Γκέρινγκ σε μια από τις συνεδριάσεις που τράβηξε το υπηρεσιακό του περίστροφο και πυροβόλησε τον πρώην Reichsmarschall. Ωστόσο, η εφημερίδα δημοσίευσε στη συνέχεια μια διάψευση: «Η αναφορά ότι ο σοβιετικός γενικός εισαγγελέας στη δίκη πυροβόλησε τον Γκέρινγκ σε μια κρίση οργής αποδείχθηκε ότι δεν ισχύει. Σύμφωνα με έναν ανταποκριτή από τη Νυρεμβέργη, ο Γκέρινγκ είναι ζωντανός και πρόθυμος να απαντήσει στις ερωτήσεις του εισαγγελέα»! Η παρανόηση ότι ο Γκέρινγκ είχε πυροβοληθεί προήλθε από λανθασμένη ερμηνεία μιας φράσης που χρησιμοποίησε ο σοβιετικός ανταποκριτής, ο οποίος είχε αναφέρει ότι ο στρατηγός Ρουντένκο είχε «πυροβολήσει ηθικά» τον Γκέρινγκ.

5. Μια σοβιετική διερμηνέας ήταν η «τελευταία γυναίκα που έπεσε στην αγκαλιά του Γκέρινγκ»: Μια μέρα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, η 24χρονη διερμηνέας Τατιάνα Στουπνίκοβα πήγαινε βιαστικά στη θέση της στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ενώ έτρεχε στον διάδρομο, κατά λάθος γλίστρησε και κόντεψε να πέσει.
«Όταν ανέκτησα την ψυχραιμία μου και κοίταξα τον διασώστη μου, ήρθα αντιμέτωπος με το χαμογελαστό πρόσωπο του Χέρμαν Γκέρινγκ ακριβώς μπροστά μου. Κατάφερε να μου ψιθυρίσει στο αυτί: "Vorsicht, mein Kind!" («Να προσέχεις, παιδί μου!»), αφηγείται η Στούπνικοβα στα απομνημονεύματά της. Όταν η Τατιάνα μπήκε στην αίθουσα του δικαστηρίου, ένας γάλλος ανταποκριτής ήρθε κοντά της και της είπε στα γερμανικά: «Ήσουν η τελευταία γυναίκα που κράτησε στην αγκαλιά του ο Γκέρινγκ»!

6. Στρατάρχης της Βέρμαχτ κατέθεσε ως μάρτυς της Σοβιετικής Ένωσης: Το φθινόπωρο του 1946 οι δικαστικές διαδικασίες είχαν βαλτώσει. Άρχισαν να ακούγονται ισχυρισμοί από την υπεράσπιση και τους ίδιους τους κατηγορούμενους ότι η επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ήταν προληπτικό μέτρο. Η σοβιετική αντιπροσωπεία έπρεπε να παράσχει ισχυρά επιχειρήματα ότι η επίθεση από το Γ’ Ράιχ είχε σχεδιαστεί πολύ καιρό πριν.
Ο άνθρωπος που έδωσε την κατάθεση που χρειάζονταν οι Σοβιετικοί ήταν ο στρατάρχης Φρίντριχ Πάουλους, ο οποίος είχε παραδωθεί στο Στάλινγκραντ στις 31 Ιανουαρίου του 1943. Η σοβιετική ηγεσία έφερε με κάθε μυστικότητα τον Πάουλους στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης για να καταθέσει. Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο Γερμανός πρώην στρατάρχης δήλωσε: «Όλες οι προετοιμασίες για την επίθεση στην Σοβιετική Ένωση που έλαβε χώρα στις 22 Ιουνίου είχαν στην πραγματικότητα σχεδιαστεί από το φθινόπωρο του 1940»!

Το απόφθεγμα που έμεινε από τη Δίκη της Νυρεμβέργης ήταν η φράση του δικαστή Robert H. Jackson: «The Grave Responsibility of Justice» (Η βαριά ευθύνη της δικαιοσύνης) και δικαιοσύνη είχε αποδοθεί. Όσο για την τιμωρία; Ο Ευριπίδης το είχε ξεκαθαρίσει χρόνια πολλά πριν: «Σχέτλια μεν έπαθες, ανόσια δ’ ειργάσω.» (Έπαθες φρικτά, αλλά έκανες απαίσια)…