ΕΛΤΑ: «Αναστενάζει» η επαρχία - Η «μαύρη τρύπα» και ο αγροτικός ταχυδρόμος

Το κλείσιμο 204 καταστημάτων ΕΛΤΑ προκαλεί έντονες αντιδράσεις στην περιφέρεια λόγω περιορισμένης πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 10 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Θύελλα αντιδράσεων προκάλεσε το αιφνιδιαστικό «λουκέτο» σε 204 καταστήματα ΕΛΤΑ σε όλη την Ελλάδα.

Πολίτες από τη μία άκρη της χώρας μέχρι την άλλη μένουν χωρίς υπηρεσίες ταχυδρομείου, αλλά και διανομής συντάξεων κι επιδομάτων.

Παράλληλα η αιφνιδιαστική απόφαση θα αναγκάσει πολλούς πολίτες, ειδικότερα στην επαρχία να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις εάν θέλουν να επισκεφτούν ένα υποκατάστημα των ταχυδρομείων, όπου σε μερικές περιπτώσεις ξεπερνάνε ακόμη και τα 50 χιλιόμετρα.

Βγήκαν τα φύλλα πορείας για τους 600 εργαζόμενους

Σήμερα βγήκα από τα ΕΛΤΑ και οι μεταθέσεις των υπαλλήλων που υπηρετούσαν στα καταστήματα τα οποία βάζουν λουκέτο. Στα 204 καταστήματα που κλείνουν απασχολούνταν περισσότεροι από 600 υπάλληλοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων παίρνουν «φύλλα πορείας» ώστε να γίνουν διανομείς. Κανείς δεν χάνει την θέση του, ωστόσο οι περισσότεροι θα γίνουν ταχυδρόμοι, κάποιοι σε άλλες πόλεις από αυτές που εργάζονταν.

Μες την μέθοδο αυτή υπολογίζεται πως οι 1.400 ταχυδρόμοι που υπηρετούν σήμερα σε όλη την Ελλάδα θα γίνουν περίπου 1.700, ώστε να εξυπηρετούν και άλλες περιοχές. Στα χωριά της Περιφέρειας άλλωστε που χάνουν το κατάστημά τους την σκυτάλη της εξυπηρέτησης καλείται να πιάσει ο αγροτικός ταχυδρόμος.

Όπως αναφέρουν τα ΕΛΤΑ σε επίσημη ανακοίνωσή τους, «σε κάθε περιοχή όπου αναστέλλεται η λειτουργία καταστήματος, οι πολίτες θα ενημερώνονται για τον αγροτικό ταχυδρόμο που τους εξυπηρετεί και θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μαζί του για προγραμματισμό κατ’ οίκον εξυπηρέτησης».

Πώς θα λειτουργήσει ο μηχανισμός

Επικοινωνία στο τηλεφωνικό κέντρο 212 0000 700, όπου οι πολίτες θα μαθαίνουν το τηλέφωνο του διανομέα που εξυπηρετεί την περιοχή τους (υπηρεσιακό κινητό τηλέφωνο ή σταθερό του καταστήματος της ευρύτερης περιοχής)
Μέσω τηλεφώνου θα κλείνουν ραντεβού με τον διανομέα για εξυπηρέτηση κατ οίκον
Ο διανομέας θα έρχεται είτε στο σπίτι είτε στην πλατεία του χωριού (όπως συμβαίνει σήμερα σε κάποιες περιοχές) με POS και PDA ώστε να δέχεται ή να κάνει πληρωμές (π.χ. συντάξεων), να κάνει εισπράξεις, αποστολές και παραδόσεις αντικειμένων.

Βέβαια αυτό το σύστημα μένει να αποδειχθεί πόσο θα λειτουργήσει στην πράξη, δεδομένου ότι οι διανομείς θα έχουν πλέον αρκετά μεγαλύτερο φόρτο εργασίας και θα πρέπει να ανταποκρίνονται σε πολλαπλάσια ραντεβού συγκριτικά με το έργο που είχαν έως σήμερα.

Σημαντικότερη διάσταση, βέβαια, είναι κατά πόσο το νέο σύστημα θα είναι αρκετό για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων και ανθρώπων που μένουν σε μικρά χωριά, μικρά νησιά και ακριτικές περιοχές, καθώς τα ΕΛΤΑ πληρώνουν ακόμη τουλάχιστον 250.000 συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ.

Η «μαύρη τρύπα»

Ωστόσο τα οικονομικά στοιχεία δεν άφησαν περιθώρια μεγάλων ελιγμών. Τα ΕΛΤΑ γράφουν ζημιές σε όλους τους τελευταίους ισολογισμούς τους:

Το 2024, για παράδειγμα, έκλεισε με ζημιές 8,372 εκατ. και με αρνητικά ίδια κεφάλαια 140 εκατ. ευρώ. Η Grand Thornton, μάλιστα αναφέρει σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα πως «ενδεχομε?νως να υποδηλω?νουν την υ?παρξη ουσιω?δους αβεβαιο?τητας, η οποι?α θα μπορου?σε να εγει?ρει αμφιβολι?α σχετικα? με τη δυνατο?τητα του Ομι?λου και της Εταιρει?ας να συνεχι?σουν τη δραστηριο?τητα? τους».

Το 2023 είχε κλείσει με ζημιές 28.737 εκατ. ευρώ.

Τι αναφέρει η εταιρία

Αναγκαίο βήμα για τη βιωσιμότητα και το μέλλον της εταιρείας χαρακτηρίζουν τα ΕΛΤΑ την αναδιοργάνωση του δικτύου, η οποία έχει προκαλέσει αντιδράσεις, λόγω του λουκέτου σε 204 καταστήματα σε όλη τη χώρα.

Όπως τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος, Γρηγόρης Σκλήκας σε σχετική του δήλωση, τα ΕΛΤΑ παραμένουν, ενώ λιγότερο από το 10% των συνολικών εσόδων συνδέεται με τη λειτουργία των φυσικών καταστημάτων, όταν το κόστος λειτουργίας τους αντιστοιχεί περίπου στο 45% του συνολικού κόστους της εταιρείας. Πολλά από τα καταστήματα λειτουργούσαν με ελάχιστα έσοδα και ζημίες που ξεπερνούσαν τις 150.000 ευρώ ετησίως ανά κατάστημα.

Όπως πρόσθεσε ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ, κ. Γρηγόρης Σκλήκας, «το ταχυδρομείο δεν είναι μόνο το κατάστημα της γειτονιάς · είναι μια υπηρεσία που φτάνει ακόμη πιο κοντά στον πολίτη, όπου κι αν βρίσκεται, με σύγχρονα μέσα, ευελιξία και αξιοπιστία».

Ο θεσμός «ΕΛΤΑ κατ' οίκον» αξιοποιεί το ισχυρό δίκτυο 1.400 ταχυδρόμων, 500 συνεργατών ΕΛΤΑ και 400 διανομέων της ΕΛΤΑ Courier, που εξυπηρετούν καθημερινά κάθε γωνιά της χώρας. Οι ταχυδρόμοι διαθέτουν πλήρη ψηφιακό εξοπλισμό (PDA, POS) και μπορούν να πραγματοποιούν πληρωμές, εισπράξεις, αποστολές και παραδόσεις αντικειμένων απευθείας στον χώρο του πολίτη.

Ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στους συνταξιούχους και στους κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, οι οποίοι θα συνεχίσουν να εξυπηρετούνται με φυσική παρουσία ταχυδρόμου, όπως και σήμερα. Σε κάθε περιοχή όπου αναστέλλεται η λειτουργία καταστήματος, οι πολίτες θα ενημερώνονται για τον αγροτικό ταχυδρόμο που τους εξυπηρετεί και θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μαζί του για προγραμματισμό κατ' οίκον εξυπηρέτησης. Παράλληλα, μέσω του τηλεφωνικού κέντρου 212 0000 700, μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες και να προγραμματίζουν ραντεβού με τον ταχυδρόμο της περιοχής τους.

«Κανένα νησί δεν θα μείνει χωρίς κατάστημα και κανένας Έλληνας χωρίς ταχυδρόμο», ανέφερε ο κ. Σκλήκας. «Με το ΕΛΤΑ κατ' οίκον, κάθε πολίτης έχει πρόσβαση σε όλες τις υπηρεσίες, στο σπίτι του, με τον ίδιο άνθρωπο που τον εξυπηρετούσε πάντα - αλλά τώρα ακόμα πιο γρήγορα, πιο απλά, πιο ψηφιακά και πιο κοντά».

Ποια ταχυδρομεία κατεβάζουν ρολά από την Δευτέρα

Όπως αποκαλύπτει η λίστα των καταστημάτων που αναστέλλουν από την Δευτέρα τη λειτουργία τους και παρουσιάζει το «ethnos.gr», σε αυτά συγκαταλέγονται δεκάδες στην περιφέρεια, σε νησιά, ακόμα και σε μεγάλους δήμους στην Αττική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα καταστήματα στο Μαρούσι, στην Αρτέμιδα, στον Ασπρόπυργο, τη Βούλα, τα Βριλήσσια, το Γαλάτσι, τον Γέρακα, τη Δάφνη, τη Μεταμόρφωση, τη Νέα Φιλαδέλφεια, το κατάστημα στην πλατεία Καισαριανής, στο Χαιδάρι και τον Χολαργό.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, πρόκειται για καταστήματα με περιορισμένη εμπορική δραστηριότητα και μερικές φορές επικαλύψεις από γειτονικά σημεία, κάτι το οποίο αμφισβητείται ωστόσο από τοπικους παράγοντες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ στο προηγούμενο μπαράζ λουκέτων είχε κατεβάσει ρολά το ταχυδρομείο του Πλαταμώνα, στη φάση αυτή κλείνουν και τα κοντινά του Λιτόχωρου και της Λεπτοκαρυάς αυξάνοντας σημαντικά την απόσταση που πρέπει να διανύσει κανείς προκειμένου να εξυπηρετηθεί από ταχυδρομείο. Ταυτόχρονα κλείνουν και ταχυδρομεία όπως αυτό των Αρχανών που εξυπηρετούν σεισμόπληκτες περιοχές.

Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, τα 204 καταστήματα σταματούν τη συναλλακτική τους δραστηριότητα, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης με στόχο τη μείωση του λειτουργικού κόστους και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του οργανισμού καθώς, όπως αναφέρει σε αρκετές περιπτώσεις πρόκειται για σημεία που εμφάνιζαν ζημίες άνω των 150.000 ευρώ ετησίως. Η κίνηση αυτή πάντως σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη συρρίκνωση του δικτύου των ΕΛΤΑ των τελευταίων δεκαετιών.

Η διοίκηση των ΕΛΤΑ χαρακτηρίζει την απόφαση “στοχευμένη αναδιάρθρωση” που θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα και την αποδοτικότητα του οργανισμού. Στόχος, όπως αναφέρει, είναι η μετατόπιση του βάρους από το φυσικό δίκτυο στον ταχυδρόμο και τις ψηφιακές υπηρεσίες, διατηρώντας παράλληλα την καθολική κάλυψη σε όλη τη χώρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, η συναλλακτική δραστηριότητα των καταστημάτων συνεισφέρει λιγότερο από 10% των εσόδων, ενώ απορροφά περισσότερο από το 50% των εξόδων. Το ανισοζύγιο αυτό, σε συνδυασμό με τη δραματική μείωση της επιστολικής αλληλογραφίας – πάνω από 90% τα τελευταία δέκα χρόνια – καθιστά, όπως υποστηρίζει η διοίκηση, αναπόφευκτη την αναδιάρθρωση.

Τα ΕΛΤΑ διαβεβαιώνουν ότι οι ταχυδρομικές υπηρεσίες θα συνεχίσουν να παρέχονται αδιάλειπτα σε κάθε περιοχή της χώρας, μέσω 1.400 ταχυδρόμων, 500 συνεργατών, 400 πρακτόρων courier και αγροτικών διανομέων, καθώς και εκατοντάδων συνεργαζόμενων σημείων.

Σημειώνουν ότι οι περισσότεροι διανομείς διαθέτουν πλέον φορητά POS και συσκευές PDA, ώστε να πραγματοποιούν συναλλαγές κατ’ οίκον, ενώ καλούν τους πολίτες να κλείνουν τηλεφωνικό ραντεβού με τον ...ταχυδρόμο τους.

Ειδικά για τους ηλικιωμένους και τους κατοίκους των απομακρυσμένων περιοχών, τα ΕΛΤΑ τονίζουν ότι θα συνεχίσουν να εξυπηρετούνται με φυσική παρουσία ταχυδρόμου. «Με ένα τηλεφώνημα στο 212 0000 700, οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται για τα στοιχεία του ταχυδρόμου της περιοχής τους και να προγραμματίζουν ραντεβού για εξυπηρέτηση στο σπίτι τους. Παράλληλα, τοπικές επιχειρήσεις και φορείς εξυπηρετούνται μέσω των κινητών κέντρων περισυλλογής αλληλογραφίας, τα οποία διέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, εξασφαλίζοντας τη γρήγορη και αξιόπιστη εξυπηρέτηση χωρίς καθυστερήσεις».

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ταχυδρομικών (ΠΟΣΤ) ωστόσο δεν φαίνεται να πείθεται από αυτήν την επιχειρηματολογία και αναμένεται να αποφασίσει δράσεις και κινητοποιήσεις σε έκτακτο Διοικητικό Συμβούλιο που έχει προγραμματίσει για την επόμενη εβδομάδα.

Σε ανακοίνωσή της τονίζει ότι από τις αλλαγές στα ΕΛΤΑ «απουσιάζει το μεταρρυθμιστικό στοιχείο, αλλά περισσεύει το στοιχείο της συρρίκνωσης της εταιρείας και της αποδιάρθρωσής της». Οι εργαζόμενοι προσθέτουν μάλιστα ότι οι αλλαγές κινούνται όλες προς την ίδια κατεύθυνση: «εκχώρηση έργου σε ιδιώτες, μετακίνηση τακτικού προσωπικού», ενώ σημειώνουν πως όσα συμβαίνουν σήμερα είναι αποτέλεσμα της εικοσαετούς απουσίας ολοκληρωμένων και ξεκάθαρων πολιτικών για τα ΕΛΤΑ, αλλά «κυρίως είναι αποτέλεσμα της μονίμως καθυστερημένης και ανεπαρκούς αποζημίωσης της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας που δεν επιτρέπει στα ΕΛΤΑ να ανταποκριθούν στο ζωτικό για την κοινωνία και την οικονομία ρόλο τους παραμένοντας ταυτόχρονα βι΄λωσιμα, σύγχρονα και ανταγωνιστικά».

Αναδιάρθρωση υπό οικονομική πίεση

Η απόφαση για τη μείωση του δικτύου έρχεται σε μια στιγμή που τα ΕΛΤΑ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρότατες οικονομικές δυσκολίες έχοντας χάσει για ακόμα μία χρονιά το στοίχημα της επιστροφής στην κερδοφορία το 2024 παρά τη μείωση των ζημιών. Οι καθαρές ζημίες περιορίστηκαν σε 8,3 εκατ. ευρώ, από 28,7 εκατ. ευρώ το 2023, ωστόσο η καθαρή θέση παρέμεινε αρνητική κατά 140 εκατ. ευρώ, ενώ το κεφάλαιο κίνησης είναι αρνητικό κατά περίπου 162 εκατ. ευρώ.

Οι ορκωτοί ελεγκτές, στις οικονομικές καταστάσεις του 2024 μάλιστα, έκαναν λόγο για «ουσιώδη αβεβαιότητα» σχετικά με τη συνέχιση της λειτουργίας του ομίλου, καλώντας τη διοίκηση να λάβει μέτρα για τη σταθεροποίηση της εταιρείας.

Η δύσκολη κατάσταση αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι το Δημόσιο δεν έχει καταβάλει σημαντικό μέρος της αποζημίωσης των προηγούμενων ετών για την καθολική υπηρεσία. Σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές καταστάσεις, το συνολικό ανείσπρακτο υπόλοιπο από προηγούμενες χρονιές έφτανε τον Δεκέμβριο του 2024 τα 46,77 εκατ. ευρώ.

Ταυτόχρονα η κυβερνοεπίθεση του 2022 είχε οδηγήσει σε πρόστιμο σχεδόν 3 εκατ. ευρώ από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων, ενώ το παζλ των οικονομικών δυσκολιών συμπληρώνουν οι συσσωρευμένες οφειλές προς ΕΦΚΑ και τρίτους φορείς.

Στα τέλη του 2024, ο ΕΦΚΑ ενημέρωσε την εταιρεία για ληξιπρόθεσμη οφειλή ύψους 62,46 εκατ. ευρώ, η οποία ρυθμίστηκε τον Μάρτιο του 2025 σε 85,3 εκατ. ευρώ, με αποπληρωμή σε βάθος 20ετίας.