ΜΜΜ: Με παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη σταμάτησαν να «πέφτουν» πρόστιμα σε ανέργους επιβάτες

Δύο χρόνια προσπαθειών και αλληλογραφίας και η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη απαιτήθηκαν προκειμένου να διορθωθεί μια διαχρονική αδικία, η οποία άφηνε σε νομοθετικό κενό ανέργους, αλλά και άτομα με αναπηρία που φορτώνονταν με πρόστιμα, επειδή δεν είχαν ανανεώσει την προσωποποιημένη κάρτα για τη δωρεάν μετακίνησή τους με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, η οποία θεσμοθετήθηκε το 2015.

Αποτέλεσμα ήταν οι ελεγκτές κομίστρου όχι μόνο να τους βεβαιώνουν την παράβαση, αλλά και να τους επιβάλλουν το μέγιστο πρόστιμο, το ύψος του οποίου είχε διαμορφωθεί αυθαίρετα καθώς νομοθετικά ουδέποτε είχε καθοριστεί κάτι τέτοιο.

Όπως προέκυψε από τον έλεγχο της Ανεξάρτητης Αρχής, οι πολίτες, κατά τον χρόνο που πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι κομίστρου, ήταν εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Ανέργων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) και δικαιούχοι δωρεάν μετακίνησης με τα Μ.Μ.Μ. αρμοδιότητας Ο.Α.Σ.Α., αλλά δεν είχαν προβεί στη φόρτιση ή στην ενεργοποίηση της προσωποποιημένης ηλεκτρονικής κάρτας. Κατά τον έλεγχο κομίστρου τους επιβλήθηκαν πρόστιμα, το ύψος των οποίων ανερχόταν στα 72 ευρώ έκαστο, δηλαδή στο 60πλάσιο του κανονικού εισιτηρίου, όπως ισχύει για τις περιπτώσεις όπου προβλέπεται η ακύρωση κανονικού εισιτηρίου χωρίς μειώσεις ή απαλλαγές.

Όπως επισημαίνει ο Συνήγορος, ο οποίος μετά τις σχετικές αναφορές χρειάστηκε να προβεί σε εκτενή αλληλογραφία τόσο με τον ΟΑΣΑ όσο και με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αν και οι ενδιαφερόμενες προέβησαν άμεσα είτε στην ενεργοποίηση της επιδότησης προϊόντος μετακίνησης, είτε στην προσκόμιση όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών, αποδεικνύοντας εν τοις πράγμασι ότι ήταν δικαιούχοι πλήρους απαλλαγής από την υποχρέωση καταβολής κομίστρου, οι Επιτροπές Ενστάσεων Μεταβολής Προστίμων δεν αξιολόγησαν το γεγονός ότι είναι άνεργες δικαιούχοι δωρεάν μετακίνησης και διατήρησαν σε ισχύ το ίδιο ύψος προστίμων.

Στα έγγραφα επισημαίνεται επίσης ότι ο Συνήγορος δέχθηκε αναφορά και από άτομο με αναπηρία που διαμαρτυρήθηκε επειδή κλήθηκε να καταβάλει το 60πλάσιο του κανονικού προστίμου επειδή δεν είχε ενεργοποιήσει το δελτίο μετακίνησης.

Το ζήτημα, το οποίο έχει ταλαιπωρήσει επί χρόνια πολίτες άνεργους ή με αναπηρία επιλύθηκε τελικά μετά την παρέμβαση του Συνηγόρου, μόλις τον Απρίλιο του 2025 με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης, στην οποία για πρώτη φορά αναφέρεται με σαφήνεια ότι «το πρόστιμο αυτό δύναται να διαγραφεί, εφόσον προσκομισθεί ενεργή προσωποποιημένη κάρτα, ακόμη και στην περίπτωση που η έκδοσή της πραγματοποιηθεί μετά την ημερομηνία τέλεσης της παράβασης».

Ο Συνήγορος του Πολίτη με έγγραφες παρεμβάσεις ανέδειξε ότι πουθενά δεν προβλέπεται ρητά η επιβολή του 60πλάσιου προστίμου σε ανέργους δικαιούχους δωρεάν μετακίνησης. «Δεν διαφαίνεται από κάποια διάταξη γιατί το ύψος του προστίμου να υπολογιστεί a priori με την τιμή του κανονικού εισιτηρίου και όχι λ.χ. με του μειωμένου εισιτηρίου ή με την επιβολή κάποιου άλλου ενδεικτικού πολύ μικρότερου ποσού ή και με την ακύρωσή του, όπως στην περίπτωση του ΟΣΕΘ», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Συνήγορος.

Σημειώνει επίσης πως αναγνωρίζει το γεγονός ότι η μη χρήση προσωποποιημένων ηλεκτρονικών καρτών συνεπάγεται απώλεια – αντισταθμιστικού εσόδου για τις εταιρείες του ΟΑΣΑ, το οποίο θα καταβαλλόταν από το Δημόσιο, αλλά ξεκαθαρίζει απολύτως ότι «το ουσιώδες και το πλέον σημαντικό είναι πρωτίστως – και οφείλει να παραμείνει – η εν τοις πράγμασι υποστήριξη των δικαιούχων ανέργων και δευτερευόντως η διαδικασία εισόδου στα ΜΜΜ και η επακόλουθη αποζημίωση των δύο Οργανισμών».

Οσον αφορά τη μη αποδοχή των ενστάσεων των πολιτών, επισημαίνει ότι η μεν επίδοση του προστίμου στην περίπτωση ανεργίας μπρεί να εδράζεται στο ότι δεν επεδείχθησαν τα προβλεπόμενα παραστατικά. «Η μη αποδοχή όμως της ένστασης και η επιβολή χρηματικού ποσού δε συνάδει ούτε με τον γενικό σκοπό του νομοθέτη για ενίσχυση της κοινωνικά και οικονομικά ευάλωτης ομάδας των ανέργων, ούτε με το θεσμοθετημένο δικαίωμα της δωρεάν μετακίνησης».

Επιπλέον τονίζει ότι δεν τεκμαίρεται δόλος ή σκοπιμότητα από τη μη χρήση της προσωποποιημένης κάρτας, δεδομένου ότι ο επιβάτης δεν έχει κάποιο όφελος από τη μη ενεργοποίησή της, ενώ ουσιστικά υπογραμμίζει ότι η ιδιότητα του ανέργου δεν χάνεται εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί ένα τεχνικό βήμα της διαδικασίας.

Η Αρχή μάλιστα ζήτησε από τον ΟΑΣΑ την άμεση επανεξέταση των απορριφθέντων ενστάσεων, ενώ πρότεινε μεταξύ άλλων:

• Τη αυτόματη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων ΟΑΣΑ και ΔΥΠΑ ώστε η ιδιότητα του ανέργου να αναγνωρίζεται χωρίς ενέργειες από τον επιβάτη.

• Την αποστολή ειδοποιήσεων και υπενθυμίσεων ακόμα και μέσω email στους δικαιούχους για την ενεργοποίηση ή λήξη της κάρτας.

• Τη δυνατότητα ένστασης σε δευτεροβάθμιο όργανο όταν απορρίπτεται η αρχική.

• Τη διεξαγωγή ενημερωτικής εκστρατείας στα κανάλια του ΟΑΣΑ, στους σταθμούς και τις στάσεις για τα δικαιώματα των ανέργων και τις διαδικασίες ενεργοποίησης.

Διαβάστε ακόμη

Αυτά είναι τα πρόσωπα που αναζήτησαν περισσότερο οι Έλληνες στη Google - «Πρωτιά» για την Klavdia

Είναι επίσημο: Η Netflix εξαγοράζει την Warner Bros για αστρονομικό ποσό

Παράνομες συνταγογραφήσεις με κέρδη πάνω από 100.000 ευρώ: Τρεις συλλήψεις - Η ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ

Έφηβος εξομολογείται πώς κατέληξε να κάνει 11 γραμμαρία κεταμίνης τη μέρα στα 13 του