Dumpster Diving: «Πώς ζω εδώ και επτά χρόνια τρώγοντας από τα σκουπίδια»

Μια 27χρονη Σλοβάκα που ζει στη Δανία μιλά για τη σπατάλη τροφίμων, το φαγητό που πετάμε και τη σελίδα ευαισθητοποίησης του κόσμου που «σήκωσε» στο Instagram

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Η αντίφαση είναι πραγματικά συγκλονιστική. Από τη μία, άνθρωποι που ζουν σε χώρες χωρίς πόλεμο υποσιτίζονται. Πεινούν και υποφέρουν.

Κι από την άλλη, κοινωνίες που δίνουν μικρή αξία στο φαγητό, όταν πια νιώθουν ότι περισσεύει και φτάνουν να το πετούν στα σκουπίδια. Επιχειρήσεις οι οποίες βλέποντας ότι ο κόσμος δεν επιθυμεί να καταναλώσει φαγητό κοντά στην ημερομηνία λήξης του, προτιμά να το πετάξει σε έναν κάδο.

Ενδεικτικά μιλώντας, στην Ελλάδα πετάμε περισσότερους από 9 εκατ. τόνους φαγητού τον χρόνο με την αντιστοιχία ανά κάτοικο να είναι 201 κιλά. Παγκοσμίως, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022, πετάχτηκαν στα σκουπίδια 1,05 δισ. τόνοι, κάτι περισσότερο από 132 κιλά ανά άτομο.

Η ιστορία της Λένκα, μιας 27χρονης Σλοβάκας που επί επτά χρόνια ζει τρώγοντας από τα σκουπίδια στη Δανία και η απόφασή της να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για τη σπατάλη τροφίμων, έγιναν θέμα στον Independent. Ένα θέμα με πολύ ενδιαφέρον...

Όπως η ίδια ομολογεί, όσο ζούσε με τους γονείς της στη Σλοβακία, η οικογένεια δεν πετούσε ποτέ φαγητό. Καλλιεργούσε λαχανικά και φρούτα και έφτιαχνε τις δικές της μαρμελάδες και τουρσί από τα υπολείμματα. Το δε φαγητό που περίσσευε, πήγαινε στα ζώα ή σε κάδους κομποστοποίησης.

«Παρότι ήμασταν φιλικοί με το περιβάλλον, ποτέ δεν είχα ακούσει για τους απορριμματοφάγους», λέει εννοώντας τα dumpsters bins και τη δράση ακτιβιστών σε όλο τον κόσμο που καταναλώνουν φαγητό το οποίο συλλέγουν από κάδους απορριμμάτων, κάνοντας το λεγόμενο dumpster diving.

Μαθαίνοντας τι είναι το dumpster diving

Στα 18 της, η Λένκα αποφάσισε ότι ήθελε να μετακομίσει στη Δανία και την πόλη Άαρχους προκειμένου να σπουδάσει περιβαλλοντική διαχείριση, αντί για οικονομικά, που ήταν το αρχικό της πλάνο.

«Εκείνη την εποχή είδα για πρώτη φορά ένα βίντεο με dumpster diver, έναν νεαρό να σκαρφαλώνει σε έναν κάδο απορριμμάτων και να βγαίνει με πολλά και καλής ποιότητας τρόφιμα. Άρχισα να ψάχνω στο Youtube για περισσότερο περιεχόμενο σχετικά με τους dumpster divers και με έκπληξη είδα ότι στις ΗΠΑ, έβρισκαν τα πάντα, από έπιπλα, εξοπλισμό για υπαίθριες δραστηριότητες και ρούχα, αλλά στην Ευρώπη κυρίως τρόφιμα».

Βουτώντας σε έναν κάδο στο Άαρχους

Πηγαίνοντας στο Άαρχους, η Λένκα έκανε κάτι πολύ απλό από τις πρώτες μέρες της εκεί παρουσίας της. Επισκέφθηκε ένα σούπερ μάρκετ. Όχι για να ψωνίσει, αλλά για να τσεκάρει τι συνέβαινε στους κάδους που βρίσκονταν γύρω γύρω.

«Βρήκα ένα έτοιμο κέικ με μαρμελάδα και ζάχαρη άχνη – και το πήρα σπίτι και το έφαγα μαζί με μερικά άλλα πράγματα που είχα μαζέψει από τον κάδο. Δεν έκανα dumpster diving επειδή δεν είχα τα χρήματα να αγοράσω φαγητό, αλλά επειδή ήμουν περίεργη να δω τι θα έβρισκα μέσα στους κάδους.

Την επόμενη μέρα, επισκέφτηκα άλλους κάδους γύρω από σούπερ μάρκετ. Ζούσα στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Δανίας και ήξερα ότι θα υπήρχαν πολλά απορρίμματα τροφίμων. Δεν μπορούσα βέβαια να φανταστώ ότι θα ήταν πάντα γεμάτοι. Τις περισσότερες φορές, οι κάδοι έφταναν μέχρι τους ώμους μου, αλλά κάποιες άλλες έπρεπε να κρεμαστώ πάνω από τον κάδο με τα πόδια στον αέρα για να πιάσω τρόφιμα από τον πάτο. Ποτέ δεν ένιωσα βρόμικη – οι κάδοι στα σούπερ μάρκετ της Δανίας διατηρούνται πολύ καθαροί».

Η Λένκα ζει σήμερα στην Κοπεγχάγη και έχει γυρίσει σχεδόν όλη τη Δανία. Περιγράφει ότι έχουν υπάρξει πολλά περιστατικά στα οποία έχει γυρίσει σπίτι με 40 αβοκάντο, με 30 αυγά και με λαχανικά που τελικά μοιράστηκε με φίλους καθώς ήταν πολλά για να τα καταναλώσει μόνη.

Ζώντας επτά χρόνια από τα σκουπίδια

Η Λένκα έχει συμπληρώσει πλέον επτά χρόνια που ζει από το φαγητό που βρίσκει στα σκουπίδια. Αγοράζει μόνο μπύρες, λάδι, μπαχαρικά και σοκολάτα, γιατί, όπως λέει, δεν είναι εύκολο να βρεις τα συγκεκριμένα σε κάδους. Στην πραγματικότητα, έχει εκμηδενίσει τα έξοδα για φαγητό πηγαίνοντας για dumpster diving κάθε τρεις μέρες. Υπάρχουν, βέβαια, φορές που έχει μαζέψει τόσα τρόφιμα, ώστε να μπορεί να τρώει για περισσότερο από μία εβδομάδα, χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθεί κάδους.

«Το 2019, ζούσα ήδη έναν χρόνο από σκουπίδια κι ήταν τότε που συνειδητοποίησα ότι ήθελα να διαδώσω το μήνυμα για τη σπατάλη τροφίμων στη Δανία, αλλά και στην Ευρώπη. Σκέφτηκα ένα αστείο ψευδώνυμο για το Instagram – dumpsterdivingdivaa – και άρχισα να τραβάω φωτογραφίες και βίντεο και να τα δημοσιεύω. Ήθελα να δείξω ότι δεν είναι αηδιαστικό και ότι στην πραγματικότητα είναι φαγητό καλής ποιότητας. Κάτι που αυτομάτως συνεπάγεται - πέρα από το ότι οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν τρώγοντας από κάδους - ότι πετάμε υπερβολικά πολύ φαγητό καλής ποιότητας.

«Οι άνθρωποι θεωρούν τη Δανία μια πράσινη χώρα, αλλά οι κάδοι απορριμμάτων των σούπερ μάρκετ της είναι ντροπιαστικοί. Είναι τρελό το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που πεινουν σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που εγώ μπορώ να ζήσω από τους κάδους απορριμμάτων των σούπερ μάρκετ για επτά χρόνια.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στην υπερκατανάλωση, αλλά και στην κακή διαχείριση, με τα σούπερ μάρκετ να πετούν τα προϊόντα πολύ πριν από την ημερομηνία λήξης τους – και στην αντίληψη των ανθρώπων ότι τα τρόφιμα που πρόκειται να λήξουν δεν αξίζει να καταναλωθούν» λέει η Λένκα εξηγώντας ότι πρέπει να αλλάξει συνολικά η αντίληψη των ανθρώπων για το φαγητό, για να φτάσουμε μια μέρα στο σημείο να μειώσουμε τη σπατάλη και συγχρόνως τον αριθμό των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε τροφή.