Η δύσκολη επιλογή Ζελένσκι: Να αποδεχτεί το σχέδιο Τραμπ ή να βασιστεί στους αφερέγγυους Ευρωπαίους

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συγχαίρουν τους εαυτούς τους, μετά τις συνομιλίες στη Γενεύη που υποδηλώνουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα ακούσει τις ανησυχίες τους σχετικά με την επιβολή μιας κακής ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία.

«Αν και απομένει ακόμη δουλειά να γίνει, υπάρχει πλέον μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε μπροστά», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρετίζοντας την «καλή πρόοδο» που προέκυψε από την «ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία» στις συνομιλίες.

Όπως αναφέρει το Politico, ήταν σίγουρα «πρόοδος» το γεγονός ότι οι κορυφαίοι σύμβουλοι της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συνάντηση της Κυριακής (23/11) στην Ελβετία, αφού είχαν αποκλειστεί από το αρχικό σχέδιο 28 σημείων των ΗΠΑ, το οποίο φοβόντουσαν ότι ήταν τόσο μεροληπτικό που θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να εξαπολύσει περαιτέρω επιθέσεις. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός δεν κράτησε πολύ.

Ένα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω

Τη Δευτέρα (24/11) το βράδυ, η Ρωσία απέρριψε το επικαιροποιημένο κείμενο της συμφωνίας, το οποίο είχε αναδιατυπωθεί με τη συμβολή της Ουκρανίας και των συμμάχων της κατά τη διάρκεια των μακρών συνομιλιών με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο.

Ο κίνδυνος για την Ουκρανία τώρα είναι αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα επαναφέρει τον Αμερικανό πρόεδρο στην αρχική του θέση: μια συμφωνία εκεχειρίας 28 σημείων που προκάλεσε αναταραχή μεταξύ των αξιωματούχων στις Βρυξέλλες, επειδή θα ανάγκαζε το Κίεβο να παραχωρήσει εκτάσεις γης στη Μόσχα, να εγκαταλείψει την ελπίδα να ενταχθεί κάποτε στο ΝΑΤΟ και να μειώσει το μέγεθος του στρατού του από σχεδόν 1 εκατομμύριο σε 600.000 στρατιώτες.

Αν αυτό συμβεί, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια δυσάρεστη επιλογή: είτε να δεχτεί την πρόταση που ετοίμασαν ο Τραμπ και ο Πούτιν, είτε να ρισκάρει το μέλλον της χώρας του με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα λάβει επαρκή βοήθεια από τους Ευρωπαίους φίλους του.

Αυτοί είναι οι ίδιοι φίλοι που, μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου, δεν του στέλνουν στρατεύματα, ούτε τα όπλα που θέλει, ούτε καν επιδιώκουν να κατάσχουν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας από τις τράπεζές τους για να τον βοηθήσουν να αγοράσει προμήθειες.

«Απροθυμία για μάχη»

Για ορισμένους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι που αντιτίθενται στη συμφωνία του Τραμπ και στους συμβιβασμούς που αυτή απαιτεί, στρουθοκαμηλίζουν. «Ποια είναι η εναλλακτική λύση;» αναρωτήθηκε ο Γκρεγκ Σουένσον, πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων του Εξωτερικού στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Μπορείς να μιλάς όμορφα, να παρευρίσκεσαι σε όλες αυτές τις διπλωματικές συναντήσεις και να στέλνεις τους καλύτερους ανθρώπους σου στη Γενεύη, αλλά ο μόνος τρόπος να νικήσεις τον Πούτιν είναι να πολεμήσεις, και κανένας από αυτούς δεν είναι πρόθυμος να το κάνει», είπε ο Σουένσον. «Οπότε όλα είναι λόγια. Ακούγεται υπέροχο όταν μιλάς για δημοκρατία και υπεράσπιση της Ουκρανίας, αλλά απλά δεν είναι πρόθυμοι να το κάνουν».

Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι θα διαφωνούσαν, επισημαίνοντας τα τεράστια ποσά χρημάτων και όπλων που έχουν στείλει οι κυβερνήσεις τους στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου πριν από σχεδόν 4 χρόνια, καθώς και την οικονομική πρόκληση της μείωσης του εμπορίου με τη Ρωσία, ιδίως των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων.

Από τη στιγμή που οι ΗΠΑ απέσυραν την υποστήριξή τους, η Ευρώπη έχει παρέμβει εμφανώς για να καλύψει το κενό. Στην πραγματικότητα όμως, η αρχική πρόταση του Τραμπ προκάλεσε πανικό στους αξιωματούχους και τους διπλωμάτες στις Βρυξέλλες και όχι μόνο, επειδή γνώριζαν ότι ο Ζελένσκι δεν μπορούσε να βασιστεί στην Ευρώπη για να βοηθήσει επαρκώς την Ουκρανία από μόνη της.

Πριν από ένα μήνα, οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώθηκαν σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, προβλέποντας με αισιοδοξία ότι θα εξασφάλιζαν μια ιστορική συμφωνία για τη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως «δάνειο αποζημίωσης», προκειμένου να εξασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα του Κιέβου για τα επόμενα δύο τουλάχιστον χρόνια. Ωστόσο, σε μια σημαντική διπλωματική και πολιτική γκάφα, το σχέδιο κατέρρευσε εν μέσω απροσδόκητων αντιρρήσεων από το Βέλγιο.

Καμία πρόοδος στο θέμα των περιουσιακών στοιχείων

Οι συνομιλίες εντείνονται τώρα μεταξύ των αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κυβερνήσεων της ΕΕ, ιδίως των Βέλγων, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει επιτευχθεί καμία πρόοδος, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους που, όπως και άλλοι, ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους για να μιλήσουν ειλικρινά για ευαίσθητα θέματα.

Ορισμένοι διπλωμάτες ελπίζουν ότι η πίεση από τον Τραμπ θα αναγκάσει το Βέλγιο και τις άλλες χώρες της ΕΕ που έχουν επιφυλάξεις σχετικά με το σχέδιο για τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία να συμμετάσχουν. Μια ιδέα που δεν έχει αποκλειστεί είναι η χρήση μέρους των περιουσιακών στοιχείων παράλληλα με κοινά ομόλογα της ΕΕ ή ενδεχομένως άμεσες χρηματοδοτικές συνεισφορές από κυβερνήσεις της ΕΕ, ανέφεραν αξιωματούχοι.

Όμως, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ φοβούνται ότι η όλη ιδέα ενός δανείου αποζημίωσης προς την Ουκρανία με τη χρήση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων θα καταρρεύσει εάν το τελικό σχέδιο ειρήνης περιέχει αναφορά στη χρήση των ίδιων κεφαλαίων.

Το αρχικό σχέδιο πρότεινε τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων σε μια επενδυτική πρωτοβουλία στην Ουκρανία, με το ήμισυ των εσόδων να πηγαίνει στις ΗΠΑ, μια ιδέα που οι Ευρωπαίοι απέρριψαν ως «σκανδαλώδη». Ωστόσο, μόλις αρθεί τελικά η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, η Euroclear -η χρηματοπιστωτική εταιρεία με έδρα το Βέλγιο που κατέχει τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία- θα μπορούσε να αναγκαστεί να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τους φορολογούμενους της ΕΕ να αναλάβουν την αποπληρωμή των χρημάτων, ένα σενάριο που είναι πιθανό να επιβαρύνει σημαντικά τις κυβερνήσεις της ΕΕ, καθώς εξετάζουν το ενδεχόμενο να υποστηρίξουν την ιδέα του δανείου τις επόμενες εβδομάδες.

Το στοίχημα διατήρησης της ειρήνης είναι πιο αμφίρροπο από την επίτευξή της

Στη συνέχεια, υπάρχει το ζήτημα της διατήρησης της ειρήνης. Νωρίτερα φέτος, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κίρ Σταρμερ ηγήθηκαν των προσπαθειών για τη συγκέντρωση υποστήριξης για μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη από χώρες-εθελοντές που θα σχηματίσουν μια «συμμαχία των προθύμων». Ένα χρόνο νωρίτερα, ο Μακρόν είχε ακόμη προτείνει την ιδέα της αποστολής στρατιωτικής βοήθειας πριν από τη λήξη της σύγκρουσης.

Πλέον δε μιλάει έτσι. Σε ένδειξη του πόσο δύσκολη θα ήταν οποιαδήποτε συζήτηση στη Γαλλία για την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία, μια παθιασμένη έκκληση την περασμένη εβδομάδα από τον νέο ανώτατο στρατηγό της Γαλλίας, Φαμπιέν Μαντόν, προς τους δημάρχους να προετοιμάσουν τους πολίτες για έναν πιθανό πόλεμο με τη Ρωσία προκάλεσε σάλο και παράλληλα την καταδίκη των μεγάλων πολιτικών κομμάτων. Ο Μαντόν είχε προειδοποιήσει ότι αν η Γαλλία «δεν είναι προετοιμασμένη να δεχτεί την απώλεια των παιδιών της, να υποφέρει οικονομικά επειδή θα δοθεί προτεραιότητα στην αμυντική παραγωγή, τότε διατρέχουμε κίνδυνο». Ο Μακρόν προσπάθησε να κατευνάσει τη διαμάχη και είπε ότι τα λόγια του Μαντόν είχαν παρθεί εκτός πλαισίου.

Στη Γερμανία, ο υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι το Βερολίνο «ήδη συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανατολική πτέρυγα» με την εδραίωση μιας ταξιαρχίας έτοιμης για μάχη στη Λιθουανία. «Ολόκληρη η περιοχή της Βαλτικής είναι μια περιοχή-κλειδί στην οποία θα επικεντρωθεί η Μπούντεσβερ. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί επίσης επαρκή και μακροπρόθεσμη υποστήριξη για την Ουκρανία».

Οι Ουκρανοί θα ήθελαν μια βαθύτερη δέσμευση στο έδαφός τους, αλλά οι Δυτικοευρωπαίοι είναι επιφυλακτικοί ως προς το ενδεχόμενο να υποστούν μεγάλες απώλειες στέλνοντας στρατιώτες στο μέτωπο. «Τουλάχιστον ο Τραμπ είναι ειλικρινής σχετικά με αυτό», δήλωσε ο Σουένσον. «Θα μπορούσαμε να νικήσουμε τη Ρωσία. Θα τους νικούσαμε, νομίζω, γρήγορα, υποθέτοντας ότι δε θα υπήρχαν πυρηνικά όπλα. Θα νικούσαμε τη Ρωσία, αλλά πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν».

Διαβάστε ακόμη

Δραματικές ώρες στη Λακωνία: Γυναίκα ανεβαίνει σε ταράτσα για να δώσει φαγητό στην εγκλωβισμένη μητέρα της

Κακοκαιρία Byron: Τι θα γίνει με τον μισθό όσων δεν μπόρεσαν να πάνε στη δουλειά τους

Πανικός στη αεροσκάφος: Φωτιά σε διάδρομο απογείωσης γέμισε με καπνούς Airbus A320 με 180 επιβαίνοντες

Mega deal στα σκαριά στον τομέα της ψυχαγωγίας: Η Netflix κοντά στην αγορά της Warner Bros!