Δασμοί Τραμπ: Στα 28 δισ. δολ. τον Ιούνιο τα έσοδα για τις ΗΠΑ - Τριπλάσια από τα μηνιαία του 2024

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προκαλέσει βαθιά κρίση στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε στις 2 Απριλίου, την αποκαλούμενη Ημέρα της Απελευθέρωσης, μια σειρά από αυστηρούς «αμοιβαίους» δασμούς, ή φόρους εισαγωγής, που πλήττουν δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο.

Πολλά από αυτά έχουν ανασταλεί. Από τότε, ο Τραμπ έχει επίσης ανακοινώσει συμφωνίες με διάφορους εταίρους – μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βιετνάμ, η Ιαπωνία και η Ευρωπαϊκή Ένωση – που μειώνουν ορισμένα επίπεδα δασμών.

Ωστόσο, σύμφωνα με το αναλυτικό δημοσίευμα του BBC, συγκεκριμένα εμπορεύματα και προϊόντα, όπως τα αυτοκίνητα και ο χάλυβας, έχουν επίσης στοχοποιηθεί με σημαντικούς δασμούς για συγκεκριμένους κλάδους από την Ουάσιγκτον, ενώ ο συνολικός μέσος δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ είναι ο υψηλότερος σε σχεδόν έναν αιώνα.

Οι δασμοί καταβάλλονται τελικά από τις αμερικανικές εταιρείες που εισάγουν εμπορεύματα στη χώρα από το εξωτερικό. Ο αντίκτυπος όλων αυτών γίνεται αισθητός στην αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία με διαφορετικούς τρόπους.

Περισσότερα έσοδα από δασμούς για την κυβέρνηση των ΗΠΑ

Το Budget Lab του Πανεπιστημίου Yale εκτιμά ότι, στις 28 Ιουλίου 2025, ο μέσος πραγματικός δασμολογικός συντελεστής που επέβαλαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές αγαθών ήταν 18,2%, ο υψηλότερος από το 1934.

Αυτό ήταν αύξηση από το 2,4% το 2024, πριν ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέψει στην εξουσία.

Αυτή η σημαντική αύξηση σημαίνει ότι τα έσοδα από δασμούς της αμερικανικής κυβέρνησης έχουν εκτοξευθεί στα ύψη.

Επίσημα στοιχεία των ΗΠΑ δείχνουν ότι τον Ιούνιο του 2025 τα έσοδα από δασμούς ανήλθαν σε 28 δισ. δολάρια, τριπλάσια από τα μηνιαία έσοδα του 2024.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO), ο ανεξάρτητος δημοσιονομικός ελεγκτικός φορέας των ΗΠΑ, εκτίμησε τον Ιούνιο ότι η αύξηση των εσόδων από δασμούς, με βάση τους νέους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ μεταξύ 6 Ιανουαρίου και 13 Μαΐου 2025, θα μείωνε το σωρευτικό δημόσιο χρέος των ΗΠΑ κατά 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια στην δεκαετία έως το 2035.

Ωστόσο, το CBO έκρινε επίσης ότι οι δασμοί θα συρρικνώσουν το μέγεθος της αμερικανικής οικονομίας σε σχέση με την απόδοσή της χωρίς αυτούς. Προβλέπουν επίσης ότι τα πρόσθετα έσοδα που θα προκύψουν από τους δασμούς θα αντισταθμιστούν από τα έσοδα που θα χαθούν λόγω των φορολογικών περικοπών της κυβέρνησης Τραμπ κατά την επόμενη δεκαετία.

Η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ

Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί τα διμερή εμπορικά ελλείμματα ως απόδειξη ότι άλλες χώρες εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ, πωλώντας περισσότερες εμπορεύματα στην Αμερική από ό,τι αγοράζουν από αυτήν.

Μία από τις δικαιολογίες για τους δασμούς που επέβαλε είναι η αντιμετώπιση αυτής της ανισορροπίας, περιορίζοντας τις εισαγωγές και αναγκάζοντας άλλες χώρες να μειώσουν τα δικά τους εμπόδια στις αμερικανικές εμπορεύματα.

Ωστόσο, μία από τις σημαντικότερες επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου του Ντόναλντ Τραμπ, μέχρι στιγμής, ήταν η αύξηση των εισαγωγών αμερικανικών εμπορευμάτων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αμερικανικές εταιρείες αποθέμασαν προμήθειες πριν από την εφαρμογή των δασμών, προκειμένου να αποφύγουν την επιβολή του πρόσθετου φόρου.

Εν τω μεταξύ, οι εξαγωγές των ΗΠΑ σημείωσαν μόνο μια μικρή αύξηση. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ σε αγαθά έχει διευρυνθεί, αντί να μειωθεί.

Έφτασε το ρεκόρ των 162 δισ. δολαρίων τον Μάρτιο του 2025, πριν υποχωρήσει στα 86 δισ. δολάρια τον Ιούνιο. Η στρέβλωση που προκάλεσε η αποθήκευση αποθεμάτων θα εξασθενήσει, αλλά μακροπρόθεσμα πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για να μειώσει το συνολικό εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, όπως υποστηρίζουν, το έλλειμμα οφείλεται κυρίως σε διαρθρωτικές ανισορροπίες στην αμερικανική οικονομία –δηλαδή στη συνεχή υπέρβαση των εθνικών δαπανών σε σχέση με την εθνική παραγωγή– και όχι σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές άλλων χωρών έναντι των ΗΠΑ.

Η Κίνα εξάγει λιγότερα προϊόντα στην Αμερική

Ο Τραμπ επέβαλε τιμωρητικούς δασμούς στην Κίνα, με τους φόρους να φτάνουν σε κάποιο στάδιο το 145%. Έχουν μειωθεί στο 30%, αλλά ο αντίκτυπος αυτών των εμπορικών εχθροπραξιών στο εμπόριο της Κίνας με την Αμερική ήταν ωστόσο σημαντικός.

Η αξία των κινεζικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 μειώθηκε κατά 11% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024.

Εν τω μεταξύ, οι κινεζικές εξαγωγές προς ορισμένους από τους άλλους εμπορικούς εταίρους της έχουν αυξηθεί, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι κινεζικές εταιρείες κατάφεραν να βρουν πελάτες σε άλλες χώρες.

Οι εξαγωγές της Κίνας προς την Ινδία φέτος αυξήθηκαν κατά 14% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ενώ προς την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 7% και 8% αντίστοιχα.

Ένα διάγραμμα που δείχνει την αύξηση του εμπορίου της Κίνας με την Ινδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον συνασπισμό ASEAN και την ΕΕ, αλλά τη συρρίκνωση του εμπορίου με τις ΗΠΑ.

Αξιοσημείωτη είναι επίσης η αύξηση κατά 13% της αξίας των κινεζικών εξαγωγών προς τις χώρες του ASEAN, στις οποίες περιλαμβάνονται το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία και η Μαλαισία, κατά την ίδια περίοδο.

Η κυβέρνηση Τραμπ ανησυχεί για την πιθανότητα οι κινεζικές εταιρείες να προσπαθήσουν να παρακάμψουν τους αμερικανικούς δασμούς επί των κινεζικών προϊόντων, ιδρύοντας επιχειρήσεις σε γειτονικές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας - στις οποίες εξάγουν ημιτελή προϊόντα - και εξάγοντας από εκεί τελικά προϊόντα στις ΗΠΑ.

Τέτοια «παρακάμπτηση δασμών» συνέβη όταν ο Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς στα κινεζικά ηλιακά πάνελ κατά την πρώτη θητεία του και ορισμένοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση των κινεζικών εξαγωγών προς τις χώρες της ASEAN θα μπορούσε να σχετίζεται με το ίδιο φαινόμενο.

Περισσότερες εμπορικές συμφωνίες

Ορισμένες χώρες ανταποκρίθηκαν στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ επιδιώκοντας να εμβαθύνουν τις εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες, αντί να δημιουργήσουν δικά τους εμπόδια. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ινδία υπέγραψαν μια εμπορική συμφωνία για την οποία διαπραγματεύονταν επί τρία χρόνια.

Η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν - που ανήκουν σε μια ομάδα που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) - έχουν συνάψει μια νέα εμπορική συμφωνία με μια σειρά από χώρες της Λατινικής Αμερικής που ανήκουν σε μια ομάδα γνωστή ως Mercosur.

Η ΕΕ προωθεί μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ινδονησία.

Ο Καναδάς διερευνά τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την ASEAN.

Ορισμένες χώρες έχουν επίσης εκμεταλλευτεί τη ρήξη στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.

Η Κίνα είναι παραδοσιακά σημαντικός παγκόσμιος εισαγωγέας σόγιας από τις ΗΠΑ, την οποία χρησιμοποιεί ως ζωοτροφή για τα 440 εκατομμύρια χοίρους της.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το Πεκίνο στρέφεται όλο και περισσότερο προς την αγορά σόγιας από τη Βραζιλία, αντί από την Αμερική, μια τάση που, σύμφωνα με αναλυτές, έχει επιταχυνθεί ως αποτέλεσμα του τελευταίου εμπορικού πολέμου του Ντόναλντ Τραμπ και των νέων αντιποίνων του Πεκίνου με δασμούς στις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από τις ΗΠΑ.

Τον Ιούνιο του 2025, η Κίνα εισήγαγε 10,6 εκατομμύρια τόνους σόγιας από τη Βραζιλία, αλλά μόνο 1,6 εκατομμύρια τόνους από τις ΗΠΑ.

Όταν η Κίνα επέβαλε δασμούς αντιποίνων στις εισαγωγές σόγιας από τις ΗΠΑ κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνησή του ένιωσε την ανάγκη να αποζημιώσει άμεσα τους αμερικανούς αγρότες με νέες επιδοτήσεις.

Οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ αρχίζουν να αυξάνονται

Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι δασμοί του Τραμπ θα οδηγήσουν τελικά σε αύξηση των τιμών στις ΗΠΑ, καθιστώντας τις εισαγωγές πιο ακριβές.

Ο επίσημος πληθωρισμός στις ΗΠΑ για τον Ιούνιο ήταν 2,7%. Αυτό ήταν ελαφρώς υψηλότερο από το 2,4% του Μαΐου, αλλά ακόμα κάτω από το 3% του Ιανουαρίου.

Η αποθήκευση αποθεμάτων στην αρχή του έτους βοήθησε τους λιανοπωλητές να απορροφήσουν τον αντίκτυπο των δασμών χωρίς να χρειαστεί να αυξήσουν τις λιανικές τιμές.

Ωστόσο, οι οικονομολόγοι είδαν στα τελευταία επίσημα στοιχεία κάποια σημάδια ότι οι δασμοί του Τραμπ αρχίζουν πλέον να επηρεάζουν τις τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ.

Ορισμένα εισαγόμενα προϊόντα, όπως μεγάλες συσκευές, υπολογιστές, αθλητικός εξοπλισμός, βιβλία και παιχνίδια, παρουσίασαν σημαντική αύξηση των τιμών τον Ιούνιο.

Ερευνητές του Pricing Lab του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οι οποίοι εξετάζουν τις επιπτώσεις των δασμολογικών μέτρων του 2025 σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας διαδικτυακά δεδομένα από τέσσερις μεγάλους λιανοπωλητές των ΗΠΑ, διαπίστωσαν ότι οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων στις ΗΠΑ και των εγχώριων προϊόντων που επηρεάζονται από τους δασμούς αυξήθηκαν ταχύτερα το 2025 σε σύγκριση με τα εγχώρια προϊόντα που δεν επηρεάζονται από τους δασμούς.

Διαβάστε ακόμη

Η σφαίρα που πήρε την αθωότητα μιας γενιάς: 17 χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξη και η μνήμη δεν σβήνει

Kακοκαιρία Byron: «Κοκκίνησε» το Καστελόριζο από τα λασπόνερα - Αίτημα για κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης

Δώρο Χριστουγέννων: Πότε θα πληρωθεί, σε ποιους και πώς να το υπολογίσετε

Αυτά είναι τα ακριβά φάρμακα που θα διατίθενται και σε ιδιωτικά φαρμακεία από τον Ιανουάριο