«Ήταν παιδί, του πέρασαν χειροπέδες και το πυροβόλησαν» - Αποκαλύψεις – σοκ για τα «εγκλήματα πολέμου» των βρετανικών ειδικών δυνάμεων σε Αφγανιστάν και Ιράκ

Σοκάρουν οι μαρτυρίες  που κατέθεσαν στην εκπομπή Panorama του BBC αυτόπτες μάρτυρες – πρώην μέλη των βρετανικών ειδικών δυνάμεων, για τους πολέμους σε Ιράκ και Αφγανιστάν.

«Ήταν ξεκάθαρα παιδί»

Οι βρετανοί βετεράνοι, μιλώντας πρώτη φορά δημόσια για τα όσα είδαν στην εμπόλεμη ζώνη, περιέγραψαν δολοφονίες άοπλων στον ύπνο τους και εκτελέσεις κρατουμένων -μεταξύ των οποίων και παιδιών- με χειροπέδες, από μέλη της SAS (βρετανική πολεμική αεροπορία). «Έβαλαν χειροπέδες σε ένα νεαρό αγόρι και το πυροβόλησαν. Ήταν ξεκάθαρα παιδί, ούτε καν κοντά σε ηλικία μάχης», ακούγεται να λέει βετεράνος της SAS στο Αφγανιστάν. Όπως είπε ο ίδιος, οι δολοφονίες κρατουμένων «έγιναν ρουτίνα. Έψαχναν κάποιον, του περνούσαν χειροπέδες και στη συνέχεια τον πυροβολούσαν», υπογραμμίζει. Στη συνέχεια, λέει, κόβανε τις πλαστικές χειροπέδες που χρησιμοποιούσαν για να περιορίζουν τις κινήσεις των αιχμαλώτων, και «φύτευαν ένα πιστόλι» δίπλα στο σώμα τους.

Οι μαρτυρίες κάνουν λόγο για εγκλήματα πολέμου τα οποία σημειώθηκαν σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 10 χρόνων – πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τα τρία χρόνια που ερευνούν αυτή τη στιγμή οι βρετανικές δικαστικές αρχές. Το SBS, επίλεκτο σύνταγμα ειδικών δυνάμεων του Βασιλικού Ναυτικού, για πρώτη φορά φέρεται επίσης να εμπλέκεται, και μάλιστα στα βαρύτερα από τα αδικήματα - εκτελέσεις άοπλων και τραυματιών. Βετεράνος του SBS, δηλώνει στην κάμερα του βρετανικού δικτύου ότι, μεταξύ κάποιων στρατευμάτων, επικρατούσε η «νοοτροπία όχλου». Ο ίδιος κάνει λόγο για «βάρβαρη» συμπεριφορά. «Είδα τους πιο χαμηλών τόνων τύπους να αλλάζουν, να δείχνουν σοβαρά ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά. Παρανομούσαν σαφώς αλλά αισθάνονταν ανέγγιχτοι».

Στο Αφγανιστάν, οι ειδικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν με σκοπό να προστατεύσουν τα βρετανικά στρατεύματα από μαχητές και βομβιστές των Ταλιμπάν. Η σύγκρουση ήταν θανατηφόρα για τα μέλη των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων - 457 έχασαν τη ζωή τους και χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν. Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας απάντησε στο το BBC σχετικά με τη νέα μαρτυρία. Υπογράμμισε ότι είναι «απόλυτη η δέσμευση» της στη στήριξη της εν εξελίξει δημόσιας έρευνας για τα φερόμενα εγκλήματα πολέμου. Κάλεσε, επίσης, όλους τους βετεράνους που διαθέτουν σχετικές πληροφορίες, να προσέλθουν για να τις καταθέσουν. Στην ανακοίνωση σημειώνεται, επίσης, ότι «δεν είναι σκόπιμο για το υπουργείο Άμυνας να σχολιάσει ισχυρισμούς» που μπορεί να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της έρευνας.

«Ψυχωτικοί δολοφόνοι»

Στην εκπομπή μιλούν πάνω από 30 άτομα που υπηρέτησαν στις δίπλα στις βρετανικές ειδικές δυνάμεις. Το ρεπορτάζ βασίζεται σε πολυετή έρευνα της ομάδας του Panorama, σχετικά με τις καταγγελίες για εξωδικαστικές εκτελέσεις από τις SAS. Παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αποκαλυφθεί και ότι ο -τότε- πρωθυπουργός,  Ντέιβιντ Κάμερον, είχε επανειλημμένα προειδοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του ότι οι βρετανικές ειδικές δυνάμεις σκότωναν αμάχους στο Αφγανιστάν.

Μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω του de facto κώδικα σιωπής γύρω από τις επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεων, οι αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν στο BBC ότι οι νόμοι του πολέμου παραβιάζονταν τακτικά και σκόπιμα από τα πιο επίλεκτα στρατιωτικά συντάγματα της χώρας κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων τόσο στο Ιράκ όσο και στο Αφγανιστάν. Η νομοθεσία αναφέρει ότι, σε τέτοιες επιχειρήσεις, πολίτες μπορεί να σκοτώνονται σκόπιμα μόνο όταν αποτελούν άμεση απειλή για τη ζωή των βρετανικών στρατευμάτων ή άλλων. Αλλά τα μέλη της SAS και της SBS ακολουθούσαν τη δική τους νομοθεσία, είπαν οι αυτόπτες μάρτυρες.

«Αν ένας στόχος είχε εμφανιστεί στη λίστα δύο ή τρεις φορές στο παρελθόν, πηγαίναμε με σαφή σκοπό να τον σκοτώσουμε, δεν γινόταν καμία προσπάθεια να συλληφθεί», δήλωσε βετεράνος που υπηρετούσε στη SAS, όταν ρωτήθηκε για περιπτώσεις θυμάτων που είχαν συλληφθεί στο παρελθόν, ανακριθεί και αφεθεί ελεύθερα στη συνέχεια. «Μερικές φορές τσεκάραμε ότι είχαμε αναγνωρίσει τον στόχο, επιβεβαιώναμε την ταυτότητά του και στη συνέχεια τον πυροβολούσαμε», είπε και πρόσθεσε πως, «συχνά η εκάστοτε μοίρα πήγαινε και σκότωνε όλους τους άνδρες που έβρισκε εκεί».

‘Άλλος μάρτυρας που υπηρέτησε με την SAS δήλωσε ότι, το να σκοτώνεις, μπορούσε να γίνει «εθιστικό» και πως ορισμένα από τα μέλη του επίλεκτου συντάγματος, «μεθύσανε από αυτό το συναίσθημα» στο Αφγανιστάν. Όπως χαρακτηριστικά είπε, υπήρχαν «πολλοί ψυχωτικοί δολοφόνοι. Σε ορισμένες επιχειρήσεις, το στράτευμα πήγαινε σε κτίρια που στέγαζαν ξενώνες και σκότωνε τους πάντες εκεί. Έμπαιναν μέσα και πυροβολούσαν όλους όσους κοιμόντουσαν εκεί. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη δολοφονία ανθρώπων την ώρα που κοιμούνται».

Βετεράνος που υπηρέτησε στο SBS δήλωσε ότι, αφότου έθεταν μία περιοχή υπό έλεγχο, οι ομάδες εφόδου σάρωναν την έκταση πυροβολώντας όποιον βρισκόταν στο έδαφος. Έλεγχαν τα πτώματα και, στη συνέχεια, σκότωναν όποιον είχε απομείνει ζωντανός. «Αυτό περίμεναν όλοι. Δεν ήταν κρυφό, όλοι το ήξεραν», επισήμανε. Η σκόπιμη δολοφονία τραυματιών που δεν αποτελούν απειλή αποτελεί σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Ωστόσο, όπως τόνισε στο Panorama ο βετεράνος του SBS, κατά κανόνα οι τραυματίες σκοτώνονταν. Ο μάρτυρας περιέγραψε μία επιχείρηση κατά τη διάρκεια της οποίας ένας γιατρός περιέθαλπε κάποιον που είχε πυροβοληθεί αλλά εξακολουθούσε να αναπνέει. «Ένας από τους δικούς μας τον πλησίασε. Ακούστηκε ένας κρότος. Είχε πυροβοληθεί στο κεφάλι εξ επαφής». Όπως πρόσθεσε ο βετεράνος, οι δολοφονίες ήταν «εντελώς περιττές. Δεν επρόκειτο για δολοφονίες από οίκτο. Είναι καθαρές δολοφονίες». Ο ίδιος ανέφερε ότι, τα νεαρότερα μέλη των ομάδων εφόδου λάμβαναν εντολές από τους ανώτερους αξιωματούχους της SAS να σκοτώσουν άνδρες κρατούμενους. Οι οδηγίες που λάμβαναν είχαν τη μορφή, «δεν θα επιστρέψει στη βάση μαζί μας», ή «φρόντισε αυτός να μη βγει εκτός στόχου».

 «Οι ανώτεροι διοικητές ήταν ενήμεροι»

Οι κρατούμενοι ήταν άτομα που είχαν παραδοθεί, είχαν ερευνηθεί από τις ειδικές δυνάμεις και συνήθως ήταν δεμένοι με χειροπέδες.?Το βρετανικό και το διεθνές δίκαιο απαγορεύει στα στρατεύματα να σκοτώνουν σκόπιμα άοπλους πολίτες ή αιχμαλώτους πολέμου. Πρώην χειριστής της SAS περιέγραψε επιπλέον ότι έμαθε για επιχείρηση στο Ιράκ κατά την οποία κάποιος εκτελέστηκε. «Από ό,τι μπόρεσα να καταλάβω ήταν αρκετά σαφές ότι δεν αποτελούσε απειλή, δεν ήταν οπλισμένος. Είναι ντροπή. Δεν υπάρχει κανένας επαγγελματισμός σε αυτό», δήλωσε, ενώ πρόσθεσε ότι δεν διερευνήθηκε ποτέ σωστά η δολοφονία. Σύμφωνα με τον βετεράνο της SAS, το πρόβλημα ξεκίνησε πολύ πριν το σύνταγμα μετακινηθεί στο Αφγανιστάν και «οι ανώτεροι διοικητές ήταν ενήμεροι».

Η μαρτυρία, καθώς και νέα βίντεο που απέκτησε το BBC από επιχειρήσεις της SAS στο Ιράκ το 2006, επιβεβαιώνουν και προηγούμενες αναφορές του Panorama ότι οι μοίρες των SAS κρατούσαν λογαριασμό των δολοφονιών που διέπρατταν, προκειμένου να ανταγωνιστούν η μία την άλλη. Πηγές ισχυρίστηκαν στο BBC ότι ορισμένα μέλη της SAS κρατούσαν τις δικές τους ατομικές μετρήσεις. Μάλιστα, έκαναν λόγο για την περίπτωση ενός χειριστή που σκότωσε δεκάδες ανθρώπους κατά την εξάμηνη περιοδεία που βρέθηκε στο Αφγανιστάν. «Φαινόταν σαν να προσπαθούσε να πετύχει μία δολοφονία σε κάθε επιχείρηση, κάθε βράδυ κάποιος σκοτωνόταν», δήλωσε πρώην συνάδελφός του με άλλον να προσθέτει για τον χειριστή ότι, «ήταν διαβόητος μεταξύ των μελών της μοίρας, πραγματικά φαινόταν σαν ψυχοπαθής». Κατά τη διάρκεια άλλου περιστατικού, το οποίο, μάλιστα, υπήρξε διαβόητο στο εσωτερικό της SAS, ο χειριστής φέρεται να έκοψε το λαιμό ενός τραυματισμένου Αφγανού, αφού είπε σε έναν αξιωματικό να μην τον πυροβολήσει ξανά. «Ήθελε να πάει να αποτελειώσει τον τραυματία με το μαχαίρι του. Ήθελε, ξέρετε, να χυθεί αίμα από τα χέρια του», σημειώνει άλλος πρώην συνάδελφός του. Τα (φερόμενα) εγκλήματα δεν ήταν γνωστά μόνο σε περιορισμένες, μικρές ομάδες ή μεμονωμένες μοίρες. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, εντός της δομής διοίκησης των Ειδικών Δυνάμεων της Βρετανίας, «όλοι ήξεραν» τι συνέβαινε. «Δεν αγνοώ την προσωπική ευθύνη, αλλά όλοι γνώριζαν. Για ό,τι συνέβαινε, υπήρχε σιωπηρή συναίνεση», είπε μάρτυρας. Όπως δήλωσαν στην εκπομπή οι βετεράνοι, προκειμένου να αποφύγουν τον έλεγχο σχετικά με τις δολοφονίες, τα μέλη της SAS και της SBS τοποθετούσαν τα λεγόμενα «όπλα πτώσης» στα σώματα των νεκρών, ώστε στις φωτογραφίες που τραβούσαν συνήθως οι ομάδες των ειδικών δυνάμεων από τον τόπο του εγκλήματος, να φαίνεται ότι τα θύματα ήταν οπλισμένοι. «Υπήρχε μια ψεύτικη χειροβομβίδα που έπαιρναν μαζί τους στο στόχο, η οποία δεν μπορούσε να εκραγεί», εξήγησε πρώην χειριστής της SAS. Άλλος είπε ότι, οι χειριστές, έφεραν τουφέκια AK-47, τα οποία είχαν πτυσσόμενο κοντάκιο, επειδή τα εν λόγω όπλα χωρούσαν ευκολότερα στα σακίδια τους. «Ήταν ευκολότερο να τα φέρουν σε έναν στόχο και να τα τοποθετήσουν δίπλα σε ένα πτώμα», τόνισε.

«Μυθοπλασία» οι εκθέσεις

Μετά την εκάστοτε επιχείρηση, οι αξιωματικοί βοηθούσαν τους βετεράνους να παραποιήσουν τις εκθέσεις, προκειμένου να αποφύγουν τον έλεγχο για τις ενέργειες των ομάδων επίθεσης στο έδαφος. «Καταλαβαίναμε πώς να συντάσσουμε αναφορές σοβαρών περιστατικών ώστε να μην προκαλούν παραπομπή στη στρατονομία», εξήγησε ένας από τους βετεράνους και πρόσθεσε πως, «αν ένας πυροβολισμός θα μπορούσε να αποτελέσει παραβίαση των κανόνων, λαμβάναμε τηλεφώνημα από τον νομικό σύμβουλο ή έναν από τους επιτελικούς αξιωματικούς στο Αρχηγείο. Έπαιρναν τηλέφωνο και βοηθούσαν τη διατύπωση. “Μήπως θυμάστε κάποιον να κάνει μία ξαφνική κίνηση;”. “Ναι, τώρα που το λέτε θυμάμαι”. Τέτοια πράγματα. Ήταν ενσωματωμένα στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσαμε». Άλλος βετεράνος του UKSF δήλωσε σαφώς ότι, οι αναφορές, ήταν «μυθοπλασία». Αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών που εργαζόταν με το SBS έκανε λόγο για αναφορές ανταλλαγών πυρών, ενώ οι φωτογραφίες έδειχναν σορούς με «πολλαπλά, καθαρά χτυπήματα στο κεφάλι». Τα πλαστά έγγραφα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποτροπή έρευνας από τη Βασιλική Στρατιωτική Αστυνομία, αλλά οι επιχειρήσεις των βρετανικών ειδικών δυνάμεων προκάλεσαν βαθιά ανησυχία στους Αφγανούς διοικητές και στους Αφγανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Ο Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργικής του θητείας πραγματοποίησε επτά επισκέψεις στο Αφγανιστάν μεταξύ Ιουνίου 2010 και Νοεμβρίου 2013, ενημερώθηκε επανειλημμένα για τις ανησυχίες του Αφγανού προέδρου Χαμίντ Καρζάι, σύμφωνα με πολλούς ανθρώπους που συμμετείχαν στις συναντήσεις. Η εν λόγω χρονική περίοδος είναι αυτή που έχει μπει στο μικροσκόπιο της έρευνας της SAS. Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αφγανιστάν, Δρ. Ραντζίν Νταντφάρ Σπάντα, δήλωσε στο Panorama ότι, ο κ. Καρζάι, «σταθερά και επανειλημμένα έθιγε αυτό το θέμα». Όπως πρόσθεσε, ο Κάμερον, δεν θα μπορούσε να έχει καμία αμφιβολία για τους ισχυρισμούς περί δολοφονιών αμάχων, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των επιχειρήσεων των βρετανικών ειδικών δυνάμεων. Ο Αφγανός πρόεδρος, «υπήρξε τόσο συνεπής με τα παράπονά του για τις νυχτερινές επιδρομές, τις απώλειες αμάχων και τις συλλήψεις, ώστε δεν υπήρχε ανώτερος δυτικός διπλωμάτης ή στρατιωτικός ηγέτης που να μην είχε αντιληφθεί ότι αυτό προκαλούσε μεγάλο εκνευρισμό», υπογράμμισε ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, στρατηγός Ντάγκλας Λούτε. Ο ίδιος δήλωσε ότι «θα ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο να υπάρχει αξίωση κατά των βρετανικών δυνάμεων, και η διοίκησή τους να μην είναι ενήμερη».

«Εξ’ όσων θυμάται ο λόρδος Κάμερον, δεν τέθηκαν συγκεκριμένα περιστατικά»

Εκπρόσωπος του βρετανού πρώην πρωθυπουργού, πάντως, όταν ρωτήθηκε από την ομάδα της εκπομπής σχετικά με τα ζητήματα που έθεσε ο πρόεδρος Καρζάι και αφορούσαν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, ισχυρίστηκε ότι, «εξ’ όσων θυμάται ο λόρδος Κάμερον, δεν τέθηκαν συγκεκριμένα περιστατικά σε σχέση με τις βρετανικές ειδικές δυνάμεις». Ο εκπρόσωπος του Κάμερον είπε ακόμα ότι, «το σωστό είναι να περιμένουμε τα επίσημα πορίσματα της έρευνας», ενώ πρόσθεσε πως, «οποιαδήποτε υπόνοια ότι ο λόρδος Κάμερον συνέπραξε στη συγκάλυψη ισχυρισμών για σοβαρά ποινικά αδικήματα είναι εντελώς ανόητη». Σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, η Βρετανία δεν έχει κοινοβουλευτική εποπτεία των επίλεκτων συνταγμάτων των ειδικών δυνάμεων της. Η στρατηγική ευθύνη για τις ενέργειές τους ανήκει τελικά στον πρωθυπουργό, μαζί με τον υπουργό Άμυνας και τον επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων.

Ο πρώην διευθυντής των υπηρεσιακών διώξεων, υπεύθυνος για την απαγγελία κατηγοριών και τη δίωξη όσων υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις, Μπρους Χούλντερ, δήλωσε στο Panorama ότι ελπίζει η δημόσια έρευνα να ρίξει φως στην έκταση της γνώσης του Κάμερον σχετικά με τις απώλειες αμάχων κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων των βρετανικών ειδικών δυνάμεων. Ο ίδιος τόνισε ότι, «πρέπει να μάθετε μέχρι που έφτασε αυτή η σήψη».

Διαβάστε ακόμη

Δραματικές ώρες στη Λακωνία: Γυναίκα ανεβαίνει σε ταράτσα για να δώσει φαγητό στην εγκλωβισμένη μητέρα της

Κακοκαιρία Byron: Τι θα γίνει με τον μισθό όσων δεν μπόρεσαν να πάνε στη δουλειά τους

Πανικός στη αεροσκάφος: Φωτιά σε διάδρομο απογείωσης γέμισε με καπνούς Airbus A320 με 180 επιβαίνοντες

Mega deal στα σκαριά στον τομέα της ψυχαγωγίας: Η Netflix κοντά στην αγορά της Warner Bros!