Μέσα σε 10 μέρες ο Τραμπ διέλυσε εμπορικές σχέσεις μισού αιώνα: Παρά το «break» 90 ημερών, η ζημιά είναι μεγάλη

Η αναταραχή που προκάλεσε ο Ντόναλντ Τραμπ στο παγκόσμιο εμπόριο δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Κατάφερε να γκρεμίσει τις εμπορικές σχέσεις που οι ΗΠΑ έχτιζαν επί χρόνια, «βάζοντας στη θέση τους» αποφάσεις που ανακοίνωνε στα social media -μάλιστα πολλές φορές χωρίς καν να το γνωρίζουν οι ίδιοι του οι σύμβουλοι. Την ίδια στιγμή, έχει κηρύξει πόλεμο στην Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.

Αν και την Τετάρτη ο Τραμπ «πάτησε παύση» για 90 μέρες στην καταστροφική δέσμη δασμών που είχε εξαγγείλει και ο δείκτης S&P 500 σημείωσε άλμα 9,5%, αυτό δεν θα πρέπει να μας κάνει να «συγχέουμε τη διάσωση από την καταστροφή με την επιτυχία», γράφει ο Economist σε ανάλυσή του.

Το προσωρινό «πάγωμα» δεν αρκεί

Η πρώτη εξαγγελία δασμών από τον Τραμπ προκάλεσε διεθνή κατάρρευση των αγορών. Ο S&P 500 υποχώρησε κατά περίπου 15%. Τα μακροπρόθεσμα αμερικανικά ομόλογα ξεπουλήθηκαν, καθώς τα hedge funds κλήθηκαν να διαχειριστούν τις τοποθετήσεις τους. Το δολάριο, που θεωρείται «ασφαλές καταφύγιο» έχασε επίσης αξία. Μετά την αναβολή των δασμών, τα χρηματιστήρια σημείωσαν εντυπωσιακή ανάκαμψη. Η κεφαλαιοποίηση της Nvidia μεταβλήθηκε εντός της ίδιας ημέρας κατά πάνω από 430 δισ. δολάρια!

Ωστόσο, ακόμη και με αυτό το προσωρινό «πάγωμα», τα επιτόκια των αμερικανικών ομολόγων παραμένουν υψηλά. Οι μετοχές διεθνώς βρίσκονται 11% κάτω από τα υψηλά του Φεβρουαρίου. Ο Τραμπ έχει ήδη αυξήσει τον μέσο όρο των αμερικανικών δασμών πάνω από το 25% από τον Ιανουάριο, ενώ προαναγγέλλει επιπλέον επιβαρύνσεις, ακόμη και για φάρμακα.

Οι σύμβουλοί του επιδεικνύουν αφοπλιστική αδιαφορία για τις επιπτώσεις των δασμών στην οικονομία. Πιστεύουν ότι οι ξένοι πληρώνουν το κόστος και πως οι απώλειες στην αγορά πλήττουν μόνο τους πλούσιους. Αλλά, η υποχώρηση του δολαρίου σχεδόν εγγυάται ότι οι δασμοί θα εκτινάξουν τις τιμές για τους καταναλωτές στις ΗΠΑ, «ροκανίζοντας» τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Το αποτέλεσμα: μείωση στην κατανάλωση, ακόμη και σε αμερικανικά προϊόντα, πολλαπλασιαζόμενη από την ανασφάλεια που φέρνουν οι διακυμάνσεις του χρηματιστηρίου, γράφει ο Economist.

Ο Τραμπ εξαφάνισε το κλίμα βεβαιότητας

Οι επιχειρήσεις πλέον έχουν ανάγκη από σταθερούς κανόνες στο παγκόσμιο εμπόριο για να μπορέσουν να βάλουν μπρος τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις τους. Για παράδειγμα, η είσοδος της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (WTO) το 2001 δεν είχε συνοδευτεί με ιδιαίτερη μείωση στους δασμούς από πλευράς των ΗΠΑ, αλλά οι επιχειρήσεις ένιωσαν ασφάλεια ότι δεν θα ξεσπάσει εμπορικός πόλεμος.

Τώρα, όμως, ο Τραμπ έχει πλέον εξαφανίσει αυτό το κλίμα βεβαιότητας, τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για τους εμπορικούς τους εταίρους. Οι κινήσεις του αγνοούν ακόμα και συμφωνίες που έχει ήδη υπογράψει κατά την πρώτη του θητεία. Δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς επιδιώκει με αυτήν τη 90ήμερη αναστολή: είναι αλληλοαναιρούμενοι στόχοι του να αποσπάσει παραχωρήσεις και ταυτόχρονα να επαναπατρίσει θέσεις εργασίας στη βιομηχανία. Αν μειωθούν οι δασμοί, δεν θα επιστρέψει σε αμερικανικό έδαφος η παραγωγή. Αν πάλι οι εμπορικοί εταίροι θεωρήσουν ότι ο Τραμπ στρέφεται στον προστατευτισμό, γιατί να κάνουν παραχωρήσεις; Και ακόμη και αν όλοι οι δασμοί αρθούν, η «Ημέρα της Απελευθέρωσης» θα μείνει στη μνήμη κάθε επιχείρησης που χτίζει παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.

Όπως και να 'χει, η κόντρα του Τραμπ με την Κίνα παραμένει ενεργή και δύσκολα θα λάβει τέλος. Αυτή τη στιγμή οι γραμμές, οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα φτάνουν το 145%. Πρόκειται για επίπεδα που απειλούν να καταστρέψουν τις εμπορικές ροές μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, οι οποίες μέχρι τώρα παρέμεναν άρρηκτα συνδεδεμένες.

Ο Τραμπ δηλώνει ότι «η Κίνα θέλει συμφωνία», αλλά, όπως και με όσα υποστηρίζει για τους συμμάχους της Αμερικής, μόνο αυτός γνωρίζει τι ακριβώς εννοεί. Για πάνω από μία δεκαετία, οι δυτικές χώρες έχουν πολλά παράπονα από την εμπορική πολιτική της Κίνας που έχει παραβιάσει το πνεύμα των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Η κρατικο-καπιταλιστική της δομή και οι επιδοτήσεις δύσκολα συνάδουν με μια διαφανή, βασισμένη σε κανόνες δομή. Και τα τεράστια εμπορικά της πλεονάσματα οφείλονται εν μέρει στη χαμηλή εσωτερική κατανάλωση. Τίποτα από αυτά δεν κάνει φτωχότερη την Αμερική στο σύνολό της, αλλά ενισχύει την εικόνα αθέμιτου εμπορίου.

Άφησε πίσω του χάος και αβεβαιότητα

Οι αμοιβαίοι δασμοί μεταξύ τους προκαλούν βαθύτατη οικονομική ζημιά και ενδεχομένως αυξάνουν και τον κίνδυνο στρατιωτικής έντασης. Η πιο ελπιδοφόρα στρατηγική για τις ΗΠΑ θα ήταν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με συμμάχους σε μια ζώνη ελευθέρου εμπορίου αρκετά μεγάλη ώστε να πιέσουν την Κίνα να αλλάξει εμπορική πολιτική. Αυτή ήταν η φιλοσοφία πίσω από τη Συμφωνία Ειρηνικού (TPP), την οποία ο Τραμπ κατάργησε «με το καλημέρα» της πρώτης του θητείας.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ μιλά τώρα για νέα εμπορική συμφωνία με συμμάχους και κοινό μέτωπο προς την Κίνα. Αλλά, μετά τις πιέσεις και τις υπαναχωρήσεις της Αμερικής, δύσκολα οι σύμμαχοι θα εμπιστευτούν ξανά.

Αυτή είναι η κοντόφθαλμη φύση της απερίσκεπτης ατζέντας Τραμπ. Μέσα σε μόλις 10 ημέρες ο πρόεδρος γκρέμισε τις παλιές βεβαιότητες που στήριζαν την παγκόσμια οικονομία, αφήνοντας πίσω του χάος και αβεβαιότητα. Ίσως το χειρότερο κύμα να έχει κοπάσει για την ώρα. Αλλά, θα χρειαστεί πολύς καιρός για να ξαναχτιστεί ό,τι χάθηκε, καταλήγει ο Economist.

Διαβάστε ακόμη

Σε θέσεις «μάχης» οι αγρότες: Νέα μπλόκα σε όλη την Ελλάδα - Κλείνουν λιμάνια και αεροδρόμια

Μετά την κλοπή και πλημμύρα στο Λούβρο: Ζημιές σε πάνω από 300 σπάνια βιβλία στην αίθουσα αιγυπτιακών αρχαιοτήτων

Η Ελλάδα μπαίνει στο κλίμα των Χριστουγέννων: Τα δημοφιλή θεματικά πάρκα της χώρας και πιο οι hot προορισμοί

Απόλυτο αφεντικό στο ντέρμπι της Θεσσαλονίκης ο ΠΑΟΚ, που κοιτάζει μόνο την κορυφή!