Πόλεμος στην Ουκρανία: «Παραπλανητικές» οι αναφορές για παράνομες υιοθεσίες - «Η απομάκρυνση των παιδιών γίνεται σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο»

Ο Ρώσος πρεσβευτής στον ΟΗΕ αρνήθηκε ότι η Ρωσία έχει απαγάγει παιδιά από την Ουκρανία ή ότι η Μόσχα επιτρέπει την υιοθεσία τους στη Ρωσία, αντικρούοντας τις κατηγορίες που απήγγειλε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου και κατά της Μαρίας Λβόβα-Μπέλοβα, επιτρόπου της ρωσικής προεδρίας για τα δικαιώματα των παιδιών στη Ρωσία, με την κατηγορία του εκτοπισμού παιδιών από περιοχές που κατέλαβε ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία. Όπως ανέφερε το ΔΠΔ στις 17 Μαρτίου, ο Πούτιν «θεωρείται υπεύθυνος για το έγκλημα πολέμου της παράνομης απέλασης πληθυσμού (παιδιών) και της παράνομης μεταφοράς πληθυσμού (παιδιών) από τις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία (..) Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ο κ. Πούτιν φέρει ατομική ποινική ευθύνη για τα προαναφερθέντα εγκλήματα».

Η κίνηση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου έγινε μία ημέρα αφότου ένα ερευνητικό όργανο του ΟΗΕ κατηγόρησε τη Ρωσία ότι διέπραξε εγκλήματα πολέμου ευρείας κλίμακας στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών και βασανιστηρίων, σε ορισμένες περιπτώσεις αναγκάζοντας παιδιά να παρακολουθούν αγαπημένα τους πρόσωπα να βιάζονται και να κρατούνται άλλα μαζί με πτώματα.

Στην πρώτη έκθεσή της από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ερευνητική Επιτροπή του ΟΗΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «οι περιπτώσεις που εξέτασε σχετικά με τη μεταφορά και τον εκτοπισμό παιδιών, εντός της Ουκρανίας και στη Ρωσική Ομοσπονδία αντίστοιχα, παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και συνιστούν έγκλημα πολέμου». Αν και η Ρωσία δεν είναι μέλος του ΔΠΔ, και ειδικοί θεωρούν απίθανο η Μόσχα να παραδώσει κάποιον ύποπτο, η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις. Ακολουθούν όσες από αυτές έχουν γίνει μέχρι τώρα γνωστές.

Το Κίεβο αναφέρει ότι διεξάγει έρευνα για τη βίαιη μεταφορά πάνω από 19.000 παιδιών, πολλά από τα οποία χωρίστηκαν από τους γονείς τους, σε «στρατόπεδα φιλτραρίσματος» καθώς τα παιδιά εγκατέλειπαν περιοχές που μόλις είχε καταλάβει ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία. Άλλα παιδιά απομακρύνθηκαν από ιδρύματα μέριμνας ή από τους ανθρώπους που τα φρόντιζαν μετά τον θάνατο στον πόλεμο των γονιών τους.

Τα αποκαλούμενα «στρατόπεδα φιλτραρίσματος» είναι μια μορφή υποχρεωτικού ελέγχου ασφαλείας, κατά την οποία συνήθως συλλέγονται στοιχεία των πολιτών. Μη κυβερνητικές οργανώσεις, μεταξύ άλλων η Διεθνής Αμνηστία, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αλλά και ο ΟΟΣΑ, έχουν καταγγείλει σε εκθέσεις τους τη δημιουργία στρατοπέδων και ενός συστήματος «φιλτραρίσματος» από τις ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Ουκρανία, σε περιοχές που κατέλαβε η Μόσχα. Την πρακτική αυτή είχε εφαρμόσει ο ρωσικός στρατός και στους δύο πολέμους στην Τσετσενία τη δεκαετία του 1990.

Η Μόσχα αρνείται τις κατηγορίες, επιμένοντας ότι κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για να προστατεύσει τα παιδιά που κινδυνεύουν στα ουκρανικά εδάφη που έχει καταλάβει, τα περισσότερα από τα οποία έχει μονομερώς προσαρτήσει στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Λέει ότι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν επιλέξει να μετακομίσουν στη Ρωσία.

Δεν δίνει λεπτομέρειες για ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου έχει μεταφέρει χιλιάδες ουκρανόπουλα στη Ρωσία, ένα πρόγραμμα το οποίο η Μόσχα παρουσιάζει ως μια ανθρωπιστική εκστρατεία για την προστασία των ορφανών και των παιδιών που έχουν εγκαταλειφθεί στις ζώνες των συγκρούσεων.

«Μιλάμε για απομάκρυνση από μια εμπόλεμη ζώνη βάσει μιας διαδικασίας που γίνεται σε πλήρη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, καθώς και τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού», δήλωσε ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, ο Βασίλι Νεμπένζια, στο ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε σήμερα.

«Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί με αυτόν τον τρόπο, συμπεριλαμβανομένων παιδιών τα οποία, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, φτάνουν στο ρωσικό έδαφος με τους γονείς, τους κηδεμόνες και τους αναδόχους τους».

Ο Νεμπένζια τόνισε ότι μόνο ένας μικρός αριθμός παιδιών βρέθηκε σε ορφανοτροφεία ή χωρίς γονική μέριμνα και ότι «δόθηκε πρωταρχική προσοχή στην αναδοχή ανηλίκων από οικογένειες εξ αίματος συγγενών που ζουν στη Ρωσία». Συμπλήρωσε ότι οι ισχυρισμοί της Δύσης ότι αυτά τα παιδιά τεκνοθετήθηκαν είναι «ηθελημένα παραπλανητικές». «Στην πραγματικότητα, μιλάμε για προσωρινή κηδεμονία ή προσωρινή επιμέλεια», είπε.

«Βασικός στόχος είναι τα παιδιά να βρίσκονται σε οικογένειες και όχι σε ορφανοτροφεία. Αυτή η φόρμουλα επιλέχθηκε λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή επανένωση των ανηλίκων με τους εξ αίματος συγγενείς τους, αν οι τελευταίοι βρεθούν».

Ο Ρώσος διπλωμάτης τόνισε παράλληλα ότι η Μόσχα δεν εμπόδισε παιδιά να έρθουν σε επαφή ή να επικοινωνήσουν με συγγενείς και φίλους, όπου κι αν ζούσαν, και ότι οι γονείς θα μπορούσαν να απευθυνθούν στο γραφείο της Λβόβα-Μπέλοβα για βοήθεια για περιπτώσεις επανένωσης. Κατέληξε λέγοντας ότι μέχρι στιγμής 15 παιδιά από 8 οικογένειες επανενώθηκαν με τους συγγενείς τους βάσει αυτής της φόρμουλας.