ΗΠΑ: Πώς οι συνέπειες του εμπορικού πολέμου του Τραμπ μπορούν να επηρεάσουν το 2026

Η παγκόσμια διακίνηση εμπορευμάτων άντεξε καλά μέσα στη χρονιά, ακόμη και όταν ο Τραμπ άρχισε να υψώνει ένα δασμολογικό τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

ο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα ανατράπηκε το 2025 από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η νέα χρονιά αναμένεται να αποκαλύψει τις συνέπειες αυτής της αναταραχής, φέρνοντας παράλληλα νέες προκλήσεις για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη, καθώς οι αμερικανικές εμπορικές απειλές συνεχίζουν να αναδιαμορφώνουν το διεθνές τοπίο.

Ανθεκτικότητα στο σύνολο, απώλειες για τις ΗΠΑ

Η παγκόσμια διακίνηση εμπορευμάτων άντεξε σχετικά καλά μέσα στη χρονιά, ακόμη και όταν ο Τραμπ άρχισε να υψώνει ένα δασμολογικό τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πίσω όμως από αυτή τη συνολική ανθεκτικότητα, οι ΗΠΑ κατέγραψαν συρρίκνωση 8% στους εισερχόμενους όγκους εμπορευμάτων.

Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ινδία σημείωσαν ισχυρή ανάπτυξη. Όπως έγραψε σε ερευνητικό σημείωμα ο βετεράνος της ναυτιλιακής βιομηχανίας John McCown, «οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού εμπορευματοκιβωτίων έχουν ήδη αρχίσει να προσαρμόζονται και να αναδιαμορφώνουν τα πρότυπα συναλλαγών».

Υπενθυμίζεται ότι το 2024 οι ΗΠΑ είχαν καταγράψει αύξηση 15,2% στις εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων. «Το να πούμε ότι το σύνολο του 2025 θα είναι σε διαμετρική αντίθεση είναι υποτίμηση», σημείωσε χαρακτηριστικά ο McCown.

Λιγότερες συμφωνίες απ’ όσες διαφημίστηκαν

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ο Τραμπ και οι συνεργάτες του διαφήμιζαν εμπορικές συμφωνίες, καθώς η μία χώρα μετά την άλλη φαινόταν να υποκύπτει στις πιέσεις της Ουάσινγκτον. Στην πράξη, ωστόσο, οι συμφωνίες αυτές ήταν πολύ λιγότερες από όσες παρουσιάστηκαν.

Οι περισσότερες βασίζονταν σε απειλούμενους δασμούς που κρίθηκαν παράνομοι από αμερικανικό εφετείο —και ενδέχεται σύντομα να απορριφθούν και από το Ανώτατο Δικαστήριο— ενώ περιλάμβαναν ασαφείς επενδυτικές δεσμεύσεις με περιορισμένη πρακτική αξία. Το 2026 ενδέχεται να δει περισσότερες χώρες να αντιστέκονται στις αμερικανικές εμπορικές απαιτήσεις, καθώς η Κίνα τοποθετείται ενεργά απέναντι σε συμφωνίες που θεωρεί ότι υπονομεύουν τα συμφέροντά της.

Στο στόχαστρο ΕΕ και Ινδία

Πιο πρόσφατα, η κυβέρνηση Τραμπ έστρεψε την προσοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ινδία, προαναγγέλλοντας ότι οι αμφιλεγόμενες συνομιλίες θα συνεχιστούν και το νέο έτος. Παράλληλα, σύμβουλος του Τραμπ απείλησε με αντίποινα κατά της ΕΕ, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον για υπερβολική ρύθμιση των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών.

Όπως έγραψε ο McCown σε διαδικτυακή ανάρτησή του, «αν το 2025 ήταν η χρονιά των δασμών, το 2026 θα είναι η χρονιά των συνεπειών τους».

Κατηγορίες Ζελένσκι για κινεζική στήριξη στη Ρωσία

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ρωσία ενδέχεται να λαμβάνει βοήθεια από κινεζικά δορυφορικά δεδομένα για επιθέσεις σε ενεργειακούς στόχους στην Ουκρανία, υπονομεύοντας τις διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου.

Η Μόσχα έχει εξαπολύσει μια αδιάκοπη εκστρατεία επιθέσεων με drones και πυραύλους κατά του ουκρανικού ενεργειακού δικτύου, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς ρεύμα εν μέσω ιδιαίτερα χαμηλών θερμοκρασιών.

Ο Πούτιν «παίζει με τον χρόνο»

Παράλληλα, το Κρεμλίνο εμφανίζεται επιφυλακτικό έως απορριπτικό απέναντι στις διάφορες εκδοχές ειρηνευτικής συμφωνίας που προτείνει ο Λευκός Οίκος, ακόμη και όταν αυτές αντανακλούν αρκετές από τις απαιτήσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ρώσος πρόεδρος καθυστερεί σκόπιμα τις συνομιλίες όσο οι δυνάμεις του προελαύνουν στην Ουκρανία. Όπως γράφει ο Μαρκ Τσάμπιον στο Bloomberg Opinion, ο πόλεμος θα τελειώσει μόνο αν μια συμφωνία αντιμετωπίσει τις «βασικές αιτίες» της ρωσικής επιθετικότητας.

Το ισχυρό ρούβλι και οι κίνδυνοι

Το ρούβλι έχει ξεπεράσει φέτος κάθε άλλο σημαντικό νόμισμα έναντι του δολαρίου, ενισχυόμενο κατά περίπου 45% και διαπραγματευόμενο κοντά στα 78 ανά δολάριο — επίπεδα που είχαν να εμφανιστούν πριν από την πλήρη εισβολή στην Ουκρανία.

Η ενίσχυση αυτή οφείλεται, μεταξύ άλλων, στη μειωμένη ζήτηση ξένου συναλλάγματος λόγω κυρώσεων και στη σφιχτή νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας. Αν και ένα ισχυρότερο ρούβλι βοηθά στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού, οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η υπερβολική ανατίμηση αρχίζει να μετατρέπεται σε απειλή για την οικονομία, ειδικά καθώς τα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο έχουν μειωθεί σημαντικά.

Με πληροφορίες από Bloomberg