Δασμοί: Τι σηματοδοτεί το δικαστικό «χαστούκι» στον Τραμπ και τι ακολουθεί

Ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ μπλόκαρε τους σαρωτικούς παγκόσμιους εμπορικούς δασμούς που επέβαλε ο πρόεδρος της χώρας Ντόναλντ Τραμπ, σε ένα πολύ σημαντικό πλήγμα σε έναν εκ των βασικών πυλώνων της οικονομικής πολιτικής του Ρεπουμπλικάνου μεγιστάνα.

Η δικαστική απόφαση – χαστούκι στον Τραμπ

Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου έκρινε ότι ένας νόμος έκτακτης ανάγκης που επικαλέστηκε ο Λευκός Οίκος δεν έδινε στον πρόεδρο μονομερή εξουσία να επιβάλει δασμούς σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου.

Το δικαστήριο που εδρεύει στη Νέα Υόρκη δήλωσε ότι το Σύνταγμα των ΗΠΑ παρέχει στο Κογκρέσο αποκλειστικές εξουσίες για τη ρύθμιση του εμπορίου με άλλα έθνη και ότι αυτό δεν αντικαθίσταται από την αρμοδιότητα του προέδρου να προστατεύει την οικονομία. Η κυβέρνηση Τραμπ δήλωσε ότι θα ασκήσει έφεση, μετά την απόφαση από την απόφαση.

Ποιος άσκησε τη δικαστική διαδικασία;

Η απόφαση βασίστηκε σε δύο ξεχωριστές υποθέσεις, αναφέρει το BBC. Το αμερόληπτο Liberty Justice Center προσέφυγε εκ μέρους πολλών μικρών επιχειρήσεων που εισάγουν αγαθά από χώρες στις οποίες είχαν επιβληθεί οι δασμοί, ενώ ένας συνασπισμός κυβερνήσεων πολιτειών των ΗΠΑ αμφισβήτησε επίσης τους δασμούς στις εισαγωγές. Οι δύο υποθέσεις σηματοδοτούν τις πρώτες σημαντικές νομικές αμφισβητήσεις των δασμών του Τραμπ.

Μια τριμελής επιτροπή δικαστών έκρινε ότι ο νόμος περί διεθνών οικονομικών εξουσιών έκτακτης ανάγκης (IEEPA), ένας νόμος του 1977 που επικαλέστηκε ο Τραμπ για να δικαιολογήσει τους δασμούς, δεν του έδινε την εξουσία να επιβάλει τους σαρωτικούς δασμούς στις εισαγωγές.

Το δικαστήριο μπλόκαρε επίσης μια ξεχωριστή σειρά δασμών που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ στην Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά, ως απάντηση σε αυτό που η κυβέρνηση είπε ότι ήταν η απαράδεκτη ροή ναρκωτικών και παράτυπων μεταναστών στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, το δικαστήριο δεν κλήθηκε να ασχοληθεί με τους δασμούς που επιβάλλονται σε ορισμένα συγκεκριμένα αγαθά, όπως τα αυτοκίνητα, ο χάλυβας και το αλουμίνιο, τα οποία εμπίπτουν σε διαφορετικό νόμο.

Ποιες είναι οι αντιδράσεις μέχρι στιγμής;

Ο Λευκός Οίκος επέκρινε την απόφαση, αν και ο Τραμπ δεν έχει ακόμη σχολιάσει άμεσα. «Δεν εναπόκειται σε μη εκλεγμένους δικαστές να αποφασίζουν πώς θα αντιμετωπιστεί σωστά μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης», ανέφερε σε δήλωσή του ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Κους Ντεσάι.

Όμως η Λετίτια Τζέιμς, η γενική εισαγγελέας της Νέας Υόρκης, μιας από τις 12 πολιτείες που συμμετέχουν στην αγωγή, χαιρέτισε την απόφαση. «Ο νόμος είναι σαφής: κανένας πρόεδρος δεν έχει την εξουσία να αυξάνει μόνος του τους φόρους όποτε θέλει», είπε.

Οι χρηματιστηριακές αγορές στην Ασία κινήθηκαν ανοδικά το πρωί της Πέμπτης μετά την απόφαση, τα αμερικανικά χρηματιστηριακά συμβόλαια σημείωσαν επίσης άλμα και το δολάριο σημείωσε κέρδη. Οι ευρωπαϊκές αγορές άνοιξαν αμετάβλητες.

Τι συμβαίνει τώρα;

Ο Λευκός Οίκος έχει στη διάθεσή του 10 ημέρες για να ολοκληρώσει τη γραφειοκρατική διαδικασία αναστολής των δασμών, αν και οι περισσότεροι έχουν ανασταλεί ούτως ή άλλως, αναφέρει το BBC.

Η υπόθεση πρέπει να περάσει από τη διαδικασία προσφυγής. Εάν ο Λευκός Οίκος δεν επιτύχει στην έφεσή του, η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ (CBP) θα εκδώσει στη συνέχεια οδηγίες προς τους υπαλλήλους της, δήλωσε στο BBC ο Τζον Λέοναρντ, πρώην κορυφαίος αξιωματούχος της CBP.

Τούτου λεχθέντος, ένα ανώτερο δικαστήριο μπορεί να είναι πιο φιλικό προς τον Τραμπ. Αλλά αν όλα τα δικαστήρια επικυρώσουν την απόφαση, οι επιχειρήσεις που χρειάστηκε να πληρώσουν δασμούς θα λάβουν επιστροφές για τα ποσά που κατέβαλαν, με τόκο. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι λεγόμενοι αμοιβαίοι δασμοί, οι οποίοι μειώθηκαν στο 10% οριζόντια για τις περισσότερες χώρες και αυξήθηκαν στο 145% για τα κινεζικά προϊόντα, τώρα στο 30%.

Ο Λέοναρντ δήλωσε ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στα σύνορα προς το παρόν και ότι οι δασμοί θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καταβάλλονται.

Ο Paul Ashworth, από την Capital Economics, δήλωσε ότι η απόφαση «προφανώς θα προκαλέσει αναστάτωση στην προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να προχωρήσει γρήγορα εμπορικές "συμφωνίες" κατά τη διάρκεια της 90ήμερης παύσης από τους δασμούς». Προέβλεψε ότι άλλες χώρες «θα περιμένουν και θα δουν» τι θα συμβεί στη συνέχεια.

Πώς φτάσαμε εδώ;

Στις 2 Απριλίου, ο Τραμπ παρουσίασε ένα πρωτοφανές παγκόσμιο καθεστώς δασμών, επιβάλλοντας φόρους στις εισαγωγές στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.

Ένας βασικός δασμός 10% επιβλήθηκε στις περισσότερες χώρες, μαζί με αυστηρότερους ανταποδοτικούς δασμούς που επιβλήθηκαν σε δεκάδες έθνη και μπλοκ, συμπεριλαμβανομένων της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά, του Μεξικού και της Κίνας.

Ο Τραμπ υποστήριξε ότι η σαρωτική πολιτική δασμών θα δώσει ώθηση στην αμερικανική παραγωγή και θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας.

Οι παγκόσμιες αγορές έχουν περιέλθει σε σύγχυση μετά την ανακοίνωση και αργότερα μετά τις ανατροπές του Τραμπ και την παύση των δασμών, καθώς οι ξένες κυβερνήσεις προσήλθαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Στην αναταραχή συνέβαλε και ο παρατεταμένος εμπορικός πόλεμος με την Κίνα, καθώς οι δύο παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις επιδόθηκαν σε ένα μπρα ντε φερ με φόντο τους δασμούς, πουκορυφώθηκε με έναν αμερικανικό φόρο 145% επί των κινεζικών εισαγωγών και έναν κινεζικό φόρο 125% επί των αμερικανικών εισαγωγών.

Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συμφώνησαν έκτοτε σε ανακωχή, με τους δασμούς των ΗΠΑ στην Κίνα να μειώνονται στο 30% και τους κινεζικούς δασμούς σε ορισμένες εισαγωγές των ΗΠΑ να μειώνονται στο 10%.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επίσης συμφωνία για χαμηλότερους δασμούς μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Ο Τραμπ απείλησε με δασνιλυς 50% από τον Ιούνιο σε όλα τα αγαθά που προέρχονται από την ΕΕ, αφού εξέφρασε την απογοήτευσή του για τον ρυθμό των εμπορικών συνομιλιών με το μπλοκ, αλλά στη συνέχεια συμφώνησε να παρατείνει την προθεσμία κατά περισσότερο από ένα μήνα, αφού η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Διαβάστε ακόμη

Κραυγή απόγνωσης Έλληνα κτηνοτρόφου στο OPEN: «Ποια φέτα; Σε λίγο δε θα έχουμε γάλα ούτε για γιαούρτι»

Δύσκολες ώρες για τον πατέρα της Μέγκαν Μαρκλ - Ακρωτηριάστηκε το πόδι του και νοσηλεύεται στην εντατική

Κλήρωση Μουντιάλ 2026: Οι 12 όμιλοι για το μεγάλο ποδοσφαιρικό ραντεβού του καλοκαιριού

«Η Τουρκία εγκαταλείπει τα S-400 και ξεκινάει να προμηθεύεται F-35», λέει ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα