Πανεπιστήμια: Κορυφώνεται η σύγκρουση για τα ψηφιακά συγγράμματα των φοιτητών - «Όχι» από τους εκδότες στο υπουργείο Παιδείας

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋

Την οριστική ομόφωνη απόφαση να μην παραδώσουν το ψηφιακό υλικό των συγγραμμάτων τους στους φοιτητές, ανακοίνωσε η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Εκδοτών Επιστημονικού Βιβλίου (ΣΕΕΒΙ), παρά τις πιέσεις, που δέχεται από το υπουργείο Παιδείας.

Οι εκδότες τονίζουν ότι είναι αδύνατον να ανταποκριθούν σε τόσο λίγο χρόνο (έως τον Μάιο) και να προσφέρουν λύσεις, για ένα εντελώς νέο προϊόν, το οποίο, δεν έχουν τις απαραίτητες άδειες από τους συγγραφείς, τους δημιουργούς και τους ξένους Εκδοτικούς Οίκους αλλά ούτε την τεχνογνωσία και τα απαραίτητα κονδύλια για να το δημιουργήσουν. Επισημαίνουν ακόμη ότι ξέρουν από τη διεθνή εμπειρία ότι δεν διασφαλίζεται η διαδικτυακή κλοπή και διαρροή οποιουδήποτε ψηφιακού περιεχομένου. Τέλος επισημαίνουν ότι οι Έλληνες εκδότες, μετά από 12 έτη οικονομικής κρίσης, δεν έχουν τη δυνατότητα να επιβαρυνθούν με επιπλέον απώλειες λόγω της πειρατείας, η οποία θα επιφέρει εκατοντάδες λουκέτα σε Εκδοτικούς Οίκους και σε ολόκληρη την παραγωγική διαδικασία του βιβλίου (ατελιέ, τυπογραφεία, βιβλιοδετεία κ.λπ.) με μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας.

Η θέση του υπουργείου Παιδείας

Το υπουργείου Παιδείας έχει δώσει προθεσμία στους εκδότες να καταθέσουν ψηφιακά συγγράμματα μέχρι τον Μάιο του 2022, διαφορετικά δεν θα τους δοθεί η δυνατότητα να δώσουν ούτε και αυτά που υπάρχουν σε έντυπη μορφή. Μάλιστα ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης κ. Αποστόλης Δημητρόπουλος υποστήριξε ότι «το Υπουργείο Παιδείας επιδιώκει να δώσει τη δυνατότητα στους φοιτητές να επιλέξουν το σύγγραμμα που επιθυμούν σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή, όπως πάντα δωρεάν για όλους. Ότι τους έχει παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για την ασφάλεια των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων, με βάση τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές (DRM), τις οποίες άλλωστε χρησιμοποιούν και οι Έλληνες εκδότες που διαθέτουν βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή στην ελληνική αγορά. Η θεσμοθέτηση του ηλεκτρονικού συγγράμματος θα συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και στην περαιτέρω ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των φοιτητών. Τέλος, θα είναι επωφελής για τον τεχνολογικό μετασχηματισμό του κλάδου του βιβλίου και στη χώρα μας»

Η απάντηση των εκδοτών

Οι εκδότες από την πλευρά τους επισημαίνουν ότι «είναι οξύμωρο το ότι έγινε αποδεκτό από τους πλέον αρμόδιους, τεχνικούς του ΥΠΠΕΘ ότι δεν θα διασφαλίζονται τα συγγράμματα μας από το DRM της πλατφόρμας ΕΥΔΟΞΟΣ, παρόλα αυτά εμείς πρέπει να βρούμε την λύση. Ως Εκδότες, σε καμία περίπτωση δεν χαρακτηριζόμαστε ως «τεχνοφοβικοί». Με δεδομένο ότι η ζήτηση για ψηφιακό επιστημονικό βιβλίο, στην ελεύθερη αγορά, δεν υπερβαίνει το 0,1% του έγχαρτου, δεν έχει χρειαστεί να το δημιουργήσουμε.

Συνεπώς είναι αδύνατον να ανταποκριθούμε σε τόσο λίγο χρόνο και να προσφέρουμε λύσεις, για ένα εντελώς νέο προϊόν, το οποίο, δεν έχουμε τις απαραίτητες άδειες από τους συγγραφείς, τους δημιουργούς και τους ξένους Εκδοτικούς Οίκους, δεν έχουμε την τεχνογνωσία και δεν διαθέτουμε τα απαραίτητα κονδύλια για να το παράξουμε. Τέλος γνωρίζουμε εκ των προτέρων από τη διεθνή εμπειρία ότι δεν διασφαλίζεται η διαδικτυακή κλοπή και διαρροή οποιουδήποτε ψηφιακού περιεχομένου. Επιπλέον μας προβληματίζει το γεγονός ότι ο κος Δημητρόπουλος ακροβατεί επί μίας εύγλωττης αντίφασης: από τη μια απαξιώνει την υφιστάμενη παροχή του δωρεάν συγγράμματος προς τους φοιτητές, λέγοντάς μας «ποιος διαβάζει πλέον έντυπα βιβλία;», «ποιος χρειάζεται σήμερα τα συγγράμματά σας;», «το δωρεάν σύγγραμμα είναι ένα προνόμιο που μπορεί να υποστεί ξαφνικό θάνατο», ενώ από την άλλη απαιτεί άνευ όρων και πλαισίου, εν μία νυκτί, το περιεχόμενο των δήθεν “αχρείαστων” έγχαρτων συγγραμμάτων μας σε ψηφιακή μορφή.

Το τελεσίγραφο του Υπουργείου Παιδείας καθιστά πλέον κρυστάλλινα διαυγές ότι μοναδική επιδίωξη είναι η άμεση απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Αυθαιρέτως, θεωρούν ως δεδομένη και χωρίς καμία δέσμευση, την ψηφιακή μορφή των έντυπων βιβλίων μας και δεν υπάρχει κανένα μέλημα για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας της οποίας είμαστε θεματοφύλακες. Γενικότερα, είναι εξόχως σημαντικός ο ψηφιακός μετασχηματισμός που προτάσσεται. Η αναγκαιότητά του γίνεται περισσότερο επιτακτική μετά την εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων, αρκετών δις ευρώ για το ΥΠΕΠΘ. Ωστόσο, προέχει η ζωτικής σημασίας κατανόηση από τους αρμοδίους ότι ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση της λειτουργίας του Κράτους με σκοπό την πάταξη της γραφειοκρατίας, ουδεμία σχέση έχει με θεμελιώδεις πυλώνες της εκπαίδευσης, όπως είναι τα πανεπιστημιακά συγγράμματα και η απόλυτη προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων τους. Η ψηφιακή τεχνολογία δεν αποτελεί πανάκεια για όλους τους τομείς. Για παράδειγμα, η τηλεκπαίδευση έδωσε κάποια διέξοδο σε έκτακτες συνθήκες, ωστόσο δεν συγκρίνεται με τη διά ζώσης εκπαίδευση. Παρομοίως, είναι δεδομένο ότι η προστασία ψηφιακού υλικού στο διαδίκτυο είναι ανεπαρκής διεθνώς. Στην Ιταλία η Ομοσπονδία Εκδοτών επιβεβαιώνει ότι η πειρατεία για το 2021 στέρησε το 31% της τοπικής αγοράς βιβλίου, το οποίο μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων ύψους 771 εκ. ευρώ και σε εξαφάνιση 5.400 θέσεων εργασίας».

Διαβάστε ακόμη