Η ελληνική ναυτιλία στην καρδιά του αμερικανικού ενεργειακού σχεδίου - Πώς το Ζάππειο έγινε το επίκεντρο της νέας ενεργειακής εποχής
Η γεωγραφική θέση και οι υποδομές της χώρας μετατρέπουν τα ελληνικά λιμάνια σε νευραλγικά σημεία μεταφοράς και διανομής υγροποιημένου φυσικού αερίου🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Η Αθήνα επιχειρεί να τοποθετηθεί στον πυρήνα της νέας ενεργειακής γεωπολιτικής, επενδύοντας στη στρατηγική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και στον μετασχηματισμό της σε κόμβο διακίνησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη.
Η πρόσφατη διοργάνωση της Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας στο Ζάππειο ανέδειξε τον προσανατολισμό αυτό, με τον πρωθυπουργό να μιλά για την «άρηκτη σχέση ενέργειας και γεωπολιτικής» - φράση που αποτυπώνει τη σύγκλιση της Αθήνας με το ενεργειακό δόγμα της Ουάσιγκτον.
Συμφωνίες στρατηγικού βάρους και η ναυτιλία κεντρικός ενεργειακός βραχίονας
Οι συνομιλίες του υπουργού Ενέργειας Στ. Παπασταύρου με τον επικεφαλής του αμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Νταγκ Μπέργκαμ συνδυάζονται σε δύο συμφωνίες-ορόσημα:
- τη συνεργασία της Exxon Mobil με Helleniq Energy και Energean για γεώτρηση στο Ιόνιο,
- και τη συμφωνία ΔΕΠΑ–ΑΚΤΩΡ με τη Venture Global για προμήθεια και διανομή αμερικανικού LNG.
Οι κινήσεις αυτές ενισχύουν τη θέση της Ελλάδας ως πύλης εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο του λεγόμενου vertical corridor.
Καθοριστικός κρίκος του σχεδίου είναι η ελληνική ναυτιλία, η οποία διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο LNG carriers παγκοσμίως. Στο περιθώριο του συνεδρίου, η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, έφερε σε επαφή κορυφαίους Έλληνες εφοπλιστές με Αμερικανούς αξιωματούχους, ενισχύοντας την εμπλοκή τους στις μεταφορές αμερικανικού LNG.
Η ναυτιλιακή ισχύς μετατρέπεται έτσι σε διπλωματικό εργαλείο, προσδίδοντας στην Ελλάδα ρόλο όχι μόνο διαμετακομιστικό αλλά και στρατηγικό στο ενεργειακό δίκτυο της περιοχής.
Μια νέα ισορροπία ισχύος
Η αμερικανική πολιτική επιδιώκει να καλύψει το κενό του ρωσικού αερίου μέσω της Μεσογείου, και η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του σχεδιασμού. Για την Αθήνα, το εγχείρημα προσφέρει γεωπολιτική αναβάθμιση, αλλά και νέες δεσμεύσεις σε ένα ρευστό περιβάλλον ανταγωνισμών.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική ναυτιλία αναδεικνύεται σε πραγματικό αγωγό της διατλαντικής ενεργειακής στρατηγικής - εκεί όπου τα πλοία αντικαθιστούν τους αγωγούς και η γεωοικονομία συναντά τη διπλωματία.
Η Ελλάδα ως πύλη του αμερικανικού LNG
Η γεωγραφική θέση και οι υποδομές της χώρας μετατρέπουν τα ελληνικά λιμάνια σε νευραλγικά σημεία μεταφοράς και διανομής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Ευρώπη. Η Ρεβυθούσα, η Αλεξανδρούπολη, η Κόρινθος και άλλα λιμάνια λειτουργούν ή αναπτύσσονται ως πύλες εισόδου φορτίων LNG, τα οποία επαναεριοποιούνται και διοχετεύονται μέσω των αγωγών TAP και IGB προς τις αγορές της ΝΑ και Κεντρικής Ευρώπης.
Η αποδυνάμωση της ροής ρωσικού φυσικού αερίου και η ευρωπαϊκή στρατηγική απεξάρτησης έως το 2027 καθιστούν την Ελλάδα βασικό δίαυλο. Ο πλωτός σταθμός FSRU στην Αλεξανδρούπολη ενισχύει ακόμη περισσότερο τον ρόλο της χώρας ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας έχει ήδη πολλαπλασιάσει τις επαφές του με Αμερικανούς αξιωματούχους, τονίζοντας ότι η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών είναι προϋπόθεση για τη μετατροπή της Ελλάδας σε πλήρη κόμβο LNG της ΝΑ Ευρώπης.
Το παρασκήνιο στο Ζάππειο: οι εφοπλιστές στο τραπέζι
Το θετικό κλίμα για τη συνάντηση εφοπλιστών και αμερικανών αξιωματούχων είχε προεξοφληθεί από τις ευχαριστίες του υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ προς την Ελλάδα για τη στάση της στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτίμησαν την ελληνική αντίθεση σε προτάσεις παγκόσμιου φόρου άνθρακα, που θα επιβάρυναν υπέρμετρα τη ναυτιλία.
Στο Ζάππειο, στο πλαίσιο της 6ης Διακυβερνητικής P-TEC, ο υπουργός Εσωτερικών και πρόεδρος του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Νταγκ Μπέργκμαν, ο υφυπουργός Εξωτερικών Τζέικομπ Χέλμπεργκκαι η πρέσβης Κίμπερλι Γκίλφοϊλ συναντήθηκαν με τους Έλληνες εφοπλιστές Γιώργο Προκοπίου, Μαρία Αγγελικούση, Νίκο Τσάκο, Ιωάννη Αλαφούζο, Πέτρο Παππά, Μιχάλη Χανδρή και Ιωάννα Προκοπίου.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στον ρόλο της ελληνόκτητης ναυτιλίας ως «πλωτού αγωγού» του αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διερευνήσουν συνεργασίες σε ναυπηγεία, επισκευές, ακόμη και ύψωση αμερικανικής σημαίας σε πλοία ελληνικών συμφερόντων, καθώς και την απασχόληση αμερικανών ναυτικών στα ελληνόκτητα πλοία.
Οι φωνές των πρωταγωνιστών
Ο Γιώργος Προκοπίου κάλεσε τις ΗΠΑ να αξιοποιήσουν την υφιστάμενη ελληνική τεχνογνωσία και στόλο, προτείνοντας «προληπτικές εμπορικές συμφωνίες» (pre-emptive commercial arrangements) που θα εξασφαλίσουν ταχύτητα και οικονομικότητα. Υπενθύμισε ότι οι ναυπηγήσεις γίνονται κυρίως σε Κορέα, Ιαπωνία και Κίνα, υπογραμμίζοντας πως «οι πλωτοί αγωγοί δεν γνωρίζουν σύνορα παραγωγής».
Ο Νίκος Τσάκος ζήτησε να «αποενοχοποιηθεί» η ναυτιλία, σημειώνοντας ότι μεταφέρει το 60-80 % των αγαθών και της ενέργειας της παγκόσμιας οικονομίας. Με χιούμορ είπε πως «οι πλοιοκτήτες δεν είναι ψηφοφόροι πουθενά», στηρίζοντας τη ρεαλιστική προσέγγιση Προκοπίου.
Η Μαρία Αγγελικούση ανέδειξε τον ρόλο του ελληνικού στόλου στη μεταφορά του 10 % των ενεργειακών εξαγωγών των ΗΠΑ, αναφέροντας 700 ασφαλείς φορτώσεις από αμερικανικά τερματικά. Τόνισε ότι η ναυτιλία αποτελεί ήδη θεμέλιο της αμερικανικής ενεργειακής εξωστρέφειας και μίλησε για «στρατηγική στιγμή» στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Ο Πέτρος Παππάς επισήμανε ότι η Ελλάδα «διαχειρίζεται πάνω από το 1 % του παγκόσμιου ΑΕΠ», ενώ η ναυτιλία «παραμένει πυλώνας της διεθνούς οικονομικής σταθερότητας».
Οι δηλώσεις Κικίλια και το επενδυτικό ντόμινο
Ο υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας προανήγγειλε ότι «έρχονται στρατηγικές αμερικανικές επενδύσεις σε λιμάνια και ναυπηγεία», υπογραμμίζοντας πως έχει δοθεί εντολή από τον πρωθυπουργό για την έναρξη διαπραγματεύσεων με την Ουάσινγκτον. «Όποιος κυριαρχεί στη θάλασσα, κυριαρχεί στο εμπόριο και στην ενέργεια», δήλωσε, υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα διαθέτει το 20 % του παγκόσμιου εμπορικού στόλου.
Το LNG, τόνισε, είναι το «καύσιμο του σήμερα» και θα διαμορφώσει την ενεργειακή πραγματικότητα των επόμενων ετών, με τις υποδομές της χώρας – FSRU Αλεξανδρούπολης, Ρεβυθούσα, ανάστροφοι αγωγοί - να βρίσκονται στο επίκεντρο.
Η νέα πρέσβης των ΗΠΑ και ο άξονας «3+1»
Η πρέσβης Κίμπερλι Γκίλφοϊλ εισέρχεται στο διπλωματικό πεδίο με σαφή ενεργειακή και ναυτιλιακή ατζέντα. Θεωρεί την Ελλάδα βασικό πυλώνα της αμερικανικής στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο και προωθεί την ενίσχυση του σχήματος Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ - ΗΠΑ (3+1) ως άξονα σταθερότητας.
Οι επαφές της με την ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα είναι συνεχείς – τόσο στο επίπεδο θεσμών, όπως το Propeller Club of Piraeus, όσο και σε ανεπίσημες κοινωνικές συναντήσεις με ηγετικά πρόσωπα της Ακτής Μιαούλη. Η ίδια αναγνωρίζει ότι ο ελληνόκτητος στόλος, που ελέγχει πάνω από το 25 % των LNG carriers παγκοσμίως, είναι καθοριστικός για τη μεταφορά του αμερικανικού σχιστολιθικού αερίου.
Αμερικανική χρηματοδότηση στα ναυπηγεία
Η χρηματοδότηση των Ναυπηγείων Ελευσίνας από την U.S. International Development Finance Corporation (DFC) ύψους 125 εκατ. δολαρίων, αποτελεί την πρώτη αμερικανική επένδυση αυτού του είδους στην Ελλάδα. Η συμφωνία, που υπογράφηκε το 2023 από τον CEO της DFC Σκοτ Νέιθαν και τον πρόεδρο της ONEX Πάνο Ξενοκώστα, σηματοδοτεί τη σύνδεση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας με την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Ο Ξενοκώστας παρουσίασε στο P-TEC το σχέδιο μετατροπής της Ελευσίνας σε ενεργειακό κόμβο υποστήριξης LNG, τονίζοντας ότι «αν κάποιος το 2018 περιέγραφε τη σημερινή εικόνα των ναυπηγείων Σύρου και Ελευσίνας, θα τον θεωρούσαμε τρελό».
Ενισχυόμενη αλληλεξάρτηση
Περισσότερες από 30 ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες είναι εισηγμένες στα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης, με συνολική κεφαλαιοποίηση άνω των 15 δισ. δολαρίων. Η ελληνόκτητη ναυτιλία, που ελέγχει περίπου το 20 % του παγκόσμιου στόλου, μεταφέρει ήδη σημαντικό μέρος των αμερικανικών ενεργειακών εξαγωγών, αποτελώντας κρίσιμο παράγοντα για την αμερικανική και την ευρωπαϊκή οικονομία.
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΒΕ Πειραιά Βασίλης Κορκίδης, «ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο ενεργειακών συμφωνιών ανοίγει για την Ελλάδα, που την τοποθετεί στο επίκεντρο των εξελίξεων. Η χώρα μας είναι ενεργειακός κόμβος της Ανατολικής Μεσογείου».
Η σιωπηλή στρατηγική
Πίσω από τις δημόσιες δηλώσεις και τα χαμόγελα των φωτογραφιών, η συνάντηση στο Ζάππειο αποκάλυψε μια νέα σιωπηλή στρατηγική: τη σύζευξη ναυτιλίας, ενέργειας και γεωπολιτικής επιρροής. Οι Έλληνες εφοπλιστές, με παγκόσμια παρουσία, προσφέρονται ως ο επιχειρησιακός βραχίονας της αμερικανικής ενεργειακής πολιτικής. Οι ΗΠΑ, με τη σειρά τους, αναγνωρίζουν ότι χωρίς την ελληνόκτητη ναυτιλία, η ενεργειακή τους επέκταση δεν μπορεί να διασχίσει τον Ατλαντικό.
Η θάλασσα, για άλλη μια φορά, αποδεικνύεται το πεδίο όπου η Ελλάδα επαναπροσδιορίζει τον ρόλο της – όχι μόνο ως σημείο διέλευσης, αλλά ως εταίρος ισοδύναμος σε μια νέα παγκόσμια ενεργειακή ισορροπία.
Δραματικές ώρες στη Λακωνία: Γυναίκα ανεβαίνει σε ταράτσα για να δώσει φαγητό στην εγκλωβισμένη μητέρα της
Κακοκαιρία Byron: Τι θα γίνει με τον μισθό όσων δεν μπόρεσαν να πάνε στη δουλειά τους
Πανικός στη αεροσκάφος: Φωτιά σε διάδρομο απογείωσης γέμισε με καπνούς Airbus A320 με 180 επιβαίνοντες
Mega deal στα σκαριά στον τομέα της ψυχαγωγίας: Η Netflix κοντά στην αγορά της Warner Bros!
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr
δημοφιλές τώρα: 



