SHEIN: Η σκοτεινή αλήθεια πίσω από ένα φόρεμα των 12 ευρώ - Μέσα στο εργοστάσιο του κινέζικου κολοσσού fast fashion
«Αν ο μήνας έχει 31 ημέρες, θα δουλέψω 31 ημέρες» λέει εργάτης στο BBC🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋
Εξαντλητικά ωράρια, συνεχείς υπερωρίες, ανύπαρκτα ρεπό και μισθοί πείνας. Όλα αυτά κρύβονται πίσω από το μπλουζάκι ή το φόρεμα των κάτω των 12 ευρώ που θα βρει κανείς στο SHEIN, τη μεγαλύτερη εταιρεία fast fashion στον κόσμο.
Η κινέζικη εταιρεία που κατάφερε μέσα σε 5 χρόνια να γίνει παγκόσμιος κολοσσός εκτιμάται ότι έχει αξία περίπου 60 δισ. δολάρια και τώρα επιδιώκει την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Η αλματώδης άνοδος της, ωστόσο, συνοδεύεται από επικρίσεις σχετικά με τη μεταχείριση των εργαζομένων της και ισχυρισμούς για καταναγκαστική εργασία. Πέρυσι παραδέχτηκε ότι βρήκε παιδιά να εργάζονται στα εργοστάσιά της στην Κίνα.
Το BBC βρέθηκε στην περιοχή, επισκέφτηκε 10 εργοστάσια, μίλησε με τέσσερις ιδιοκτήτες και περισσότερους από 20 εργαζόμενους και αποκαλύπτει τι κρύβεται πίσω από τα ρούχα σε τιμή - ευκαιρία που διανέμονται σε 150 χώρες παγκοσμίως.
«Αν ο μήνας έχει 31 ημέρες, θα δουλέψω 31 ημέρες»
«Αν ο μήνας έχει 31 ημέρες, θα δουλέψω 31 ημέρες», δήλωσε ένας εργάτης στο BBC. Οι περισσότεροι δήλωσαν ότι έχουν μόνο μία ημέρα ρεπό το μήνα.
Διαπίστωσε ότι η ατμομηχανή του SHEIN είναι οι εκατοντάδες εργάτες που κάθονται πίσω από ραπτομηχανές για περίπου 75 ώρες την εβδομάδα, κατά παράβαση της κινεζικής εργατικής νομοθεσίας.
Το ωράριο αυτό είναι αρκετά συνηθισμένο στην Γκουανγκζού, το βιομηχανικό κέντρο όπου συρρέουν εργάτες της υπαίθρου που αναζητούν υψηλότερο εισόδημα στην Κίνα.
«Συνήθως δουλεύουμε, 10, 11 ή 12 ώρες την ημέρα», λέει στο BBC μια 49χρονη γυναίκα από το Jiangxi. «Τις Κυριακές δουλεύουμε περίπου τρεις ώρες λιγότερο».
Η γυναίκα βρίσκεται μαζί με μια ντουζίνα ακόμη ανθρώπους μπροστά από πίνακες ανακοινώσεων με αγγελίες εργασίας. Διαβάζουν μια αγγελία και κοιτούν προσεκτικά τη ραφή ενός ρούχου.
Αν τα σχέδια έχουν επιτυχία, οι παραγγελίες αυξάνονται ραγδαία και το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με την παραγωγή. Τα εργοστάσια τότε προσλαμβάνουν προσωρινούς εργάτες, για να καλύψουν τη ζήτηση που το μόνιμο προσωπικό τους δεν μπορεί να καλύψει.
«Κερδίζουμε τόσο λίγα και το κόστος ζωής είναι πλέον πολύ υψηλό», λέει μια εργάτρια που ελπίζει τώρα να βγάλει αρκετά χρήματα για να τα στείλει στα δύο παιδιά της που ζουν με τους παππούδες τους.
«Πληρωνόμαστε με το κομμάτι», εξηγεί. «Η αμοιβή εξαρτάται από το πόσο δύσκολο είναι το προϊόν. Κάτι απλό όπως ένα μπλουζάκι κοστίζει ένα-δυό γουάν το τεμάχιο και μπορώ να φτιάξω περίπου δώδεκα σε μία ώρα».
Η εξέταση των ραφών είναι πολύ σημαντική υπόθεση για τη λήψη της σωστής απόφασης: Γύρω από το ρούχο-πρότυπο οι εργάτες υπολογίζουν πόσο θα πληρωθούν για να φτιάξουν κάθε κομμάτι ρούχου και πόσα μπορούν να φτιάξουν σε μία ώρα.
Το κανονικό ωράριο εργασίας φαίνεται να είναι από τις 08:00 έως τις 22:00, εξηγεί το BBC.
Αυτό όμως που έχει διαπιστωθεί είναι πως αρκετοί υπάλληλοι κάνουν υπερβολικά πολλές υπερωρίες: Σύμφωνα με την ελβετική MKΟ Public Eye, ο βασικός μισθός χωρίς υπερωρίες ήταν 2.400 γουάν (327 δολάρια) - πολύ πιο χαμηλά από τα 6.512 γουάν που λέει η Asia Floor Wage Alliance ότι απαιτούνται για έναν «μισθό διαβίωσης». Όμως οι εργαζόμενοι με τους οποίους μίλησε το BBC κατάφεραν να κερδίζουν μεταξύ 4.000 και 10.000 γουάν τον μήνα.
«Αυτό το ωράριο δεν είναι ασυνήθιστο, αλλά είναι σαφές πως είναι παράνομο και παραβιάζει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα», δηλώνει ο David Hachfield. «Είναι μια ακραία μορφή εκμετάλλευσης και αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο σε όλους».
Σύμφωνα με την κινεζική εργατική νομοθεσία, η μέση εβδομαδιαία εργασία δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 44 ώρες, ενώ οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι έχουν τουλάχιστον μία ημέρα ανάπαυσης την εβδομάδα. Εάν ένας εργοδότης θέλει να παρατείνει αυτές τις ώρες, αυτό θα πρέπει να γίνεται για ειδικούς λόγους. Αυτός όμως είναι «απλά» ο νόμος.
«Το μόνο που την νοιάζει είναι η εικόνα της»
Η αυτοψία του BBC στα εργοστάσια της Γκουανγκζού αποκάλυψε πως δεν υπάρχει συνωστισμός, ο χώρος είναι επαρκώς φωτεινός, ενώ πλέον έχουν τοποθετηθεί ανεμιστήρες βιομηχανικών διαστάσεων για να διατηρείται η θερμοκρασία σε βιώσιμα επίπεδα. Τεράστιες αφίσες προτρέπουν το προσωπικό να καταγγέλλει ανήλικους εργάτες - πιθανότατα ως απάντηση στην αποκάλυψη δύο περιπτώσεων παιδικής εργασίας στην αλυσίδα εφοδιασμού πέρυσι.
Το BBC εκτιμά πως η εταιρεία παρακολουθεί στενότερα πλέον τους προμηθευτές της ενόψει των σχεδίων της να εισαχθεί στο χρηματιστήριο του Λονδίνου.
«Αυτό που τους νοιάζει είναι η φήμη τους», λέει ο Sheng Lu, καθηγητής Σπουδών Μόδας και Ένδυσης στο Πανεπιστήμιο του Delaware.
«Αν η SHEIN μπορέσει να επιτύχει μια δημόσια εγγραφή της, τότε αυτό θα σημάνει πως αναγνωρίζεται ως αξιοπρεπής εταιρεία. Για να διατηρήσει ωστόσο την εμπιστοσύνη των επενδυτών, πρέπει να αναλάβουν κάποια ευθύνη».
Τροχαίο δυστύχημα στο Σχηματάρι: Γυναίκα είχε ειδοποιήσει το 112 για «πεσμένη δεξαμενή σε μέγεθος κάδου»
Στη μάχη των εφημεριών και τα Κέντρα Υγείας: Πώς θα «ελαφρύνουν» τα Επείγοντα - Οι ανακοινώσεις Γεωργιάδη
Φωτογραφίες και συνομιλίες της 37χρονης στη δικογραφία για το κύκλωμα που πουλούσε προστασία - Ο κομβικός της ρόλος
Η σκοτεινή αλήθεια πίσω από ένα φόρεμα των 12 ευρώ - Μέσα στο εργοστάσιο του κινέζικου κολοσσού SHEIN
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr