Κωνσταντινούπολη: Η έκθεση φωτογραφίας του φωτορεπόρτερ Ρόμπερτ Κάπα στο μουσείο Αρά Γκιουλέρ

Με τον τίτλο «Η αλήθεια είναι η καλύτερη φωτογραφία/εικόνα» παρουσιάζεται στο Μουσείο Αρά Γκιουλέρ, σε συνεργασία με το Κέντρο Σύγχρονης Φωτογραφίας Ρόμπερτ Κάπα της Βουδαπέστης, μια έκθεση αφιερωμένη στο έργο του θρυλικού φωτογράφου, πολεμικού ανταποκριτή και φωτορεπόρτερ Ρόμπερτ Κάπα (Robert Capa).

Γράφει η Πολυτίμη Ζέη, Ψυχολόγος

Ο τίτλος της έκθεσης προέρχεται από μια φράση που χρησιμοποιούσε ο ίδιος ο Κάπα και αποτυπώνει τη φωτογραφική του φιλοσοφία: άμεση, ανεπεξέργαστη και βασισμένη στην αλήθεια της πραγματικότητας.

Ο Κάπα γεννήθηκε το 1913 στη Βουδαπέστη ως Endre Friedmann, από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Σε ηλικία 18 ετών αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του εξαιτίας της συμμετοχής του σε μια αριστερή οργάνωση. Μετανάστευσε στο Βερολίνο, όπου σπούδασε δημοσιογραφία στη Γερμανική Ανωτάτη Σχολή Πολιτικής (Deutsche Hochschule fur Politik) και ξεκίνησε να εργάζεται ως φωτογράφος για το Depho (Deutscher Photodienst).

Με την άνοδο των Ναζί το 1933, εγκατέλειψε τη Γερμανία και, αφού έμεινε έξι μήνες στη Βιέννη, επέστρεψε στη Βουδαπέστη. Το 1934, στο Παρίσι, γνωρίστηκε με τη Γκέρντα Ποχορίλε (Gerda Pohorylle), μια Γερμανίδα Εβραία, με την οποία αποφάσισαν να αλλάξουν τα ονόματά τους σε Γκέρντα Τάρο και Ρόμπερτ Κάπα. Αργότερα, κάλυψαν φωτογραφικά μαζί τον Ισπανικό Εμφύλιο, κατά τη διάρκεια του οποίου η Τάρο σκοτώθηκε. Ο Κάπα επηρεάστηκε βαθιά από τον θάνατό της.

Αργότερα εγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και έγινε γνωστός ως Ρόμπερτ Κάπα. Θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς φωτογράφους του 20ού αιώνα: πρωτοπόρος, τολμηρός και βαθιά ανθρωποκεντρικός.

Κάλυψε με τον φακό του ορισμένες από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας, από τον Ισπανικό Εμφύλιο και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έως τον Πόλεμο της Ινδοκίνας. Οι φωτογραφίες του δεν αποτύπωναν μόνο τις συγκρούσεις, αλλά απέδιδαν και την ανθρώπινη εμπειρία πίσω από αυτές.

Το μότο του ήταν: «πήγαινε πιο κοντά». Ο ίδιος έλεγε: «Αν οι φωτογραφίες σου δεν είναι αρκετά καλές, δεν είσαι αρκετά κοντά» — μια αρχή που τελικά του κόστισε τη ζωή, καθώς το 1954, κατά τη διάρκεια αποστολής στην Ινδοκίνα, πάτησε νάρκη και σκοτώθηκε επιτόπου.

Η έκθεση παρουσιάζει την εξέλιξη της δουλειάς του, ξεκινώντας από μια φωτογραφία της ομιλίας του Λέον Τρότσκι στην Κοπεγχάγη το 1932 και καταλήγοντας στις τελευταίες εικόνες που τράβηξε το 1954 στην Ινδοκίνα, λίγα μόλις λεπτά πριν από τον απρόσμενο θάνατό του στο πεδίο της μάχης.

Στη διάρκεια της σύντομης, μόλις 22ετούς, καριέρας του, ο Κάπα κατέγραψε πολλά από τα σημαντικότερα διεθνή γεγονότα του 20ού αιώνα. Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται στην έκθεση αποτελούν ένα φωτογραφικό αρχείο εξαιρετικής ιστορικής αξίας.

Ο Κάπα υπήρξε συνιδρυτής του πρακτορείου Magnum Photos, μαζί με τους Henri Cartier-Bresson, George Rodger και David “Chim” Seymour. Συνδιαμόρφωσε τον όρο «φωτορεπόρτερ» (photojournalist) του 20ού αιώνα, τόσο ως μάρτυρας των γεγονότων όσο και ως αφηγητής τους. Με την ίδρυση του Magnum Photos συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία ενός χώρου όπου οι φωτογράφοι μπορούσαν να διατηρούν τα δικαιώματα του έργου τους και την καλλιτεχνική τους ανεξαρτησία. Ο Cartier-Bresson τον αποκαλούσε «ηθικό τυχοδιώκτη» (moral adventurer).

Η καλλιτεχνική κληρονομιά του συνεχίστηκε μέσα από το έργο του αδελφού του, Κορνέλ Κάπα, ο οποίος ίδρυσε το International Center of Photography στη Νέα Υόρκη, διασφαλίζοντας τη δυνατότητα παρουσίασης και μελέτης του πλούσιου φωτογραφικού του υλικού.

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης 37 φωτογραφίες από την επίσκεψη του Κάπα στην Τουρκία το 1946. Ο φακός του αποθανάτισε εικόνες από τη ζωή στην Κωνσταντινούπολη, τη μοντέρνα αρχιτεκτονική της Άγκυρας, όπως και σκηνές από την Ανατολία.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 22 Μαρτίου του 2026. Όσοι βρεθείτε στην Κωνσταντινούπολη αυτό το διάστημα, αξίζει να επισκεφθείτε τη σημαντική αυτή έκθεση και να γνωρίσετε τη δουλειά του Ρόμπερτ Κάπα από κοντά.

Η τελευταία αποστολή του Ρόμπερτ Κάπα και ο θάνατός του συνέβησαν τον Μάιο του 1954 κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ινδοκίνας.

Συνόδευε μια μονάδα του Γαλλικού Στρατού που κινούνταν με κομβόι από το Ανόι. Πάτησε μια βιετναμέζικη νάρκη και σκοτώθηκε ακαριαία.

Ο θάνατός του, ενώ έκανε αυτό που πίστευε—να είναι «αρκετά κοντά»—, επισφράγισε τον μύθο του ως του απόλυτου πολεμικού ανταποκριτή.

Διαβάστε ακόμη

Αυτά είναι τα πρόσωπα που αναζήτησαν περισσότερο οι Έλληνες στη Google - «Πρωτιά» για την Klavdia

Είναι επίσημο: Η Netflix εξαγοράζει την Warner Bros για αστρονομικό ποσό

Παράνομες συνταγογραφήσεις με κέρδη πάνω από 100.000 ευρώ: Τρεις συλλήψεις - Η ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ

Έφηβος εξομολογείται πώς κατέληξε σε ηλικία 13 ετών να κάνει 11 γραμμαρία κεταμίνης την ημέρα