Τα τρία μεγάλα ερωτήματα μετά τη συμφωνία εκεχειρίας για τη Γάζα

Ανάλυση του CNN για το μέλλον της Γάζας, την ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Τις τελευταίες 24 ώρες, η παγκόσμια κοινότητα έγινε μάρτυρας εξαιρετικών γεγονότων με την ανταλλαγή Παλαιστίνων και Ισραηλινών ομήρων και την επανένωσή τους με τις οικογένειές τους. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μίλησε στην ισραηλινή Κνεσέτ, λέγοντας ότι η σημερινή μέρα σηματοδοτεί την «ιστορική αυγή μιας νέας Μέσης Ανατολής», προτού οι ηγέτες του κόσμου συγκεντρωθούν στην Αίγυπτο για να συζητήσουν τις επόμενες φάσεις του σχεδίου των 20 σημείων. Στόχος του εν λόγω σχεδίου είναι η μακροπρόθεσμη ειρήνη και η αποκατάσταση της Γάζας.

Σε δημοσίευμα του CNN που υπογράφει ο Μπρετ ΜακΓκερκ, αναλυτής παγκόσμιων υποθέσεων του αμερικανικού δικτύου, που υπηρέτησε σε ανώτερες θέσεις εθνικής ασφάλειας υπό τους προέδρους Τζορτζ Μπους του νεότερου, Μπαράκ Ομπάμα, Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν, εξηγεί τα τρία μεγάλα ερωτήματα της επόμενης ημέρας.

Οι ενέργειες της Χαμάς

Στην τελευταία συμφωνία για τους ομήρους –για την οποία συμφωνία όπως σημειώνει ο ειδικός αναλυτής, συνέβαλε στις διαπραγματεύσεις- «η Χαμάς χρησιμοποίησε την κατάπαυση του πυρός για να βγει από τα τούνελ και να επανακτήσει τον έλεγχο στη Γάζα». Και προσθέτει «Αυτό σήμαινε τη δολοφονία των κατοίκων της Γάζας που αντιστάθηκαν στη Χαμάς και τη χρήση της ανταλλαγής ομήρων ως γκροτέσκου προπαγανδιστικού μέσου».

Αυτό έθεσε σε κίνδυνο κάθε ελπίδα να παραταθεί η κατάπαυση του πυρός νωρίτερα φέτος σε μια μακροπρόθεσμη εκεχειρία εξηγεί ο ΜακΓκερκ. Αυτή τη φορά, η Χαμάς φαίνεται να κάνει το ίδιο, συλλαμβάνοντας συνοπτικά Παλαιστινίους στους δρόμους, υπογραμμίζει, «αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικά».

Η νέα συμφωνία επιτρέπει στις ισραηλινές δυνάμεις να παραμείνουν ως κατοχικές δυνάμεις, σε περισσότερο από το ήμισυ της Λωρίδας της Γάζας, κάτι που η Χαμάς πριν από φέτος δεν θα είχε ποτέ αποδεχτεί. Εξουσιοδοτεί ξένες στρατιωτικές δυνάμεις να εισέλθουν σε αυτές τις περιοχές για να διασφαλίσουν ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει σε αυτές. Η νέα συμφωνία έχει επίσης την υποστήριξη σχεδόν όλων των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών και καλεί τη Χαμάς να αποστρατιωτικοποιηθεί.

Η Χαμάς πιθανότατα θα στρέψει τώρα τα όπλα της εναντίον αθώων Παλαιστινίων, αλλά το περιθώριο ελιγμών της είναι περιορισμένο, γράφει ο αναλυτής.

Σύμφωνα με το άρθρο του αμερικανικού μέσου, αν θέλουμε να αποκατασταθεί και να ανοικοδομηθεί ολόκληρη η Γάζα, η Χαμάς πρέπει να αποδεχτεί τη συμφωνία στο σύνολό της και να παραιτηθεί από την «ψευδή αξίωσή της για εξουσία στη Λωρίδα».

Σύνοδος για τη Γάζα: Υπεγράφη η συμφωνία ειρήνης (AP)

Προσωρινοί μηχανισμοί ασφαλείας

Τα βασικά στοιχεία αυτής της συμφωνίας, πέρα από την απελευθέρωση των ομήρων, περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός προσωρινού μηχανισμού ασφαλείας και μιας πολιτικής δομής για τη Γάζα. Εάν αυτές οι δομές τεθούν σε εφαρμογή, τότε το σχέδιο 20 σημείων έχει πιθανότητες να πετύχει. Εάν δεν τεθούν σε εφαρμογή, τότε η Χαμάς με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσε να αποκαταστήσει την εξουσία της με τη βία, ένα αποτέλεσμα που θα καταστρέψει κάθε ελπίδα για μακροπρόθεσμη ειρήνη ή αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας.

Σύμφωνα με το εκτενές άρθρο του CNN, αυτό σημαίνει ότι τις επόμενες εβδομάδες η προσοχή όλων θα πρέπει να επικεντρωθεί στο αν οι χώρες είναι διατεθειμένες να συνεισφέρουν δυνάμεις σε έναν προσωρινό μηχανισμό ασφαλείας και αν μπορεί να συσταθεί μια προσωρινή κυβερνητική οντότητα χωρίς να οδηγηθεί σε μήνες διαμάχης. Είναι καλό σημάδι, όπως εξηγεί ο αναλυτής στο CNN, το γεγονός ότι ο αμερικανικός στρατός υπό την Κεντρική Διοίκηση έχει ήδη εγκαταστήσει τις θέσεις του έξω από τη Γάζα για να βοηθήσει στην παρακολούθηση της κατάστασης και τελικά να καταστήσει δυνατή τη δημιουργία μιας τέτοιας δύναμης. Οι αμερικανικές δυνάμεις δεν πρέπει να εισέλθουν στη Γάζα, αλλά θα είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση της συνεισφοράς ξένων στρατευμάτων και για να διασφαλιστεί η επιτυχία μιας τέτοιας δύναμης.

Όσον αφορά την πολιτική οντότητα, τελικά εναπόκειται στους Παλαιστινίους να αποφασίσουν ποιος θα συμμετάσχει, αλλά χωρίς την ηγεσία των ΗΠΑ, η διαδικασία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μήνες διαμάχης, κάτι που θα ευνοούσε τη Χαμάς.

Ντόναλντ Τραμπ (Yoan Valat, Pool photo via AP)

Υπάρχει κάποιο βιώσιμο σχέδιο ανασυγκρότησης;

Η ανασυγκρότηση της Γάζας θα διαρκέσει μια δεκαετία ή και περισσότερο και θα κοστίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Πριν από δέκα χρόνια, οι ΗΠΑ βοήθησαν στην οργάνωση μιας παγκόσμιας συμμαχίας και στην συγκέντρωση τεράστιων πόρων για την ανοικοδόμηση της Μοσούλης, στο βόρειο Ιράκ, η οποία είχε σχεδόν καταστραφεί μετά από ένα χρόνο αστικών συγκρούσεων για την ήττα του ISIS.

Η Γάζα είναι ακόμη πιο περίπλοκη, με 300 μίλια τούνελ σκαμμένα σε πολλαπλά επίπεδα κάτω από ολόκληρη τη Λωρίδα, ένα κατασκευαστικό έργο που η Χαμάς ανέλαβε για πάνω από δύο δεκαετίες χωρίς κανείς να προσπαθήσει να την σταματήσει.

Οποιαδήποτε ελπίδα για την αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας απαιτεί μια παγκοσμίως συντονισμένη προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, με τη συμμετοχή Παλαιστινίων που δεν ανήκουν στη Χαμάς και τους τεράστιους πόρους των περιφερειακών εταίρων και συμμάχων της Αμερικής. Αυτό θα πρέπει να είναι το επίκεντρο της συνόδου κορυφής στο Κάιρο και, όπως επισημαίνει ο αναλυτής, «θα παρακολουθεί τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις πόρων, καθώς και τα σημάδια μιας οργανωμένης προσπάθειας για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της ανασυγκρότησης».

Φυσικά, αν η Χαμάς επιμείνει να διατηρήσει τον έλεγχο των περιοχών πάνω από τα σύνορα του Ισραήλ σύμφωνα με τη συμφωνία του Τραμπ, τότε θα είναι η Χαμάς που θα εμποδίζει την ανασυγκρότηση αυτών των περιοχών. Αν η Χαμάς δεν παραιτηθεί από τον έλεγχο της ασφάλειας, λίγες χώρες θα είναι διατεθειμένες να εισέλθουν στη Γάζα ή να διαθέσουν πόρους για την ανασυγκρότησή της.

Διαβάστε ακόμη