Politico: Γιατί το ΝΑΤΟ δεν κατέρριψε τα ρωσικά μαχητικά; Κίνδυνοι κλιμάκωσης και αβεβαιότητα για τη στάση των ΗΠΑ

Ερωτηματικά προκαλεί η στάση του ΝΑΤΟ αναφορικά με το πώς θα επιλέξει να απαντήσει στις κλιμακούμενες ρωσικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου κρατών-μελών του.

Την περασμένη εβδομάδα μαχητικά MiG-31 παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας αναγκάζοντας το ΝΑΤΟ να απαντήσει απογειώνοντας μαχητικά F-35 για να τα αναχαιτίσουν.

Υπενθυμίζεται πως είχε προηγηθεί στις 10 Σεπτεμβρίου η εισβολή ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, με πολωνικά F-16 και ολλανδικά F-35 να σηκώνονται αμέσως στον αέρα για να αντιμετωπίσουν την απειλή.

«Η Μόσχα πρέπει να σταματήσει»

Η απάντηση της Ρωσίας στις προκλήσεις ήταν ότι δεν έκανε τίποτε λάθος, αλλά το μήνυμα από το ΝΑΤΟ ήταν ξεκάθαρο: «Η Ρωσία φέρει την πλήρη ευθύνη για αυτές τις ενέργειες, οι οποίες είναι κλιμακωτές, ενέχουν τον κίνδυνο λανθασμένων υπολογισμών και θέτουν σε κίνδυνο ζωές. Πρέπει να σταματήσουν». Η Συμμαχία πρόσθεσε ότι οι ενέργειες της Μόσχας ήταν μέρος ενός «μοτίβου όλο και πιο ανεύθυνης» συμπεριφοράς, με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, να τονίζει: «Είμαστε μια αμυντική συμμαχία, ναι, αλλά δεν είμαστε αφελείς, οπότε βλέπουμε τι συμβαίνει».

Πολλές χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Σουηδίας, προειδοποιούν τώρα ότι είναι έτοιμες να καταρρίψουν ρωσικά αεροσκάφη που εισέρχονται στον εναέριο χώρο τους, μετά και το πράσινο φως που φάνηκε να ανάβει χθες ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Ωστόσο, όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της δεξαμενής σκέψης Nordic West Office, με έδρα το Ελσίνκι, Τσάρλι Σαλόνιους-Πάστερνακ στο Politico υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ. «Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι θεωρεί πως βρίσκεται σε στρατιωτική σύγκρουση μαζί μας και τη Δύση. Εμείς δεν το βλέπουμε έτσι και γι’ αυτό οι κανόνες εμπλοκής μας είναι διαφορετικοί», είπε.

Οι κίνδυνοι μιας μονομερούς ενέργειας

Οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ δεν εμποδίζουν τις ένοπλες δυνάμεις των κρατών-μελών του να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις στο έδαφός τους όταν τελούν υπό εθνική διοίκηση. Συγκεκριμένα, την Τρίτη η Λιθουανία υιοθέτησε νέους κανόνες που επιτρέπουν στον στρατό της να αντιδρά σε παραβιάσεις εναέριου χώρου «νωρίτερα και ταχύτερα». Την ίδια στιγμή, η Ρουμανία συγκαλεί το Ανώτατο Συμβούλιο Άμυνας για να ορίσει τους κανόνες εμπλοκής σε περίπτωση νέων εισβολών από drones ή μαχητικά αεροσκάφη. Ωστόσο, όπως υπαινίχθηκε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, υπάρχουν κίνδυνοι σε περίπτωση που μια μονομερής ενέργεια μιας χώρας οδηγήσει σε κλιμάκωση,

«Είμαστε έτοιμοι για οποιαδήποτε απόφαση αποσκοπεί στην καταστροφή αντικειμένων που μπορεί να μας απειλήσουν, όπως τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη», τόνισε, προσθέτοντας ότι πρέπει να υπάρξει επίσης κάποιας μορφής συναίνεση μεταξύ των συμμάχων στο ΝΑΤΟ. «Πρέπει να είμαι 100% βέβαιος ότι όλοι οι σύμμαχοί μας θα το αντιμετωπίσουν με ακριβώς τον ίδιο τρόπο όπως εμείς. Πρέπει να είμαι 100% βέβαιος ότι όταν η σύγκρουση εισέλθει σε τόσο οξεία φάση, δεν θα είμαστε μόνοι σε αυτό», συνέχισε ο Τουσκ. «Πρέπει να το σκεφτούμε δύο φορές πριν αποφασίσουμε ενέργειες που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια λίαν οξεία φάση της σύγκρουσης».

Γιατί απέφυγε να εμπλακεί το ΝΑΤΟ

Σύμφωνα με το Politico, υπάρχουν διάφοροι λόγοι, πολιτικοί και στρατιωτικοί, για τους οποίους τα μαχητικά του ΝΑΤΟ δεν κατέρριψαν τα ρωσικά MiG-31 την περασμένη εβδομάδα.

«Οι αποφάσεις για το αν θα εμπλακεί κανείς και θα καταρρίψει αεροσκάφη … βασίζονται πάντα στις διαθέσιμες πληροφορίες αναφορικά με την απειλή που αντιπροσωπεύει το αεροσκάφος», σημείωσε χθες ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι «δεν ανιχνεύθηκε άμεση απειλή» στην Εσθονία.

Σύμφωνα με τον πρώην αρχηγό της Πολεμικής Αεροπορίας της Εσθονίας, Γιάακ Τάριεν, σε τοπικά ΜΜΕ η αντίδραση του ΝΑΤΟ ευθυγραμμίστηκε με τη διαδικασία ότι εν καιρώ ειρήνης δεν γίνεται αμέσως προσφυγή στη χρήση βίας, αφού δεν αποκλείεται η παραβίαση να οφείλεται σε λάθος. Ρόλο στον τρόπο αντίδρασης του ΝΑΤΟ έπαιξαν τόσο ο κίνδυνος κλιμάκωσης όσο και η αβεβαιότητα αναφορικά με τη στάση του προέδρου των ΗΠΑ, λέει ο Ουκρανός στρατιωτικός αναλυτής και ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών της Ουκρανίας, Μίκολα Μπιελιεσκόφ.

«Υπό όρους, κανείς δεν θα ξεκινούσε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο εξαιτίας αυτού», σημειώνει. Οι ευρωπαϊκές χώρες «σκέφτονται ότι το ΝΑΤΟ περιορίζεται από το ότι δεν υπάρχει βεβαιότητα για την αντίδραση και τη θέση των ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση Τραμπ».

Θέλουν τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ αλλαγή των κανόνων εμπλοκής;

Την ίδια στιγμή, το Politico σημειώνει πως δεν είναι σαφές κατά πόσον οι υφιστάμενοι κανόνες εμπλοκής επιτρέπουν στους πιλότους του ΝΑΤΟ να καταρρίπτουν ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη - και αν ναι, υπό ποιες συνθήκες.

Εντός της Συμμαχίας υπάρχει η γενική αίσθηση ότι οι αμυντικές δυνατότητες του ΝΑΤΟ είναι ικανοποιητικές. «Θα γίνουν πολλές συζητήσεις» μετά το συμβάν στην Εσθονία, είπε διπλωμάτης του ΝΑΤΟ, «αλλά δεν υπήρχε αίσθηση ότι τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις».

Η συζήτηση συνεχίζεται στη Συμμαχία για το κατά πόσον θα πρέπει να αυστηροποιηθούν οι κανόνες εμπλοκής για τις αποστολές αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Ανώτατοι αξιωματούχοι στην Εσθονία, τη Λιθουανία και την Τσεχία ζητούν πιο ισχυρή απάντηση την επόμενη φορά που η Ρωσία θα δοκιμάσει την αντίδραση του το ΝΑΤΟ, δηλαδή με καταρρίψεις ρωσικών πολεμικών αεροσκαφών.

Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή των κανόνων εμπλοκής θα πρέπει να περάσει από το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (NAC), όπου οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα λάβουν μια απόφαση βάσει συναίνεσης, βασισμένη σε στρατιωτικές συμβουλές και διαβουλεύσεις με τον Ανώτατο Διοικητή των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (SACEUR), που είναι τώρα ο Αμερικανός πτέραρχος Αλέξους Γκρίνκεβιτς, διοικητής και των αμερικανικών δυνάμεων στη Γηραιά Ήπειρο.

Η κατάρριψη ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους από την Τουρκία το 2015

Το 2015 η Τουρκία κατέρριψε στα σύνορά της με τη Συρία ένα ρωσικό μαχητικό Sukhoi-24M που είχε παραβιάσει τον εναέριο χώρο της. Η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού ωστόσο δεν έγινε στο πλαίσιο αποστολής του ΝΑΤΟ αλλά με απόφαση της Άγκυρας. «Είχαν τη δική τους πολεμική αεροπορία και πήραν την απόφαση σε εθνικό επίπεδο και ενημέρωσαν στη συνέχεια τους συμμάχους (αναλυτικά). Αποδείχθηκε ότι ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό», είπε ο προαναφερθείς ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ.

Η Τουρκία ενεργοποίησε το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ και παρουσίασε το ηχητικό απόσπασμα της προειδοποίησης προς το ρωσικό Sukhoi-24M στο Βορειατλαντικό Συμβούλιο, που εξέδωσε στη συνέχεια ανακοίνωση. Μετά το συμβάν αυτό η Συμμαχία βοήθησε την Τουρκία στην επιτήρηση του εναέριου χώρου της με περισσότερα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης AWACS.

Διαβάστε ακόμη

Αυτά είναι τα πρόσωπα που αναζήτησαν περισσότερο οι Έλληνες στη Google - «Πρωτιά» για την Klavdia

Είναι επίσημο: Η Netflix εξαγοράζει την Warner Bros για αστρονομικό ποσό

Παράνομες συνταγογραφήσεις με κέρδη πάνω από 100.000 ευρώ: Τρεις συλλήψεις - Η ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ

Έφηβος εξομολογείται πώς κατέληξε να κάνει 11 γραμμαρία κεταμίνης τη μέρα στα 13 του