Βίζα με το σταγονόμετρο, αλλά για μεγαλύτερο διάστημα: Η ΕΕ χαλαρώνει τους κανόνες θεώρησης Σένγκεν για τους Τούρκους πολίτες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άνοιξε μερικώς την πόρτα του χώρου Σένγκεν για τους Τούρκους πολίτες, προσφέροντας σταδιακά θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων και μεγαλύτερης διάρκειας, αλλά χωρίς να λύνει τα διαρθρωτικά προβλήματα του συστήματος.

Η κίνηση έχει κυρίως οικονομικές προεκτάσεις, επηρεάζοντας τον τουρισμό, τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις, αλλά τα πολιτικά εμπόδια για πλήρη απελευθέρωση της βίζας παραμένουν.

Βίζα με το σταγονόμετρο, αλλά για μεγαλύτερο διάστημα

Η απόφαση της ΕΕ της 15ης Ιουλίου εισάγει πρακτική επιτάχυνσης στη χορήγηση θεωρήσεων Σένγκεν για Τούρκους πολίτες που διαθέτουν ιστορικό νόμιμων ταξιδιών. Συγκεκριμένα, όσοι έχουν χρησιμοποιήσει σωστά προηγούμενες θεωρήσεις θα μπορούν να αποκτούν βίζες πολλαπλών εισόδων με διάρκεια έως και πέντε χρόνια.

Αν και η πολιτική αυτή προϋπήρχε σε χαλαρή μορφή, η Κομισιόν ενεργοποιεί πλέον σταθερά ένα κλιμακωτό σύστημα αξιολόγησης κινδύνου, θεωρώντας ότι οι επαναλαμβανόμενοι ταξιδιώτες ενέχουν μικρότερο μεταναστευτικό και αστυνομικό ρίσκο. Παρόλα αυτά, οι αιτούντες για πρώτη φορά δεν επωφελούνται, διατηρώντας το καθεστώς αυστηρού ελέγχου.

Ανισορροπίες προσβασιμότητας και δευτερογενής «αγορά» ραντεβού

Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Τουρκία, Τόμας Όσοφσκι, ανέδειξε ένα σοβαρό πρόβλημα: ταξιδιωτικά γραφεία δεσμεύουν μαζικά ραντεβού στα προξενεία και τα μεταπωλούν σε υψηλές τιμές, δημιουργώντας μια «παράλληλη αγορά» για μια ήδη δύσκολη διαδικασία. Η ΕΕ συνεργάζεται με τις τουρκικές αρχές για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου.

Παρότι το νέο καθεστώς επιδιώκει την επιτάχυνση των θεωρήσεων, ουρές, ελλείψεις ραντεβού και πολυπλοκότητα παραμένουν για χιλιάδες ενδιαφερόμενους, ιδιαίτερα τους νέους, φοιτητές και όσους ταξιδεύουν για πρώτη φορά.

«Ικανοποιητικό βήμα» κατά την Άγκυρα

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε την απόφαση «ικανοποιητική» και επανέλαβε τη βούλησή του για περαιτέρω συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Ο υπουργός Εμπορίου Μεχμέτ Μπολάτ δήλωσε ότι η χαλάρωση ωφελεί τον τουρισμό, τις επιχειρήσεις, τις επενδύσεις, την εκπαίδευση και τις ανταλλαγές της κοινωνίας των πολιτών.

Ανέφερε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε θετικά στα αιτήματα της Άγκυρας, χωρίς ωστόσο να δεσμευτεί σε πλήρη άρση θεωρήσεων.

Έξι από τα 72 κριτήρια σε εκκρεμότητα

Η πλήρης απελευθέρωση της θεώρησης συνδέεται με την εκπλήρωση 72 τεχνικών και νομικών κριτηρίων που έθεσε η ΕΕ στο πλαίσιο της προσφυγικής συμφωνίας του 2016. Μέχρι τον Μάιο εκείνης της χρονιάς, η Τουρκία είχε ολοκληρώσει 66 από αυτά τα 72, αλλά η πρόοδος έκτοτε έχει παγώσει.

Τα έξι εναπομείναντα κριτήρια αφορούν:

1. Την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων,
2. Την προστασία προσωπικών δεδομένων και την ανεξαρτησία της σχετικής αρχής,
3. Τη σύναψη επιχειρησιακής συνεργασίας με την Europol,
4. Την αποτελεσματική δικαστική συνεργασία με όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ,
5. Την εναρμόνιση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές,
6. Την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής ΕΕ–Τουρκίας.

Πολιτικό φρένο: Η αντιτρομοκρατική νομοθεσία

Σύμφωνα με τον αναλυτή Σελίμ Γενέλ, το κύριο εμπόδιο είναι η αυστηρή αντιτρομοκρατική νομοθεσία της Τουρκίας, η οποία επιτρέπει ποινικές διώξεις για ήπιες δημόσιες δηλώσεις. Παρά τη χαλάρωση του κινδύνου τρομοκρατίας στην περιοχή, δεν έχουν γίνει οι αναγκαίες νομικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να καλυφθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Ακόμη και σε περίπτωση θετικής σύστασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα απαιτηθεί ομόφωνη αποδοχή από τα κράτη-μέλη της ΕΕ και έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διαδικασία ιδιαίτερα δύσκολη υπό τις σημερινές πολιτικές ισορροπίες.

Οικονομικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα

Η εν μέρει χαλάρωση θεωρήσεων προσφέρει βελτίωση κινητικότητας για Τούρκους επιχειρηματίες και τουρίστες, δημιουργώντας νέα δυναμική για τις διμερείς εμπορικές σχέσεις, αλλά και προσδοκίες για πιο ουσιαστική επαναπροσέγγιση Τουρκίας–ΕΕ.

Αν και η εξέλιξη είναι σημαντική, δεν επιφέρει θεαματική μεταστροφή, παρά μόνο λειτουργεί ως δοκιμαστικό βήμα, με πιθανό θετικό αντίκτυπο στους τομείς τουρισμού, εκπαίδευσης και πολιτιστικής διπλωματίας. Η πραγματική τομή θα έρθει μόνο εφόσον αρθούν τα πολιτικά και νομικά εμπόδια που κρατούν τη βίζα σε... αναμονή.

Διαβάστε ακόμη

«Ήρθαμε για να μείνουμε»: Αμετακίνητοι οι αγρότες – Συντονίζουν τις επόμενες κινήσεις, αποφασισμένοι για μπλόκα μέχρι τις γιορτές

«Μου χαμογέλασε και έκλεισε τα μάτια»: Ραγίζει καρδιές ο πατέρας του 2χρονου που πέθανε μετά την επίθεση σκύλου

«Δεν υπάρχει καλύτερος από αυτόν»: Το τηλεφώνημα του Ρονάλντο που ενθουσίασε τον Τραμπ

Μουντιάλ 2026: Ανακοινώθηκε το αναλυτικό πρόγραμμα των ομίλων - Οι μέρες και οι ώρες των αγώνων