Σερβία: Τι απαντάει ο στρατός για τις καταγγελίες για ηχητικό κανόνι

Πολλά ερωτήματα για τον διαπεραστικό θόρυβο κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά ┋

Μεγάλες διαδηλώσεις στη Σερβία (AP Photo/Marko Drobnjakovic)

Μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στη Σερβία, με εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να βγαίνουν στους δρόμους για την τραγωδία με τους 15 νεκρούς στο Νόβι Σαντ.

🔴 #AHORA | Por primera vez, el gobierno de Serbia utilizó armamento sónico para dispersar manifestantes que protestaban contra Vucic, en las multitudinarias protestas. Denuncian el uso del LRAD, un dispositivo que emite un haz de sonido de hasta 151 dB, capaz de causar náuseas y… pic.twitter.com/tDDbK6wAeq
— Mundo en Conflicto 🌎 (@MundoEConflicto) March 16, 2025

Ο εκκωφαντικός θόρυβος και οι αναφορές για ηχητικό κανόνι

Κατά τη διάρκεια που οι διαδηλωτές τηρούσαν ενός λεπτού σιγή, ακούστηκε ένας εκκωφαντικός θόρυβος, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ηχητικό κανόνι. Αμέσως η διαδήλωση «έσπασε», με το πλήθος να τρέχει πανικόβλητο προκειμένου να διαφύγει.

Πολλοί πίστεψαν ότι ήταν όχημα έκτακτης ανάγκης, ωστόσο ποτέ δεν ακούστηκαν σειρήνες. Οι αναφορές για ηχητικό κανόνι πολλαπλασιάστηκαν, με το εν λόγω όπλο να προκαλεί πόνο, ζάλη και βλάβη στην ακοή.

Διάψευση από τις σερβικές αρχές

Οι παραπάνω ισχυρισμοί διαψεύδονται από τις σερβικές αρχές, που απορρίπτουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν στρατιωτικού επιπέδου ηχητική συσκευή μεγάλης εμβέλειας. Μάλιστα, ο σερβικός στρατός τόνισε ότι δεν διαθέτει τέτοιο όπλο. «Ένα ηχητικό κανόνι χρησιμοποιεί ένα ηχητικό σύστημα που ενισχύεται πολύ πάνω από το φυσιολογικό όριο για τους ανθρώπους και τα άλλα ζωντανά όντα. Αυτό που είδαμε δεν μοιάζει με κάτι τέτοιο», επισήμανε ο ταξίαρχος Σλάβκο Ράκιτς.

Πάντως, το γραφείο του εισαγγελέα στο Βελιγράδι έδωσε εντολή στο Υπουργείο Εσωτερικών να ξεκινήσει έρευνα για το περιστατικό. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι εκτιμήσεις για την παρουσία του κόσμου κάνουν λόγο για 275.000-325.000 ανθρώπους στο Βελιγράδι, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση μιλά για 100.000 συμμετέχοντες.

Αυτόπτες μάρτυρες, υπογράμμισαν στο BBC Serbian ότι άκουσαν τον θόρυβο, με κάποιους να τον παρομοιάζουν με τον ήχο αγώνα της Formula 1, ενώ άλλοι ανέφεραν ότι έμοιαζε με αεροπλάνο που πετά χαμηλά.

«Ήταν σαν να βρισκόμουν στη γραμμή εκκίνησης ενός Grand Prix. Δεν αισθάνθηκα κάτι μετά, αλλά η γυναίκα μου παραπονέθηκε για έναν δυνατό πονοκέφαλο που κράτησε μέχρι αργά τη νύχτα», είπε ο Ιβάν Βάσιτς που ήταν στις διαδηλώσεις.

«Ήταν ένας φρικτός ήχος. Ήταν τόσο δυνατός, που έμοιαζε σαν κάτι να πρόκειται να πέσει πάνω στα κεφάλια μας. Δεν είχα νιώσει ποτέ κάτι τέτοιο. Φοβήθηκα πραγματικά. Διήρκεσε λιγότερο από ένα λεπτό, αλλά εκείνη τη στιγμή φάνηκε σαν αιωνιότητα», δήλωσε η Λέλα Σρεντόγιεβιτς.

Τι είναι το ηχητικό κανόνι

Το ηχητικό κανόνι (Long Range Acoustic Device) είναι μια ακουστική συσκευή μακράς εμβέλειας, που έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ως σύστημα ομιλίας, αλλά και ως κανονικό όπλο, έχοντας τη δυνατότητα να φτάσει έως τα 160 ντεσιμπέλ.

Η παραπάνω ένταση ήχου είναι πιο δυνατή από αυτό που ακούει κάποιος που στέκεται πίσω από έναν κινητήρα αεροπλάνου, που φτάνει τα 140 ντεσιμπέλ, ενώ ένας πυροβολισμός από κοντινή απόσταση φτάνει τα 150. Οτιδήποτε πάνω από τα 140 ντεσιμπέλ προκαλεί πόνο στους περισσότερους ανθρώπους, ενώ οι ήχοι πάνω από 120 μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στην ακοή.

Το LRAD εντοπίζεται για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2000, όταν το αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων USS Cole δέχθηκε βομβιστική επίθεση από μια μικρή βάρκα φορτωμένη με εκρηκτικά σε μια τρομοκρατική επίθεση. Το περιστατικό οδήγησε σε πολλές αλλαγές στην πολιτική του ναυτικού και επίσης στη δημιουργία του LRAD. Η τεχνολογία διαδόθηκε ευρέως, με τους δημιουργούς να προσπαθούν να το καθιερώσουν ως βασικό εργαλείο επικοινωνίας.

Το 2009 η Αμερικανή Karen Piper υπέστη μόνιμη βλάβη στην ακοή της. Ακολούθησε αγωγή κατά της πόλης του Πίτσμπεργκ και αναγνωρίστηκε ότι ο ήχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο και να προκαλέσει μόνιμες σωματικές βλάβες.

Στο παρελθόν, η Ελλάδα είχε δεχτεί έντονη κριτική με βάση δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι χρησιμοποίησε κανόνια ήχου κατά μεταναστών στα σύνορα της Τουρκίας, ως αποτρεπτικό μέσο κατά των μεταναστών.