Πρωτοχρονιά με τους νεκρούς: ένα ξεχωριστό έθιμο που ξενίζει, σε χωριό της Λατινικής Αμερικής

Εδώ στην Ελλάδα είναι γνωστές οι συνήθειες και τα έθιμα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, αλλά και ανήμερα: φαγητό, φαγητό, φαγητό… Όπως, δηλαδή, και σε κα΄θε γιορτή στην Ελλάδα...

Κάποιοι πολλοί, θα δοκιμάσουν την τύχη τους στον τζόγο το βράδυ της παραμονής και θα τους βρει το επόμενο πρωινό, του νέου έτους πια, χαμογελαστούς ή κατηφείς, με γεμάτο πορτοφόλι ή με... γεμάτη καρδιά.

Κάποιοι άλλοι, θα επιδοθούν σε ανθοπόλεμο σε νυχτερινό κέντρο, που όμως θα λείπει πια ο καλός άνθρωπος Βασίλης Καρράς, αλλά κάποιοι άλλοι θα συνεχίζουν το «έργο» του…
Οι χειμερινοί προορισμοί, στα θερινά ντυμένοι εφέτος, γεμάτοι, οι ταβέρνες γεμάτες, τα στομάχια ξέχειλα από του πολιτισμού και της ευμάρειας τα αγαθά και άσε τους ασθενείς στον πόνο τους και τους νοσοκόμους στους χορούς τους… Κι αν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν στην Ελλάδα, δεν γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά το ίδιο σε άλλους τόπους. 

Υπάρχουν αρκετά παράξενες παραδόσεις που συνδέονται με τους εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς σε άλλες χώρες. Πολλοί άνθρωποι στην Ιρλανδία χτυπούν τους τοίχους των σπιτιών τους με καρβέλια ψωμί για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Άκου τώρα…

Οι Ρουμάνοι, στα χωριά, προσπαθούν να μιλήσουν με τα ζώα και οι κάτοικοι του Γιοχάνεσμπουργκ πετούν έπιπλα από το παράθυρο για να απαλλαγούν από την κακή τύχη. Όσο απίστευτα κι αν φαίνονται αυτά τα έθιμα, η πιο ασυνήθιστη γιορτή της Πρωτοχρονιάς έρχεται από την πόλη Τάλκα στη Χιλή.

Συντροφιά με τους νεκρούς τους

Οι κάτοικοι της πόλης Τάλκα περνούν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στα τοπικά τους νεκροταφεία, παρέα με τους νεκρούς τους, φίλους και συγγενείς. Ακούγεται σαν μια ζοφερή και καταθλιπτική παράδοση, αλλά οι ντόπιοι ισχυρίζονται ότι το να περάσουν τη συγκεκριμένη νύχτα με τους νεκρούς αγαπημένους τους, φέρνει ειρήνη στις ψυχές τους και τους εξασφαλίζει μια τυχερή νέα χρονιά.

Οι κάτοικοι της Τάλκα φέρνουν φαγητό και ποτά στο νεκροταφείο και συχνά ανάβουν μικρές φωτιές πλάι στους τάφους των δικών τους· έτσι έχουν την ευκαιρία να επανενωθούν- κατά κάποιον τρόπο- με αυτούς που έχουν χάσει και επίσης νιώθουν ότι οι νεκροί τους δεν είναι μόνοι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Η διακόσμηση των ταφικών μνημείων δεν είναι ασυνήθιστη στη Λατινική Αμερική· συχνά συνδέεται με την Ημέρα των Νεκρών, μια από τις πιο σημαντικές γιορτές του τόπου.

Και μην νομίζετε ότι το έθιμο κρατάει από παλιά. Όχι.. Η παράδοση να γιορτάζουν στα μνήματα την Πρωτοχρονιά οι κάτοικοι της Τάλκα είναι αρκετά πρόσφατη, που άρχισε το 1995 όταν μια οικογένεια της περιοχής πήδηξε πάνω από τον φράχτη του νεκροταφείου για να περάσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς με κοντά στον πρόσφατα αποδημήσαντα πατέρα τους.
Οι τοπικές αρχές συγκινήθηκαν από την κίνηση της οικογένειας και αποφάσισαν να αλλάξουν τους τοπικούς νόμους: μέχρι τότε τα νεκροταφεία έκλειναν τις πύλες τους με τη δύση του ήλιου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και έκτοτε τα κοιμητήρια παραμένουν ανοιχτά και οι ντόπιοι στολίζουν τους τάφους των θανόντων αγαπημένων τους και γιορτάζουν μαζί τους.

Κι ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι, στο μεγαλύτερο κομμάτι της… πίττας του κόσμου, γιορτάζουν με πυροτεχνήματα, σαμπάνια, φαγητό και μουσική το «έμπα» της νέας χρονιάς, κάποιοι άλλοι επιλέγουν να περάσουν το τελευταίο βράδυ του έτους συντροφιά με την ανάμνηση των αγαπημένων τους προσώπων που βρίσκονται μέσα στη γη. Άλλωστε πολλά παραδοσιακά έθιμα της Λατινικής Αμερικής σχετίζονται με το θάνατο και διοργανώνονται μάλιστα και φεστιβάλ σε όλη την ήπειρο στη μνήμη των νεκρών.
Κι εδώ στην Ελλάδα, η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα εις μνήμη των νεκρών. Η Πρωτοχρονιά; Για τη ζωή!