Mini αναθεώρηση για... maxi ανάγκες

Κανείς δεν φανταζόταν ότι η διαδικασία της συνταγµατικής αναθεώρησης θα εξελισσόταν σε συναινετική γιορτή ή θα εκτόπιζε από το κάδρο τις βαριές σκιές της πόλωσης

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋

Από αυτό όµως το σηµείο µέχρι τη µετατροπή της σε πεδίο γενικευµένης πολιτικής σύρραξης, η απόσταση είναι τόση όσο αυτή που χωρίζει τις θεσµικές µεγαλοστοµίες από την πεζή πραγµατικότητα των πολιτικών σκοπιµοτήτων.

Στο συγκρουσιακό κλίµα που διαµορφώθηκε πριν καλά καλά κατατεθεί το αίτηµα των πενήντα βουλευτών της συµπολίτευσης για να ξεκινήσει η διαδικασία, το ερώτηµα που προκύπτει είναι αν υπάρχουν τα περιθώρια, έστω, για µια αναθεώρηση ολιγότερων άρθρων, η αλλαγή των οποίων υπακούει σε διαπιστωµένα σηµαντικές ανάγκες για τον εκσυγχρονισµό της δηµόσιας ζωής.

Εξηγούµαστε: Στην ατµόσφαιρα που έχει δηµιουργηθεί, θα ήταν έκπληξη να υπάρξουν συµπτώσεις µεταξύ της κυβέρνησης και της αξιωµατικής αντιπολίτευσης σε µια σειρά ζητήµατα, µε «γενετική» διάσταση για τον κάθε χώρο. Οπως η Ν∆ δεν µπορεί να αποδεχθεί αλλαγές που θίγουν τον πυρήνα των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας ή να ανεχτεί τη «συνταγµατοποίηση» της απλής αναλογικής, έτσι και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν µπορεί να συναινέσει στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστηµίων. Μπορούν, ωστόσο, κάλλιστα να προχωρήσουν στην αναθεώρηση άρθρων κοινής αποδοχής, καθώς, ασχέτως της έντασης των αντιπαραθέσεων και των τακτικών επιλογών, η διαδικασία της αναθεώρησης αποκαλύπτει εκτός από σοβαρές διαφορές και αξιοσηµείωτες συγκλίσεις.

Από τις µέχρι σήµερα τοποθετήσεις της κυβέρνησης και της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, αλλά και από τις προτάσεις που έχει καταθέσει από τον περασµένο Μάρτιο το Κίνηµα Αλλαγής και µε τις οποίες συµφωνεί και το Ποτάµι, προκύπτει ότι είναι διακοµµατικά ώριµη η αλλαγή των άρθρων περί ευθύνης υπουργών και βουλευτικής ασυλίας, όπως και η αποσύνδεση της προεδρικής εκλογής από τις πολιτικές εξελίξεις.

Το περίφηµο άρθρο 86 που ρυθµίζει το ακαταδίωκτο των υπουργών και ορίζει ειδικές παραγραφές, θεωρείται από το σύνολο του πολιτικού κόσµου ότι, αντί να θωρακίζει τη δηµοκρατία, λειτουργεί ως «πλυντήριο» παραβατικών συµπεριφορών. Σύµφωνα µε όσα ισχύουν και καθώς η παραποµπή εξαρτάται από την πλειοψηφία της Βουλής, αν ο υπουργός που κατηγορείται είναι µέλος της κυβέρνησης δεν πρόκειται ποτέ να παραπεµφθεί, ενώ η εξαιρετικά σύντοµη περίοδος παραγραφής τον απαλλάσσει οριστικά.

Κοινή συνισταµένη των κοµµάτων αποτελεί η ανάγκη αναθεώρησης του συγκεκριµένου άρθρου µε παράλληλη επιµήκυνση της προβλεπόµενης παραγραφής, όπως και η αναθεώρηση του άρθρου 62 που ρυθµίζει τα της ασυλίας των βουλευτών. Η εξέλιξη και αυτού του άρθρου, που ενσωµάτωνε την ανάγκη να προφυλαχτεί το πολιτικό προσωπικό από συνεχείς µηνύσεις και αγωγές, θεωρείται ότι υπήρξε προβληµατική, καθώς κάλυψε αδικήµατα πάσης φύσεως, ακόµα και αν αυτά είχαν διαπραχθεί προ της απόκτησης της βουλευτικής ιδιότητας.

Η αναθεώρηση των άρθρων που ορίζουν τα σχετικά µε την ευθύνη των υπουργών και το πλαίσιο της βουλευτικής ασυλίας, όπως και των διατάξεων που αφορούν την προεδρική εκλογή (βλέπε διπλανή στήλη) αποτελεί αίτηµα όλου του πολιτικού κόσµου. Μπορεί το εύρος µιας τέτοιας αναθεωρητικής διαδικασίας να φαίνεται µικρό, αλλά η σηµασία της είναι µεγάλη.

Δεδοµένου, µάλιστα, ότι το ίδιο το Σύνταγµα προβλέπει πως η επόµενη αναθεώρηση δεν µπορεί να συντελεστεί παρά µόνο αν έχουν περάσει πέντε χρόνια από τη λήξη της προηγούµενης, είναι κρίµα να περιµένουµε άλλη µία δεκαετία για να αναθεωρηθούν διατάξεις, η ανάγκη τροποποίησης των οποίων είναι πλέον πανθοµολογούµενη. Ιδού η Ρόδος…

Πιο κοντά και για τον Πρόεδρο

Κλίµα ουσιαστικής συναίνεσης, πέρα από επιµέρους διαφωνίες, παρατηρείται και στο ζήτηµα της προεδρικής εκλογής. Επειτα από µια µακρά περίοδο, κατά την οποία ο πολιτικός κόσµος φλέρταρε µε την πιθανότητα εκλογής του Προέδρου της Δηµοκρατίας απευθείας από τον λαό, στο εσωτερικό τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της ΝΔ ωρίµασε η άποψη ότι µία τόσο σηµαντική αλλαγή θα επέφερε αλλοίωση του πολιτεύµατος και εµπέδωση ενός ιδιότυπου καθεστώτος διαρχίας.

Επειδή µάλιστα στη δηµόσια συζήτηση που εξελισσόταν χρόνια γύρω από το θέµα εκφραζόταν και η άποψη ενίσχυσης των αρµοδιοτήτων του Προέδρου, απορρίφθηκε και αυτό το ενδεχόµενο, µε το επιχείρηµα ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε µια συνταγµατικώς προβληµατική στροφή προς την κατεύθυνση της Προεδρικής Δηµοκρατίας.

Το «κλειδί» που άνοιξε την πόρτα της συναίνεσης βρέθηκε, πάντως, από τη στιγµή που η έννοια της πολιτικής σταθερότητας σταµάτησε να αποτελεί ταµπού για την Αριστερά. Σήµερα, κοινός τόπος τόσο για τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και για τη Νέα ∆ηµοκρατία είναι ότι η προεδρική εκλογή πρέπει να αποσυνδεθεί από τις πολιτικές εξελίξεις και η αδυναµία εκλογής Προέδρου να µη συνεπάγεται τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Κατά το ισχύον Σύνταγµα, αν για την εκλογή Προέδρου δεν επιτευχθεί στην τρίτη ψηφοφορία πλειοψηφία 180 ψήφων, η Βουλή διαλύεται και η χώρα οδηγείται στις κάλπες. Συνταγµατολόγοι και πολιτικοί, προκειµένου να παρακαµφθεί το συγκεκριµένο εµπόδιο, προτείνουν είτε τη θεσµοθέτηση απόλυτης και όχι αυξηµένης πλειοψηφίας στην τρίτη ψηφοφορία είτε προσφυγή στην κάλπη, ώστε να αποφανθεί τελικά το εκλογικό σώµα ποιος θα εκλεγεί.

Η κυβερνητική πρόταση προβλέπει έναν εξάµηνο γύρο ψηφοφοριών µέχρις ότου σχηµατισθεί η αναγκαία πλειοψηφία και, αν η περίοδος αυτή παρέλθει άπρακτη, να υπάρχει προσφυγή στη λαϊκή ετυµηγορία, χωρίς να διαλύεται η Βουλή. Το ενδεχόµενο αλλεπάλληλων ψηφοφοριών προσκρούει στην αντίδραση της Ν∆, η κοινή θέση ωστόσο για αποσύνδεση της προεδρικής εκλογής από τις πολιτικές εξελίξεις θα µπορούσε να οδηγήσει και σε µια κοινά αποδεκτή πρόταση προεδρικής εκλογής.

Διαβάστε ακόμη