Υπερθυρεοειδισμός – πότε χρειάζεται αφαίρεση του θυρεοειδούς;

Γεώργιος Σακοράφας, MD, PhD

Χειρουργός θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών

Επ. Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Τ. Συντονιστής Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ: ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ – ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – ΜΗΤΕΡΑ

ΤΗΛ 210 7487318 και 6977068223 Email: [email protected] http://www.gsakorafas.gr

Εισαγωγή

Ο υπερθυρεοειδισμός είναι μία συνηθισμένη πάθηση του θυρεοειδούς αδένα. Χαρακτηρίζεται από διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς και συγκεκριμένα από αυξημένη λειτουργική δραστηριότητα του αδένα (σε αντίθεση με τον υποθυρεοειδισμό που χαρακτηρίζεται από μειωμένη λειτουργική δραστηριότητα του θυρεοειδούς).

Υπερθυρεοειδισμός – πώς εκδηλώνεται;

Ο θυρεοειδής αδένας ελέγχει – μέσω της παραγωγής των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4) τον κυτταρικό μεταβολισμό. Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών σε ποσότητες που υπερβαίνουν τις ανάγκες του οργανισμού. Σαν αποτέλεσμα της αυξημένης λειτουργικής δραστηριότητας του θυρεοειδούς παρατηρείται επιτάχυνση του μεταβολισμού στα κύτταρα όλων των οργανικών συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος. Προκύπτουν έτσι οι χαρακτηριστικές κλινικές εκδηλώσεις της νόσου, όπως:

• Απώλεια βάρους, ενώ η όρεξη αυξάνεται ή παραμένει η ίδια
• Ταχυκαρδία  (συχνά > 100 ανά λεπτό)
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Αίσθημα παλμών από την καρδιά (στον προκάρδιο χώρο του  θώρακα)
• Νευρικότητα
• Άγχος
• Ευερεθιστότητα
• Μυικός τρόμος, συνήθως λεπτός στις άκρες των δακτύλων των χεριών
• Εφιδρώσεις
• Διαταραχές της περιόδου (εμμήνου ρύσεως) (σε γυναίκες)
• Δυσανεξία στη ζέστη
• Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (συνήθως διαρροϊκές κενώσεις)
• Διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη), που μπορεί να είναι είτε διάχυτη (νόσος Graves’) είτε με παρουσία όζων
• Εύκολη κόπωση
• Μυϊκή αδυναμία
• Αϋπνίες
• Λέπτυνση του δέρματος
• Λεπτές εύθραυστες τρίχες
• Εκδηλώσεις από τους οφθαλμούς, όπως εξόφθαλμος, ξηρότητα οφθαλμών, δυσφορία στους οφθαλμούς, ευαισθησία στο φως, θόλωση όρασης, διπλωπία, μείωση κινητικότητας οφθαλμών κλπ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πιο ηλικιωμένοι ασθενείς συχνά δεν παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα ή παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, δυσανεξία στη ζέστη, εύκολη κόπωση  κλπ.

Πώς τίθεται η διάγνωση;

Η διάγνωση τίθεται εύκολα με μέτρηση των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3-Τ4-TSH). Χαρακτηριστικός είναι ο συνδυασμός των αυξημένων επιπέδων Τ3 και Τ4 και των μειωμένων επιπέδων TSH.

Με την μέτρηση των θυρεοειδικών ορμονών ελέγχεται η λειτουργία του θυρεοειδούς. Πέραν τούτου, στον υπερθυρεοειδισμό θα πρέπει να ελέγχεται και η μορφολογία (υφή) του θυρεοειδούς. Αυτό σήμερα γίνεται στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος. Σπανιότερα – και βάσει ενδείξεων – μπορεί να χρειαστεί να γίνει έλεγχος του ασθενούς με σπινθηρογράφημα ή/και με αξονική ή μαγνητική τομογραφία (π.χ. σε ευμεγέθεις καταδυόμενες τοξικές βρογχοκήλες).

Πού μπορεί να οφείλεται ο υπερθυρεοειδισμός;

Αίτια υπερθυρεοειδισμού είναι:

• Η διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves) – είναι η συνηθέστερη αιτία υπερθυρεοειδισμού. Χαρακτηρίζεται από ομοιογενή υφή του διογκωμένου αδένα χωρίς παρουσία διακριτού όζου ή όζων.
• Πολυοζώδης τοξική βρογχοκήλη – ο αδένας παρουσιάζει αύξηση των διαστάσεών του με ετερογένεια στην υφή του και παρουσία πολλαπλών όζων.
• Τοξικό αδένωμα – καλοήθης όζος που υπερλειτουργεί παράγοντας μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών.
• Θυρεοειδίτιδα – φλεγμονώδους αιτιολογίας πάθηση που μπορεί να συνοδεύεται – συνήθως παροδικά - από αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.
• Ιατρογενής υπερθυρεοειδισμός – συνηθέστατα οφείλεται σε χορήγηση αυξημένων δόσεων θυροξίνης από το στόμα σε ασθενείς που λαμβάνουν την θεραπεία αυτή (π.χ. σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό λόγω θυρεοειδίτιδας Hashimoto ή μετά από αφαίρεση του θυρεοειδούς).

Υπερθυρεοειδισμός – πότε έχει θέση η αφαίρεση θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή);

• Αδυναμία ρύθμισης του υπερθυρεοειδισμού. Πρόκειται για συνηθισμένη ένδειξη θυρεοειδεκτομής. Στη περίπτωση αυτή ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να ρυθμιστεί αρχικά με την φαρμακευτική αγωγή, αλλά να απορρυθμιστεί στη συνέχεια. Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια «ρύθμισης- απορρύθμισης» είναι ένδειξη επέμβασης.
• Επιπλοκές στην φαρμακευτική αντιθυρεοειδική αγωγή (π.χ. λευκοπενία-ακοκιοκυτταραιμία, αλλεργικές αντιδράσεις, ηπατική βλάβη κλπ.).
• Μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς – συχνά συνοδεύεται από συμπτώματα λόγω πίεσης των παρακειμένων οργάνων, όπως δύσπνοια (λόγω πίεσης της τραχείας), δυσκολία στην κατάποση (λόγω πίεσης του οισοφάγου) κλπ.
• Υποψία ή διάγνωση καρκίνου. Σε κάποιους ασθενείς μπορεί στο υπερηχογράφημα να απεικονιστούν όζοι που είναι ύποπτοι για καρκίνο θυρεοειδούς. Στις περιπτώσεις αυτές επιβάλλεται ο περαιτέρω έλεγχος με παρακέντηση των ύποπτων όζων με λεπτή βελόνη (FNA) και κυτταρολογική εξέταση. Η υπόνοια ή η διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς είναι ένδειξη χειρουργικής επέμβασης (θυρεοειδεκτομής).
• Τοξικό αδένωμα – συνιστάται θυρεοειδεκτομή (συχνά λοβεκτομή)
• Εγκυμοσύνη – η θυρεοειδεκτομή μπορεί να γίνει με ασφάλεια στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης όταν ο υπερθυρεοειδισμός δεν μπορεί να ελεγχθεί με φαρμακευτική αγωγή ή όταν η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής ενέχει κινδύνους για το έμβρυο.
• Προσωπική επιθυμία του ασθενούς. Αρκετοί ασθενείς – μετά από λεπτομερή ενημέρωση – επιλέγουν την χειρουργική επέμβαση, η οποία προσφέρει άμεση και οριστική λύση στο πρόβλημά τους, αποφεύγοντας την ανάγκη μακροχρόνιας φαρμακευτικής αγωγής που συχνά συνοδεύεται από επιπλοκές και δυσκολία ρύθμισης.

Πώς γίνεται η επέμβαση;

Η θυρεοειδεκτομή είναι σήμερα μία ασφαλής επέμβαση, που γίνεται με νοσηλεία μιας ημέρας. Διαρκεί συνήθως 1 – 1.5 ώρα. Υπάρχουν σήμερα τεχνικές που διευκολύνουν σημαντικά την επέμβαση (όπως ο νευροδιεγέρτης, οι σύγχρονες τεχνικές αιμόστασης με πηγές ενέργειας κλπ.). Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ήπιος (ελέγχεται με Depon). Η τομή συγκλείεται με πλαστική ραφή διασφαλίζοντας το βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Η επάνοδος στην καθημερινότητα είναι άμεση.

Η επέμβαση θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, που είναι σε θέση να εκτελέσει την θυρεοειδεκτομή με τεχνικά άρτιο τρόπο ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών.

Διαβάστε ακόμη

Κραυγή απόγνωσης Έλληνα κτηνοτρόφου στο OPEN: «Ποια φέτα; Σε λίγο δε θα έχουμε γάλα ούτε για γιαούρτι»

Δύσκολες ώρες για τον πατέρα της Μέγκαν Μαρκλ - Ακρωτηριάστηκε το πόδι του και νοσηλεύεται στην εντατική

Κλήρωση Μουντιάλ 2026: Οι 12 όμιλοι για το μεγάλο ποδοσφαιρικό ραντεβού του καλοκαιριού

«Η Τουρκία εγκαταλείπει τα S-400 και ξεκινάει να προμηθεύεται F-35», λέει ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα