Αξονικές τομογραφίες: Αχρείαστες οι δύο στις 10 - Η Ελλάδα στη χειρότερη θέση ευρωπαϊκά

Αχρείαστες φαίνεται ότι είναι δύο στις 10 αξονικές τομογραφίες που πραγματοποιούνται στη χώρα μας από νοσοκομεία και ιδιώτες.

Όπως προκύπτει από ευρωπαϊκή μελέτη στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα, το 15,6% των αξονικών είναι ακατάλληλες αφού γίνονται σε ασθενείς που είτε δεν τις χρειάζονται, είτε έπρεπε να υποβληθούν σε διαφορετική εξέταση.

Αν, μάλιστα, προσθέσει κανείς και ένα ποσοστό 26,5% που πιθανώς να ήταν αχρείαστες, τότε φαίνεται ότι τέσσερις στις 10 εξετάσεις είναι μη τεκμηριωμένες. Για τον λόγο αυτό η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία (ΕΑΕ) ξεκινά εκστρατεία ενημέρωσης.

Πρόκειται για στοιχεία που αποτυπώνονται σε πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό European Radiology και πραγματοποιήθηκε σε 125 ιατρικά κέντρα από επτά χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Στη χειρότερη θέση

Μάλιστα, η χώρα μας βρέθηκε στη χειρότερη θέση με το 15,6% των αξονικών να θεωρούνται τελείως ακατάλληλες, σύμφωνα με την Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία.

Υπό το πρίσμα αυτό, η HERCA (Heads of the EuropeanRadiological Protection Competent Authorities) ενεργοποιεί την πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης με κεντρικό σύνθημα: «Επιλέγω την κατάλληλη απεικονιστική εξέταση για τον ασθενή μου!».

Η εκστρατεία υποστηρίζεται από 21 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά στις οποίες και η δική μας. Στόχος είναι ακριβώς η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας και του κοινού, για τη συνετή και ορθολογική χρήση των ιατρικών απεικονιστικών εξετάσεων.

Τα οφέλη για τους ασθενείς είναι πολλαπλά:

• η σωστή διάγνωση μέσω της κατάλληλης εξέτασης,
• η έναρξη της κατάλληλης θεραπείας χωρίς καθυστέρηση και
• η αποφυγή περιττών εξετάσεων που δεν προσφέρουν κανένα κλινικό όφελος και εκθέτουν σε μη αναγκαία ακτινοβολία.

Στη χώρα μας συμμετέχει η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας με τη δημοσιοποίηση του ενημερωτικού υλικού στην ελληνική γλώσσα, έχοντας συμβάλει και στο στάδιο ανάπτυξής του.

Το υλικό που είναι διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες, καθώς και οι σύνδεσμοι των αρμόδιων αρχών των χωρών που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία αυτή, είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο του HERCA.

Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, ως θεσμικός επιστημονικός φορέας της Ειδικότητας της Ακτινολογίας και των Ελλήνων Ιατρών Ακτινολόγων, συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία αυτή, προωθώντας την ιατρικά επιστημονικά κατάλληλη παραπομπή από τον κλινικό ιατρό (μέσω των ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΩΝ), τη βελτιστοποίηση της απεικονιστικής πρακτικής (με την παρουσία Ιατρού Ακτινολόγου κατά τη διάρκεια της εξέτασης είτε με φυσική παρουσία ή εξ αποστάσεως σε πραγματικό χρόνο) και την προστασία του ασθενούς από την περιττή έκθεση σε ιοντίζουσα ακτινοβολία (σε συνεργασία με λοιπούς επαγγελματίες υγείας).

Η εκστρατεία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ορθολογικής ιατρικής απεικόνισης (Justification in Medical Imaging) και αποτελεί κοινή ευρωπαϊκή δράση για την ενίσχυση της ακτινοπροστασίας και την προαγωγή της ποιότητας και της ασφάλειας στις ιατρικές υπηρεσίες.

Έλεγχος σε 6.734 παραπομπές για αξονική

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έργου EU-JUST-CT. Οι ερευνητές έλεγξαν 6.734 ανώνυμες παραπομπές για αξονική τομογραφία σε 125 κέντρα στο Βέλγιο, τη Δανία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία.

Σε κάθε χώρα, δύο ακτινολόγοι βαθμολόγησαν ανεξάρτητα την καταλληλότητα κάθε εξέτασης χρησιμοποιώντας το σχετικό Οδηγό της Ευρωπαϊκής Ακτινολογικής Εταιρείας (ESR iGuide) και σημείωσαν τυχόν προτεινόμενες εναλλακτικές λύσεις με βάση τις παρουσιαζόμενες ενδείξεις.

Χρησιμοποιήθηκε διαιτησία σε περίπτωση που οι ελεγκτές διαφωνούσαν. Οι συσχετίσεις μεταξύ του ποσοστού καταλληλότητας και του τύπου του ιδρύματος, της ηλικίας και του φύλου του ασθενούς, της κατάστασης του ασθενούς ως νοσηλευόμενου ή εξωτερικού ασθενούς, της ανατομικής περιοχής και της ειδικότητας του παραπέμποντος ιατρού εξετάστηκαν στατιστικά σε κάθε χώρα.

Το μέσο ποσοστό καταλληλότητας ήταν 75%, που κυμαίνονταν από 58% στην Ελλάδα έως 86% στη Δανία. Υψηλότερα ποσοστά συσχετίστηκαν με δημόσια νοσοκομεία, νοσηλευόμενους ασθενείς και παραπομπές από ειδικούς.

Υπήρχε διακύμανση στην καταλληλότητα ανά χώρα και ανατομική περιοχή, ηλικία και φύλο του ασθενούς. Συνήθεις εναλλακτικές συστάσεις για εξετάσεις περιλάμβαναν μαγνητική τομογραφία, ακτινογραφία και υπερηχογράφημα.

Η μελέτη παρείχε πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τα πρότυπα χρήσης στον πραγματικό κόσμο και εντόπισε ευκαιρίες για βελτιστοποίηση των πρακτικών και μείωση των κλινικών και δημογραφικών ανισοτήτων στη χρήση της αξονικής τομογραφίας.

Διαβάστε ακόμη

«Ήρθαμε για να μείνουμε»: Αμετακίνητοι οι αγρότες – Συντονίζουν τις επόμενες κινήσεις, αποφασισμένοι για μπλόκα μέχρι τις γιορτές

«Μου χαμογέλασε και έκλεισε τα μάτια»: Ραγίζει καρδιές ο πατέρας του 2χρονου που πέθανε μετά την επίθεση σκύλου

«Δεν υπάρχει καλύτερος από αυτόν»: Το τηλεφώνημα του Ρονάλντο που ενθουσίασε τον Τραμπ

Μουντιάλ 2026: Ανακοινώθηκε το αναλυτικό πρόγραμμα των ομίλων - Οι μέρες και οι ώρες των αγώνων