Είναι το Gladiator II ντοκιμαντέρ ή όχι; - Ειδικοί αναλύουν τα ιστορικά λάθη που έγιναν

Αντιδράσεις έχουν προκληθεί από το σενάριο της πολυσυζητημένης ταινίας

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋

Η επική συνέχεια της ταινίας «Gladiator (Μονομάχος)» του Ρίντλεϊ Σκοτ (Ridley Scott) με πρωταγωνιστές τον Πολ Μέσκαλ (Paul Mescal) και τον Ντένζελ Ουάσινγκτον (Denzel Washington) έχει επικριθεί ευρέως για τις ιστορικές της ανακρίβειες.

Ανακρίβειες και γεγονότα

Το BBC ζήτησε από ειδικούς στη ρωμαϊκή ιστορία να διαχωρίσουν το γεγονός από τη φαντασία. Ο Αλεξάντερ Μαριότι είχε ένα από τα πιο δύσκολα έργα στον κινηματογράφο. Ήταν ο ιστορικός σύμβουλος σεναρίου της ταινίας, ήταν εκείνος που συμβούλευε τον σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ, όταν το σενάριο ξέφευγε από την ιστορία.

Ο Σκοτ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν τον ενδιαφέρει αν οι ταινίες του είναι ιστορικά ανακριβείς, ακόμη και όταν βασίζονται σε αληθινά πρόσωπα και γεγονότα. Το 2023, όταν ο ιστορικός της τηλεόρασης Νταν Σνόου επεσήμανε αρκετές ανακρίβειες στην ταινία του Σκοτ «Napoleon», ο σκηνοθέτης είπε ότι ο Σνόου πρέπει να «αποκτήσει ζωή».

Ο Αλεξάντερ Μαριότι ο οποίος εργάζεται επίσης ως ιστορικός και είναι κορυφαίος ομιλητής για μονομάχους, μάχες και όπλα, ήξερε με τι θα ασχοληθεί. «Από την αρχή τους είπα: "Κοιτάξτε, ξέρω ότι δεν είμαστε εδώ για να κάνουμε ντοκιμαντέρ". Ξέρω πάντα ότι είμαστε εκεί για να κάνουμε ταινίες και να διασκεδάζουμε» δήλωσε ο ιστορικός στο BBC.

Οι ειδικοί όμως άρχισαν να επισημαίνουν ανακρίβειες από τότε που κυκλοφόρησε το πρώτο τρέιλερ της ταινίας «Gladiator II» τον Ιούλιο. Ιστορικοί έσπευσαν να εξηγήσουν γιατί η αρχιτεκτονική ήταν λάθος, ότι οι Ρωμαίοι δεν είχαν εφημερίδες και ότι δεν συναντιόντουσαν σε καφετέριες.

Ο Μαριότι εξήγησε ότι αν η ταινία ήταν αυστηρά ακριβής, τότε η λέξη Κολοσσαίο (Colosseum) δεν θα προφερόταν καν. Το αρχικό του όνομα ήταν Φλαβιανό Αμφιθέατρο, από τη δυναστεία που κυβερνούσε όταν οικοδομήθηκε. Οι άνθρωποι άρχισαν να το αποκαλούν Κολοσσαίο αιώνες αργότερα, περίπου το έτος 1000 μ.Χ.

Did ships really battle in the Colosseum? The bizarre true stories that inspired Gladiator II https://t.co/E97KwDrskW via @BBC_Culture
— Steven Smith (@suffolkwriter) November 22, 2024

Ο κύριος λόγος για τον οποίο ο ιστορικός σύμβουλος δεν ανησυχεί υπερβολικά για τα λάθη αυτά είναι ο τεράστιος αντίκτυπος που έχει μια ταινία όπως το Gladiator II στους θεατές και στον τουρισμό. «Υπάρχει μεγάλη δόση σνομπισμού στον ακαδημαϊκό κόσμο απέναντι στον κινηματογράφο» αναφέρει ο Μαριότι. «Είμαι πραγματικά μπερδεμένος με αυτό, επειδή τα τελευταία 20 χρόνια η ταινία είχε τεράστιο αντίκτυπο. Πριν από την ταινία, μπορούσες να μπεις στο Κολοσσαίο δωρεάν. Την επόμενη χρονιά, ήρθε τεράστιος αριθμός ανθρώπων» είπε.

Η ταινία ακολουθεί τον Λούσιους (Πολ Μέσκαλ), γιο του Μάξιμους που υποδύθηκε ο Ράσελ Κρόου στην πρώτη ταινία Gladiator. Τώρα, ενήλικας, ζει στο αρχαίο βασίλειο της βορειοδυτικής Αφρικής, τη Νουμιδία με νέα ταυτότητα για να ξεφύγει από τη ρωμαϊκή πολιτική. Όπως και η πρώτη ταινία το Gladiator II επικεντρώνεται σε θεαματικούς αγώνες μονομάχων που διεξάγονται στο Κολοσσαίο με αιχμάλωτους πολεμιστές όπως ο Λούσιους εναντίον άλλων ανδρών καθώς και ζώων.

Όταν ο Λούσιους και άλλοι χαρακτήρες του «Gladiator II» πολεμούν στην πολύ μεγάλη αρένα του Κολοσσαίου, αντιμετωπίζουν πολλές θανάσιμες απειλές, συμπεριλαμβανομένου ενός ρινόκερου που τον ιππεύει ένας μονομάχος. Πιστεύεται ότι ένας ρινόκερος μεταφέρθηκε στο Κολοσσαίο στα εγκαίνια του το 80 μ.Χ., «Παράξενα ζώα από όλη την αυτοκρατορία χρησιμοποιούνταν στις μάχες» αναφέρει στο BBC ο Πολ Μπελόνικ, καθηγητής στη Νομική Σχολή του Σαν Φρανσίσκο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία καταγραφή του ρινόκερου να ιππεύεται από έναν Ρωμαίο στρατιώτη.

«Μερικές φορές γινόταν μια ναυμαχία» ως μέρος των αγώνων, λέει ο Άντριου Σκοτ, καθηγητής κλασικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Βιλανόβα. «Ήταν ίσως λίγο σπάνιο, αλλά υπάρχουν πολλές μαρτυρίες για αυτό» δηλώνει στους Los Angeles Times.

Εξηγεί ακόμη ότι όταν εγκαινιάστηκε το Κολοσσαίο κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Τίτου, πραγματοποιήθηκαν ιστορικές αναπαραστάσεις ναυμαχιών από τον 5ο αιώνα π.Χ. Αλλά ακόμη και νωρίτερα, ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας Αύγουστος λέγεται ότι διοργάνωσε θαλάσσιες μάχες με χιλιάδες συμμετέχοντες σε διαφορετικό χώρο.

Τα πλοία δεν μπορούσαν να αναπτύξουν αρκετή ταχύτητα για να συγκρουστούν το ένα με το άλλο, καθώς είχαν επίπεδο πυθμένα για να μπορούν να κινούνται εύκολα. Επιπλέον, η τελευταία ναυμαχία πιστεύεται ότι έλαβε χώρα στο Κολοσσαίο το 89 μ.Χ., περισσότερα από 100 χρόνια πριν από τα γεγονότα της ταινίας.

Η παρουσία καρχαριών σε αυτές τις μάχες είναι μάλλον απίθανη. «Δεν μπορώ να σκεφτώ μια περίπτωση όπου μια αρχαία πηγή μιλά για αυτό το είδος άγριας ζωής» λέει ο Σκοτ. Σύμφωνα με το βιβλίο «The Colosseum», των Κιθ Χόπκινς και Μέρι Μπερντ ο ιστορικός Δίων Κάσσιος έγραψε ότι «άλογα και ταύροι και άλλα εξημερωμένα ζώα» παρουσιάστηκαν ως μέρος της υδάτινης παράστασης του Τίτου.

Επίσης, οι αυτοκράτορες χορηγούσαν αγώνες μονομάχων για να τονώσουν τη δημοτικότητά τους και να επιδείξουν τη δύναμή τους. Αλλά τουλάχιστον ένας αυτοκράτορας συμμετείχε στα θεάματα της αρένας για να προσελκύσει περαιτέρω την προσοχή του κοινού.

Ο Κόμμοδος που ήταν η βάση για τον χαρακτήρα στο "Gladiator" (2000), ήταν "ένας αυτοκράτορας που μας λένε ότι αγωνίστηκε πραγματικά στην αρένα" αναφέρει ο Σκοτ.

Διαβάστε ακόμη