Η τέχνη της ξερολιθιάς στον κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO

Tην εγγραφή της Τέχνης της ξερολιθιάς, η οποία αποτελεί σήμα κατατεθέν για το Ζαγόρι, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας ενέκρινε μετ’ επαίνων η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) στη 13η ετήσια συνεδρίασή της (Port Louis, Μαυρίκιος, 26 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου 2018).

Προηγήθηκε ο κοινός φάκελος υποψηφιότητας που υπέβαλε η Ελλάδα (υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς) μαζί με άλλες επτά χώρες (Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Σλοβενία).

Οι ξερολιθικές κατασκευές συνδέονται άμεσα με την παραδοσιακή οργάνωση του παραγωγικού χώρου των αγροτικών κοινοτήτων και με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε τόπου. Αποτελούν παγκόσμιο σύμβολο και τεκμήριο της σχέσης που συγκροτήθηκε ιστορικά μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος, καθώς είναι οι πανταχού παρόντες μάρτυρες του ανθρώπινου μόχθου.

Σε κάθε τους μορφή – μονοπάτια, γεφύρια, αναβαθμίδες, εντυπωσιακά σύνολα καλλιεργειών σε πεζούλες, ταπεινά κτίσματα γεωργοκτηνοτροφικής χρήσης, ποικίλες κατασκευές που υποστηρίζουν συστήματα διαχείρισης του νερού, τοίχοι αντιστήριξης, περιφράξεις, διαμόρφωση χωραφιών και κήπων, οδικά δίκτυα– οι ξερολιθικές κατασκευές συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην οικολογική ισορροπία, ειδικά σε περιοχές που μαστίζονται από την εδαφική διάβρωση και άλλες δυσμενείς κλιματικές και εδαφικές συνθήκες.

Ιδιαίτερη θέση κατέχει, σε ότι αφορά την ξερολιθιά, το Ζαγόρι τόσο στους οικισμούς του, όσο και στο φυσικό περιβάλλον και έχουν εφαρμοστεί κατά το παρελθόν και αυτή την περίοδο διάφορα Ευρωπαϊκά Προγράμματα για την ανάδειξη και διάσωση αυτής της τέχνης.

Η τέχνη της ξερολιθιάς εξασκείται και σήμερα (όπως και στο παρελθόν) από αγρότες και επαγγελματίες τεχνίτες της πέτρας. Η μετάδοση της παραδοσιακής τεχνογνωσίας στις νεότερες γενιές γίνεται από τους παλαιότερους κατόχους της τέχνης (μάστορες) αλλά και από οργανωμένους φορείς εκμάθησης και εξάσκησης. Τα τελευταία χρόνια πάντως η συμβολή της στην οργάνωση και συγκρότηση τοπίων και ταυτοτήτων υπογραμμίζεται πλέον σε διεθνές επίπεδο όλο και περισσότερο.

Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ, αρμόδια για την εφαρμογή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) στην Ελλάδα, αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάδειξη του ελληνικού αγροτικού τοπίου ως πολιτισμικού αγαθού, καθώς αποτελεί ένα ευρύ πλέγμα πολιτισμικών εμπειριών και βαθιά ριζωμένων στον χρόνο πολιτισμικών πρακτικών, μεταξύ των οποίων και παραδοσιακές τεχνογνωσίες, όπως αυτή της ξερολιθιάς.

Η Τέχνη της Ξερολιθιάς είναι το έκτο στοιχείο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που εγγράφει η χώρα μας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO, 2003).

Διαβάστε ακόμη

Εκεχειρία με... αστερίσκους στον Λίβανο: Το «αλλά» του Νετανιάχου, οι λόγοι που τον έκαναν να πει «ναι» και η νέα απειλή

Σειρά ιατρικών και διοικητικών παραλείψεων στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο - «Έψαχνα γιατρούς και δεν έβρισκα»

Μπάιντεν: Το Ισραήλ δεν ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο, αλλά ούτε και ο λαός του Λιβάνου

Τέμπη: «Κόκκινο» για το βίντεο της Λεπτοκαρυάς - Δεν πιστοποιείται η ώρα διέλευσης