Γκρίζες ζώνες στις εμπορευματικές μεταφορές με τον σιδηρόδρομο - Αβεβαιότητα από τις δηλώσεις της κυβέρνησης για το λαθρεμπόριο

Σοβαρές υπόνοιες για την ύπαρξη «γκρίζων ζωνών» που επιτρέπουν την παράνομη μεταφορά εύφλεκτων εμπορευμάτων ή γενικότερα επικίνδυνων φορτίων με τον σιδηρόδρομο γεννούν οι εξελίξεις και οι αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών.

Οπως προκύπτει από τη διαδικασία, αλλά και παραδέχεται και η ίδια η Hellenic Train σε ανακοίνωσή της, τα κοντέινερ φορτώνονται στα εμπορευματικά τρένα με το περιεχόμενό τους να γίνεται αποδεκτό κατά δήλωση του πελάτη/διαμεταφορέα της σιδηροδρομικής εταιρείας, η οποία συνήθως περιορίζεται στην αποδοχή παραστατικών και δηλώσεων φορτίου.

Σιδηροδρομικές πηγές σημειώνουν ότι ο έλεγχος, τον οποίο πραγματοποιεί ο υπάλληλος με την ειδικότητα του «επισκέπτη» αφορά κατά βάση τις πλατφόρμες και τη σύνδεση του τροχαίου υλικού και όχι το περιεχόμενο των κοντέινερ.

Εν αναμονή του πορίσματος του ΕΜΠ, αλλά και του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) για τα αίτια της σύγκρουσης και της έκρηξης που ακολούθησε προκαλώντας τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία που έχουν γνωρίσει οι ελληνικές ράγες και οδηγώντας στον θάνατο 57 ανθρώπους, προκύπτει πως η φόρτωση άγνωστων φορτίων και η μεταφορά τους με τον σιδηρόδρομο όχι μόνο δεν αποκλείεται πλέον ως ενδεχόμενο, αλλά αποτελεί μια πρακτική γνωστή και στην κυβέρνηση δεδομένου ότι έχουν ήδη εντοπιστεί παραβάτες.

Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος δύο χρόνια πριν εξέφραζε τη βεβαιότητα ότι το εμπορευματικό τρένο τρένο δεν μετέφερε κάποιο ύποπτο φορτίο εμφανίστηκε στη συνέντευξη της Τετάρτης παντελώς αβέβαιος για το ίδιο θέμα αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Είχε προηγηθεί μόλις δύο ημέρες πριν ο υφυπουργός Μεταφορών, Βασίλης Οικονόμου, ο οποίος απαντώντας σε ερώτηση της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωής Κωνσταντοπούλου στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, είχε παραδεχθεί τόσο την ύπαρξη λαθρεμπορίου επικινδύνων υλικών όσο και κατασχέσεις κατόπιν ελέγχων.

«Υφίσταται αυτό το πρόβλημα, το οποίο, βέβαια, δεν είναι ελληνικό πρόβλημα, είναι ευρωπαϊκό», ανέφερε χαρακτηριστικά. Προσέθεσε ότι μέσα στο 2024 διενεργήθησαν πάνω από 2.500 έλεγχοι σε σιδηροδρομικές εμπορευματικές γραμμές σε συνεργασία με τις τελωνειακές αρχές.

Οπως προκύπτει από την απάντησή του, έλεγχοι είχαν γίνει και το 2023: «Τα περιστατικά παραβιάσεων των σιδηροδρομικών μεταφορών μειώθηκαν κατά 25%. Έχουμε συγκριτικά στοιχεία, λοιπόν, από το προηγούμενο έτος, το 2023, που αναφέρατε και αυξήθηκαν οι κατασχέσεις επικίνδυνων υλικών κατά 40%. Είναι καταγεγραμμένα αυτά».

Για το λαθρεμπόριο έχουν συγκροτηθεί επιτροπές ελέγχου με τη συμμετοχή του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της ΑΑΔΕ, για τη χαρτογράφηση των διαδρομών που εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο παράνομων μεταφορών. Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, έχουν καταγραφεί δώδεκα κομβικά σημεία υψηλής επικινδυνότητας σε εμπορικούς διαδρόμους, όπως η γραμμή Ειδομένης - Θεσσαλονίκης. Για το σκοπό αυτό ξεκίνησε η εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος εγκατάστασης συστημάτων αναγνώρισης πινακίδων και φορτίων σε βασικούς εμπορικούς σταθμούς και αναβαθμίζονται τα συστήματα κλειστών κυκλωμάτων σε στρατηγικούς κόμβους.

Αλλαγή γραμμής και από τον Χ. Σταικούρα

Η αλλαγή γραμμής όσον αφορά στο ενδεχόμενο ύπαρξης εύφλεκτου φορτίου στην εμπορευματική αμαξοστοιχία, κάτι που έως πρότινος απορριπτόταν από την κυβέρνηση συλλήβδην, ακολουθήθηκε και από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταικούρα. Υστερα από την ηχηρή σιωπή του προηγούμενου διαστήματος, σε δηλώσεις του την Πέμπτη σε τηλεοπτικό σταθμό για το αν θα έβαζε το χέρι του στη φωτιά ως προς τη διακίνηση παράνομων φορτίων από την Hellenic Train, είπε: «Ποιός θα έβαζε το χέρι του στη φωτιά από τη στιγμή που υπάρχει μια προανάκριση, η οποία διενεργείται» συμπληρώνοντας ότι απόλυτη ασφάλεια στον κλάδο των μεταφορών δεν μπορεί να υπάρξει.

Επιμένει στη δήλωσή της για το φορτίο η Hellenic Train - Τι στοιχεία έχει δώσει στις Αρχές

Από την πλευρά της η Hellenic Train με ανακοίνωση που εξέδωσε την Πέμπτη στον απόηχο της συνέντευξης του κ. Μητσοτάκη, εμμένει στα στοιχεία που είχε καταθέσει στη Βουλή από τις 3 Μαρτίου του 2023 αναφορικά με το φορτίο της εμπορευματικής αμαξοστοιχίας. Παραδέχεται ωστόσο ότι οι φορτώσεις γίνονται κατά δήλωση του πελάτη χωρίς να αναφέρει ο,τιδήποτε για ελέγχους: «Σύμφωνα με τα τηρούμενα αρχεία της εταιρείας μας και κατά δήλωση του πελάτη/διαμεταφορέα, το περιεχόμενο των σφραγισμένων εμπορευματοκιβωτίων, όπως προβλέπεται από τους εθνικούς και διεθνείς κανονισμούς για τη σιδηροδρομική μεταφορά εμπορευμάτων, έχει αποτυπωθεί λεπτομερώς στο φύλλο σύνθεσης και έχει τεθεί στη διάθεση των αρχών», τονίζει στην ανακοίνωσή της.

Με την ανακοίνωσή της μάλιστα διαψεύδει και τους ισχυρισμούς του υπουργού Δικαιοσύνης, Γ. Φλωρίδη ότι δεν υπήρχε 13ο βαγόνι. Σύμφωνα με τα όσα επαναλαμβάνει η εταιρία, η σύνθεση της εμπορικής αμαξοστοιχίας περιλάμβανε 13 βαγόνια, εκ των οποίων τα τρία πρώτα, που εκτροχιάστηκαν, μετέφεραν πλατιά προϊόντα ελασματοποίησης από σίδηρο (λαμαρίνες). Τα υπόλοιπα δέκα περιείχαν εμπορευματοκιβώτια με:

• Παρασκευάσματα διατροφής (4ο – 7ο βαγόνι)

• Μπύρες (8ο – 9ο βαγόνι)

• Σύρματα από σίδηρο (10ο – 11ο βαγόνι)

• Κενά εμπορευματοκιβώτια (12ο – 13ο βαγόνι).

Οπως είχε αναφέρει ο υφυπουργός Μεταφορών στη Βουλή, η Hellenic Train έχει αποστείλει μέχρι σήμερα στον ειδικό εφέτη ανακριτή τέσσερα στοιχεία σχετικά με την εμπορευματική αμαξοστοιχία και συγκεκριμένα:

• Στις 7 Μαρτίου 2023, επιστολή παροχής στοιχείων προς το Τμήμα Τροχαίας Λάρισας στο οποίο ρητά αναφέρονται τα βαγόνια και τα φορτία που μετέφεραν κατά σειρά κίνησης.

• Στις 20 Μαρτίου 2023 παροχή στοιχείων προς τον διορισθέντα δικαστικό πραγματογνώμονα κ. Απόστολο Βασιλάκο του Τμήματος Τροχαίας Λάρισας, στο οποίο

• Στις 14 Ιουνίου 2023 απαντητικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς τον εφέτη ανακριτή κ. Σωτήριο Μπακαΐμη, σε συνάρτηση με την παραγγελία του, με την οποία χορηγήθηκε αντίγραφο της φορτωτικής της εμπορικής αμαξοστοιχίας.

• Στις 12 Οκτωβρίου 2023 έγγραφο παροχής στοιχείων προς τον εφέτη ανακριτή κ. Μπακαΐμη σε απάντηση της με αριθμό από 27 Σεπτεμβρίου του 2023 παραγγελίας του με την οποία χορηγήσαμε στοιχεία εργαζομένων υπαλλήλων μας που απασχολήθηκαν κατά τη φόρτωση στις 28 Φεβρουαρίου του 2023 των βαγονιών και κατά τη σύνδεση των προερχόμενων από τη Βόρεια Μακεδονία βαγονιών με τη λοιπή αμαξοστοιχία και τον τελωνειακό σταθμό από τον οποίο διήλθαν τα βαγόνια της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τη Βόρεια Μακεδονία».