article background image

Ιουλιανά 1965 και ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, ο πρώτος δοτός Πρωθυπουργός του Παλατιού εκείνη την περίοδο είχε την δική του άποψη: «Δεν έγινε καμιά Αποστασία· ο Μητσοτάκης έφταιγε»!

Νόβας Παπανδρέου

Ήταν μέρες σκοτεινές του 1965, καλοκαίρι και καταχνιά, Ιούλιος και βαρυχειμωνιά στην πολιτική ζωή της Ελλάδας.
Ο απόλυτος μονάρχης του τόπου, ο κακόβουλος και μητροκατευθυνόμενος βασιλιάς Κωνσταντίνος, με το πραξικόπημά του στις 15 Ιουλίου του 1965, εξασφάλισε την αποπομπή του νόμιμου πρωθυπουργού της χώρας Γεωργίου Παπανδρέου και χάλκευσε πέντε (!) βασιλικές κυβερνήσεις παραβιάζοντας κατάφωρα το Σύνταγμα. Ο Κωνσταντίνος δεν έπαψε ποτέ να είναι υπόδικος για εκείνο το πραξικόπημα της 15/07/1965, αλλά και για όσα άλλα υπέρ της χούντας έπραξε.

Ο γάλλος στρατάρχης Σεμπαστιάν Λε Πρεστρ ντε Βωμπάν έγραφε 300 χρόνια πριν: «Αν έκανε κάποιος τον κόπο να διαβάσει την πραγματική Ιστορία, θα έβλεπε πως η κληρονομικοί βασιλείς έχουν κάνει τόσο κακό στη χώρα τους, όσο και οι χειρότεροι εχθροί της» Κι αν δεν είναι ανάμεσα σ’ εκείνους και ο (συγχωρεμένος πια) τ. βασιλιάς Κωνσταντίνος, τότε ποιος είναι;

Η Κυβέρνηση Αθανασιάδη-Νόβα. Πάνω δεξιά εικονίζεται ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης χαμογελαστός.

«Ιουλιανά», λοιπόν, όπως καταχωρήθηκε στα λεκιασμένα κεφάλαια της ελληνικής ιστορίας η πολιτειακή κρίση που προέκυψε από τη διαμάχη του Γεωργίου Παπανδρέου με τον βασιλιά Κωνσταντίνο, όταν ο Πρωθυπουργός επέμεινε να αναλάβει το υπουργείο Άμυνας, παρά την διαφωνία του Βασιλιά, επιδιώκοντας να ορίσει έμπιστό του, είτε- όπως λέγεται- επειδή ο (γιος του), Ανδρέας, φέρονταν αναμεμιγμένος στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Και ο Παπανδρέου παραιτήθηκε και κλήθηκε πρώτος ο Γεώργιος Αθανασιάδης – Νόβας να σχηματίσει κυβέρνηση.

Τσολιάς-λοχίας και Πρωθυπουργός

Ποιος ήταν ο Νόβας, που ο λαός αποκαλούσε περιπαικτικά Γαργάλατας;
Τσόλιας-λοχίας στα νιάτα του, δικηγόρος, δημοσιογράφος (ιδρυτικό μέλος της Ενώσεως Συντακτών και αντιπρόεδρός της), βουλευτής (εξελέγη για πρώτη φορά με το Κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά), υπουργός κατ’ επανάληψιν, Πρόεδρος της Βουλής, ακαδημαϊκός, πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και… ποιητής.
Οι επικοί στίχοι: «Κι ήταν τα στήθη σου άσπρα σαν τα γάλατα και μου ‘λεγες γαργάλα τα γαργάλα τα» δεν ήταν δικοί του, όμως του αποδόθηκαν ως πνευματικά τέκνα του και τον ακολούθησαν μέχρι την εκδημία του. Για την Ιστορία να σημειώσουμε ότι το «ποίημα» εκείνο το είχε γράψει ο δημοσιογράφος Κώστα Σταματίου στη στήλη Αδιακρισίες, στα «ΝΕΑ» και αμέσως στιγμάτισε τον ποιητή.

Ο Γεώργιος Αθανασιάδης Νόβας κλήθηκε πρώτος από τον Κωνσταντίνο, στις 15 Ιουλίου του ’65 να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο Αθανασιάδης, μάλιστα, ορκίστηκε Πρωθυπουργός δίχως προηγουμένως ο Γεώργιος Παπανδρέου να έχει υποβάλλει γραπτώς την παραίτηση του!

Ο Γεώργιος Αθανασιάδης- Νόβας ήταν ο πρώτος «Πρωθυπουργός της Αποστασίας», αλλά η Κυβέρνησή του δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης και παραιτήθηκε. Χρόνια μετά, τον Ιούλιο του 1986, ο Αθανασιάδης-Νόβας έδωσε συνέντευξη στον δημοσιογράφο Βασίλη Καββαθά, συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ταχυδρόμος». Και τι υποστήριξε; «Δεν έγινε καμία Αποστασία», αυτό είπε.

«Ψήφισα τον Τσιριμώκο»

Να διαβάσουμε αποσπάσματα από εκείνη της συνέντευξη. Έγραφε ο Βασίλης Καββαθάς:
«Μιλώντας σιγά (ψιθυριστά) για να μην τον ακούσει η Ιστορία και φρίξει ο Γαργάλατας, όπως τον αποκαλεί ο λαός, δεν θέλει να ακούσει κουβέντα για τα Ιουλιανά. Περνάει απ’ αρόδου που λένε οι ναυτικοί, γιατί εκεί υπάρχει ένας ύφαλος ένα παλιό ναυάγιο.
Το χέρι του «ποιητή», που τώρα τρέμει από Πάρκινσον, ή κάτι τέτοιο, βάφτηκε με αίμα. Ήταν 21 Ιουλίου του 1965. Έξι μέρες μετά το ντεμπούτο του σαν «κατεψυγμένου πρωθυπουργού». Δεκατρείς μέρες πριν καταψηφιστεί από τη Βουλή, πριν κλείσει ένα δεκαπενθήμερο ντροπής, μια περίοδος μαύρη για την ελληνική ιστορία, που ολοκληρώθηκε με την επτάχρονη δικτατορία. (σ.τ.σ. ο Βασίλης Καβαθάς αναφέρεται στη δολοφονία του φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα κατά τη διάρκεια πορείας, στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά).

Γεώργιος Αθανασιάδης Νόβας: Άφησε το χνάρι του σε βαλτώδη και βορβορώδη περίοδο...

Και ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας ξετυλίγει το κουβάρι των αναμνήσεών του που έχει μπλέξει σ’ εκείνη την εποχή, των Ιουλιανών: «Το ‘65 πριν από εμένα, ο βασιλιάς, κάλεσε τον Στεφανόπουλο. Ηρνήθη… Βέβαια, μετά από μένα δέχτηκε… Η κυβέρνηση ήταν όλη δική μου-πλην εμού… Ψήφισα τον Τσιριμώκο. Μετά το κακό που μας έκανε ο Μητσοτάκης (σ.τ.σ. ο Κωνσταντίνος…) με τον Κόκκα (σ.τ.σ. εκδότης της εφημερίδας Ελευθερία) να μας βρίζουνε ότι μας βγάλανε από τα φέρετρα, ότι ήμασταν στα ψυγεία, όταν μας βρήκε ο Βασιλιάς. Ξεχνούσανε ότι εγώ ήμουνα Πρόεδρος της Βουλής. Ο πλέον ενδεδειγμένος να κληθώ».
Και συνεχίζει ο Βασίλης Καββαθάς: «Δεν ήταν λέει ανακατεμένος σε παρασκήνια. Δεν τον κάλεσαν πριν, ούτε ο βασιλιάς ούτε οι Αμερικανοί!
“Γιατί οι αμερικανοί ήτανε πίσω από τον Βασιλέα… κάλεσαν τον Τσιριμώκο με τον οποίο έχω μια συγγένεια”.
- Για την περίοδο του Ιουλίου του 1965 δεν μιλάτε καθόλου. Γιατί την αποφεύγετε γιατί δεν την κρίνετε;
“Την κρίνω σαν μια πρωτοφανή αποτυχία Πρωθυπουργού στην Ελλάδα· του Παπανδρέου εννοώ. Είναι απίστευτο. Αυτός είναι που είπε ότι ο θεός να δώσει να μη γίνει πρωθυπουργός της Ελλάδας ο γιος μου”.
- Για το ρόλο τον δικό σας σας ρωτάω. Σας καταλογίζουν τόσα πράγματα
“Τι;”.
- Την Αποστασία.
“Επαναλαμβάνω, δεν έγινε καμιά Απόσταση. Ο Παπανδρέου ήταν μεγάλος μαέστρος. Κατόρθωσε να φέρει τον εαυτό του αδικούμενο […]. Εγώ δεν πηγαίνω παρά μόνο όταν με καλούν στο παλάτι. Δεν είμαι αυλοκόλακας. Θεωρούσα πάντα τον Στεφανόπουλο σαν τον πλέον ενδεδειγμένο. Του το ‘λεγα: μετά τον Παπάγο, Στέφανε, είσαι εσύ. Προπαρασκευάσου. Του έκανα ενέσεις ηθικές. Δεν ήθελε να δεχτεί. Και το ‘65 εγώ τον πρότεινα. Ήταν λίγο αναποφάσιστος […]. Εγώ ήμουν ο Πρόεδρος της Βουλής. Ο ενδεδειγμένος να κληθώ μετά. Ο Μητσοτάκης και ο Κόκκας ήξεραν ότι δεν στηρίζεται ο Παπανδρέου”.
- Λέγεται και γράφεται ότι τα Ιουλιανά άνοιξαν το δρόμο για τη δικτατορία. Ότι δηλαδή εσείς είσαστε ο Δούρειος Ιππος για τους δικτάτορες.
“Ουδέποτε θα έκανε δικτατορία ο βασιλεύς… Αν δεν ενεφανίζετο ο Ανδρέας, θα είχε σωθεί η κατάσταση. Και σήμερα δεν θα είμαστε σε αυτά τα χάλια”».

Ο Λιποτάκτης...

Και ο επίλογος από τον Βασίλη Καββαθά: «Από τον βυθό του πηγαδιού της Ιστορίας που βρίσκεται ο ίδιος, αποφαίνεται ότι εμείς «οδεύουμε εις τον κρημνόν». Πώς να δώσεις συνέχεια σε αυτή τη συνέντευξη;».
Για την Ιστορία να καταγράψουμε ότι, μετά την καταψήφιση από τη Βουλή της Κυβέρνησης Αθανασιάδη-Νόβα, ακολούθησε νέα αποτυχημένη προσπάθεια σχηματισμού Κυβέρνησης υπό τον Ηλία Τσιριμώκο· κι αυτός δεν κατάφερε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Επόμενη η Κυβέρνηση Στέφανου Στεφανόπουλου, η οποία και κατάφερε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Σε εκείνη την Κυβέρνηση ο Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας διετέλεσε αντιπρόεδρος. Ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας πέθανε ακριβώς έναν χρόνο μετά τη συνέντευξή του στον Βασίλη Καββαθά, τον Αύγουστο του 1987 σε ηλικία 94 χρονών.

Το ποίημα του Αθανασιάδη-Νόβα «Λιποτάκτης» είναι αντιπροσωπευτικό μιας σκοτεινής εποχής και δεκάδων αργυρώνητων πολιτικών: «Λόγγο σε λόγγο περπατεί και αναπαμό δεν έχει. Σπηλιά να μπει δεν βρίσκεται στο δρόμο του όταν βρέχει... Στο χιονισμένο διάσελο λύκοι τον απαντάνε. Και φεύγουν! Τον σιχαίνονται κ’ οι λύκοι να τον φάνε!»…